Doğan ERDOĞAN
Oluşturulma Tarihi: Kasım 03, 2006 00:00
İngiltere Başbakanı Tony Blair’in mektubuna konu olan İngiliz alkollü içki üreticisi Diageo, savunmasında AB’nin son Türkiye İlerleme Raporu’nu kanıt gösterdi. Şirket, Türkiye’nin AB’den ithal ettiği alkollü içeceklerin gümrük değerlemesinin, Dünya Ticaret Örgütü ve Gümrük Birliği kurallarına aykırı olduğunun raporda yer aldığına dikkat çekti.
İNGİLTERE Başbakanı Tony Blair’in ’Sevgili Tayyip’ hitabıyla Başbakan Tayyip Erdoğan’a yazdığı mektupla gündeme gelen ve "Danıştay’a müdahale" yorumları yapılan ithal içki tartışmasına Blair’den önce Avrupa Birliği’nin (AB) dahil olduğu ortaya çıktı. Blair’in ağır cezaların önüne geçilmesi için Erdoğan’a ’kişisel başvuru’ yaptığı şirketlerden Diageo Plc, kamuoyuna sızan mektup sonrası bir uluslararası açıklama yaptı. Açıklamada, ithalat yapan şirketlerin pozisyonunu teknik açıdan destekledikleri belirtilerek, "Bu pozisyon, Türkiye’nin AB’ye üyelik sürecinde yayınlanan son AB İlerleme Raporu’nda da şu ifadelerle desteklenmiştir: AB’den ithal alkollü içeceklerin gümrük değerlemesinin Dünya Ticaret Örgütü Değerleme Anlaşması’na, Avrupa Topluluğu - Türkiye Gümrük Birliği hükümlerine ve müktesebata uygun olmadığı anlaşılmaktadır" denildi.
AB’YE KARŞI SAVUNMA: Dünyanın en büyük alkollü içki grubu Diageo’nun iddiasına temel gösterdiği Türkiye’nin ilerleme raporu, AB’nin Kasım 2005’te açıkladığı raporun "gümrük birliği" ile ilgili 29’uncu başlığında yer alıyor. AB Genel Sekreterliği’nin web sitesinde (www.abgs.gov.tr) duyurulan Haziran tarihli ’2006 yılı ilerleme raporu taslak Türkiye katkısında’ ise alkollü içkilerin değeri konusunda Gümrükler Müsteşarlığı ve şirketler arasında işbirliğinin başladığı ve Gümrüklerin uygulamasına karşı şirketlerin açtığı davaların devam ettiği belirtildi. Diageo sözcüsü, grubun karşılaşabileceği ceza rakamı ya da Türk mahkemelerinin kararının ne zaman çıkabileceği konusunda bir görüş bildirmedi. Şirket açıklamasında, Diageo Türkiye’nin haklarını hukuk süreci içinde aramaya devam edeceği ve bu uyuşmazlığın çözümü için muteber tüm temyiz yollarını kullanacağı vurgulandı. Öte yandan, İngiliz basını İngiltere Başbakanı Tony Blair’in sözcüsünün mektubun içeriğini tartışmayı reddederken, meselenin "bir şirketten fazlasını" kapsadığını vurguladı.
MÜDAHALE BLAIR İÇİN RUTİN: Sözcü, Blair’in yurtdışındaki İngiliz şirketlerinin desteklenmesi tavsiyesi üzerine devreye girmesinin "rutin" olduğunu kaydetti. Diageo, Johnnie Walker Scotch viski, Smirnoff votka ve Baileys krem likörü Türkiye’ye ithal ediyor. Blair’in mektubunu geçen hafta CHP Grup Başkanvekili Kemal Anadol gündeme getirmişti. Blair’in Erdoğan’a gönderdiği mektupta, içki ithal eden yabancı çokuluslu firmalara uygulanan vergi cezalarının kaldırılması istenerek, aksi halde Diageo başta olmak üzere Maxxium ve Pernord Richard gibi şirketlerin Türkiye’den çekilmekten başka çaresi kalmayacağını belirtmişti. Anadol, mektuba konu olan şirketlerin, free shoplara (gümrüksüz satış mağazası) farklı, ithalatçı firmalara ise farklı fiyat uyguladıklarının ortaya çıktığını, gümrük başmüfettişlerinin Türkiye’de kurulu firmalara free shoplardan üç kat daha ucuz fiyata içki satıldığını tespit ettiklerini iddia etmişti.
AB ithal değerleme metodumuzu haklı buldu
DIAGEO’nun Hürriyet’e ulaşan açıklamasında, Diageo Türkiye’nin 2.5 yıldır Gümrük Müsteşarlığı ile Türkiye’de iç piyasada satılan alkollü içecek ürünlerinin ithal değerlerinin belirlenme metodu konusunda bir uyuşmazlık yaşadığı teyit edildi. İngiliz içki üreticisi, haklılığına delil olarak Dünya Gümrük Örgütü’ndeki İngiltere Gümrük İdaresi temsilcilikleri, Ankara’daki İngiliz Büyükelçiliği ve Ticaret Komisyonu, AB Komisyonu’nun değerleme uzmanları ve AB Türkiye Temsilcisi’nin ithalat yapan şirketlerin pozisyonunu teknik açıdan haklı bularak desteklemelerini gösterdi.