Vodafone Türkiye CEO’su Aksoy: 5G ihalesi bir an evvel olsun istiyoruz

Vodafone’un Türkiye’deki performansını değerlendirebilir misiniz? Son mali yıl sonuçlarınız nasıl gerçekleşti?

Türkiye pazarında 15 yılı geride bıraktık. Ekim-Aralık 2021 dönemini kapsayan 3. çeyrekte şirketimizin servis gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 22 artarak 4.5 milyar TL’ye ulaştı.  Mobil abone sayımız 24.2 milyon, sabit genişbant abone sayımız 1.3 milyon olarak gerçekleşti. Dijital kanallarımızı kullanan aylık aktif müşteri sayımız 18 milyonu aştı.

Diğer yandan, 15 yıllık yolculuğumuzun etkilerini daha sağlıklı ve nesnel bir bakış açısıyla değerlendirebilmek için Politika Analiz Laboratuvarı ile birlikte bir ekonomik etki analizi çalıştık. Bu raporda, şirketimizin hem kendi ekosistemi üzerindeki dönüştürücü etkilerini, hem de ülke ekonomisine sunduğu katkıları değerlendirdik. Buna göre, 15 yılda yaptığımız toplam yatırımın reel değeri 63 milyar TL oldu.

Şirketimizin ekonomiye doğrudan 152 milyar TL’lik etkisi olduğunu, ekosistemimizle birlikte oluşan çarpan etkileriyle bu rakamın 334 milyar TL’ye ulaştığını hesapladık.

2022’de planlarınız nedir?

Geleceğin dijital servislerde olduğunu düşünüyoruz. Bu düşüncemizin bir sonucu olarak, 2025 yılına kadar Türkiye’nin en hızlı büyüyen yeni nesil bağlantı ve dijital servisler şirketi olmayı hedefliyoruz.  Başka bir deyişle, sadece iletişim hizmetleri sunmanın ötesine geçiyoruz.  Dijitalleşmenin gücünü kullanarak, dijital pazaryeri, finans ve sigorta hizmetleri sağlayıcısı, dijitalleşmek isteyen işletmelerin en önemli destekçisi olma yönünde adımlar atıyoruz. Bu hedefe ulaşmak için “Yeni Nesil Bağlantı, Vodafone Yanımda ve Vodafone Business” unsurlarından oluşan planımıza odaklanmaya devam ediyoruz. Yeni iş alanlarımızın büyümesini desteklemek amacıyla holding yapısına geçtik. Bugün, Vodafone Holding A.Ş. bünyesinde 13 şirketimiz var. Hedefimiz, dijital servisler odağımızı devam ettirerek bu şirketlerimizi daha da büyütmek.

ÖNCELİKLERİMİZ ARASINDA OLMALI

5G konusunda ne düşünüyorsunuz? İhale nasıl olmalı?

Bugün 5G dediğimizde, birçok sektörde yenilikçi yaklaşımlarla iş yapış şekillerini değiştirecek ve hem ekonomik hem de sosyal alanlarda katma değer yaratacak bir dijital dönüşümden bahsediyoruz. Dolayısıyla, Türkiye’nin 5G’ye geçiş sürecine sadece bir teknoloji evrimi olarak bakmamak gerekiyor. Daha geniş bir pencereden bakarsak, tam anlamıyla dijitalleşmiş bir ülke olma yolunda atılan önemli bir adım.

Vodafone olarak, 5G ihalesinin bir an evvel yapılmasını önemsiyor ve istiyoruz.  5G teknolojisinin ülkemizin dijitalleşme yolculuğunda önemli bir kilometretaşı olacağına inanıyoruz. Bu anlamda spektrum kaynaklarının yatırımı teşvik eden yetkilendirme süreçleri ile tahsis edilmesinin çok kritik olduğunu düşünüyoruz.  Ayrıca, 5G ile uyumlu cihaz ve ekipman ekosistemini geliştirmek ulusal önceliklerimiz arasında olmalıdır.

İhalenin kısa vadede olmaması durumunda, sektörün ihtiyacı olabilecek bazı frekansların operatörlere geçici veya uzun süreli tahsisinin gerçekleştirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Artan data kullanımını düşündüğümüzde, daha iyi, güncel, hızlı, kapasiteli hizmet verebilmemiz için yeni frekanslara ihtiyacımız var. Bu, hem bizim gelişen teknolojinin imkanlarından faydalanarak
5G öncesinde yapacağımız yatırımların verimliliğini artırmamıza, hem de abonelerimize daha kaliteli hizmet sunmamıza imkan sağlayacaktır. Özetle, ilave frekans tahsisini 5G ihalesini beklemeksizin gerçekleştirmek, teknolojik dönüşümü kolaylaştırarak, geçiş sürecinde sektöre hız ve öngörülebilirlik kazandıracaktır.

ORTAK ALTYAPI ŞİRKETİ

Fiberde ortak altyapı konusunda bir gelişme var mı?

Biz 2030 yılında dijital bir Türkiye hayal ediyoruz. 2030’a kadar sektörler, devlet kurumları ve vatandaşlar dahil olmak üzere toplumun tüm bileşenlerini yeni nesil teknolojiler ile buluşturmak ve tamamen dijitalleşmiş bir ülke olmak için bugünden gerekli adımları atmak önem taşıyor. Bakanlığımızın hazırladığı Ulusal Genişbant Stratejisi ve Eylem Planı ve Cumhurbaşkanlığı Kalkınma Planı’nda belirtildiği üzere, güçlü bir dijital altyapının oluşmasını ve yaygınlaşmasını sağlamak üzere 5G teknolojisinin hayata geçmesi ve tüm hanelere yüksek hızlı genişbant sağlanması bu anlamda önemli bir adımdır. Bu noktada fiber altyapı önemli rol oynuyor.

Fiber meselesinin ortak sahiplenilmesi gereken bir memleket meselesi olduğunu düşünüyoruz. Bu anlamda, ülke kaynaklarının verimli kullanılması için ortak yatırıma imkân sağlayacak bir ortak altyapı şirketi kurulmasının ülkemizde yatırımların hızlanmasını sağlayacağını düşünüyoruz. Ortak altyapı şirketi kurulması için Varlık Fonu’nun liderliğinde çalışma başlatılmasına yönelik geçmişte umut vaat eden girişimler oldu. Biz bu gelişmelerin önümüzdeki dönemde hız kazanacağına inanıyoruz ve somut adımlar bekliyoruz.

Bunun yanı sıra mevcut fiber altyapıya erişim düzenlemelerinin tamamlanması da hem sektör hem de tüketicilerin gelişmiş hizmet kalitesi beklentileri açısından önem taşıyor.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YERİNE ÇSY KAVRAMI

İklim krizi şirketlerin öncelikli gündemi haline geliyor. Çevresel, Sosyal ve Yönetişim (ÇSY) alanında yaptığınız çalışmalardan bahseder misiniz?

Eskiden sürdürülebilirlik denince akla ilk gelen çevresel konulardı. Şimdiyse dijital erişimden kapsayıcılığa, çalışan ilişkilerinden şeffaflığa pek çok kavram sürdürülebilirlik çatısı altında toplanıyor. Bunun bir sonucu olarak, bugün birçok şirket, sürdürülebilirlik kavramı yerine Çevresel, Sosyal ve Yönetişim unsurlarından oluşan ÇSY kavramını kullanıyor.

Artık, yalnızca hizmet üreten ve sunan şirketler değil aynı zamanda ortak değerler üreten ve paylaşan şirketler rekabet avantajı elde ediyor.

Bu nedenle ÇSY konusunda atılacak adımlara “olmazsa olmaz” olarak bakmak gerek. Grubumuz 2020 itibarıyla sürdürülebilirlik konularını yatırımcı bakış açısını da odağa alarak ÇSY çerçevesinde ele almaya başladı. Buna paralel biz de Türkiye’de 2010’dan bu yana devam eden sürdürülebilirlik yolculuğumuzu önümüzdeki dönemde ÇSY adı altında sürdürme kararı aldık.

ÇSY çalışmalarımız içinde iklim kriziyle mücadele de önemli yer tutuyor. Özellikle yenilenebilir enerji alanında önemli çalışmalarımız var.

2019’da Adana’da, 2020 sonunda da İstanbul Esenyurt’taki teknoloji merkezlerimizde toplam 5 milyon TL’yi aşkın yatırımla güneş enerjisi sistemleri kurduk.

Yenilenebilir enerji yatırımlarımıza İzmir, Tuzla ve Diyarbakır’daki teknoloji merkezlerimizle devam etmeyi hedefliyoruz. Bu yatırımlarla 2 Megawatt kurulu güce ulaşmayı, yıllık yaklaşık 3 Gigawatt saat yeşil enerji üretmeyi, yıllık yaklaşık 1.451 ton karbon salımının önüne geçmeyi hedefliyoruz.  Diğer yandan, Grubumuz, toplam küresel karbon emisyonlarını 2040 yılına kadar net sıfıra düşüreceğini taahhüt etti.

Bu doğrultuda biz de Türkiye’de şebekemiz ve ofislerimizde kullandığımız elektriğin tamamını yenilenebilir enerji kaynaklarından kullanmaya başladık.  Ülke genelinde 12 veri merkezi, 15 ofis binası ve 25 binden fazla baz istasyonunda tüketilen yıllık toplam 515 Gigawatt saat elektriğin yüzde 100’ünü yenilenebilir enerji kaynaklarından satın alıyoruz. Türkiye’de şebekesinin tamamında yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanan ilk ve tek operatör olduk.

GB BAŞINA FİYAT ARTIŞI OLMADI

Son açıklanan enflasyon rakamlarında haberleşme nispeten düşük kaldı. Bu, operatörlerin yüksek enflasyonu ve artan maliyetlerini gecikmeli olarak fiyatlarına yansıtmaları anlamına gelir mi? Bu durumdan yatırımlarınız nasıl etkileniyor?

Haberleşme sektöründe faaliyet gösteren firmalar müşterilerine genellikle 12 ila 24 aylık en az 12 aylık sabit fiyat garantisi sunduğundan, artan maliyetlerini doğrudan fiyatlarına ve müşterilerine yansıtmıyorlar. Artan maliyetler ve yüksek enflasyon sebebi ile önümüzdeki dönemde haberleşme sektörü enflasyonunda bir miktar artış görülebilir, ama bu oranın genel enflasyon artış oranının altında kalacağını söyleyebiliriz. Bununla birlikte, bizim gelir büyümemiz müşterilerimizin data kullanımının artmasından kaynaklanıyor. Data kullanımımız yıldan yıla yüzde 28 arttı. Buna karşın gelirlerimiz yüzde 22 arttı. Bu verilere göre, GB başına fiyat artışının olmadığını söyleyebiliriz.