Virüse karşı ‘çift şoför’ formülü

SAĞLIK Bakanı Fahrettin Koca, 3 bine yakın kişinin ölümüne neden olan virüse karşı alınan son önlemleri önceki gece açıkladı. Bakan Koca, “İtalya, Güney Kore ve Irak ile olan tüm yolcu uçuşlarını tedbiren durdurduk” dedi. Bu açıklamadan saatler sonra Şırnak Silopi’deki Habur Sınır Kapısı, iki yönlü olarak, geçişlere kapatıldı. Yüzlerce TIR şoförü ve ihratacatçı endişe içinde beklerken, önemli bir pazar konumundaki Irak’a olan ticaretin sürmesi için ilginç bir yöntem geliştirilmiş durumda.

İKİ AYRI ŞOFÖR TAŞIYACAK
Uluslarararası Nakliyeciler Derneği Strateji ve İş Geliştirme Başkanı Fatih Şener, son şeklini vermek üzere oldukları o formülü Hürriyet’e açıkladı: “Irak’a her gün bin 500 TIR’ımız gidiyor. Aynı sayıda TIR da, Irak’tan Türkiye’ye geliyor. Ticaretimizin insani bir yönü de var. Bizden giden ürünleri başka yerden alma imkanları zor. Aynı şey İran için de geçerli. Sağlık Bakanlığı ile birlikte şöyle bir formül geliştirdik.

Bizim TIR’ımız, Habur’dan geçtikten sonra tampon bölgede duracak. Çekici Türkiye’ye dönecek, mal yüklü dorse tampon bölgede kalacak. Bu sırada, Irak tarafındaki İbrahim Halil Sınır Kapısı’ndan giriş yapacak Iraklı şoför çekici ile gelip dorseyi alıp götürecek. Bizden giden şoför ile karşı taraftan gelecek şoförün temasını sıfıra indirmeyi planlıyoruz. Gidecek TIR’da, hijyen için gerekli malzeme ve maskeler de bulunacak. Bu formülü bugün (dün) öğleden sonra uygulamaya alacağız. Aynı formülü bir hafta içinde İran için de hayata geçirmeyi planlıyoruz. Türkiye’den giden mallara İran’ın ihtiyacı çok fazla. Çünkü, Azerbaycan, Ermenistan ve Afganistan ile de kapıları kapalı. ”

İHRACAT, İTHALATIN 5 KATI
Irak, dış ticaret fazlası verdiğimiz ülkelerin başında geliyor. Coğrafi yakınlığın da verdiği avantaj ile Türkiye’den yüzlerce firma Irak’a ihracat yapıyor. Yumurta, beyaz et, ayçiçek yağı, un, bisküvi, turunçgiller ve demir çelik başta olmak üzere bir dizi ürün bu ülkeye ihraç ediliyor. Ticaret Bakanlığı verilerine göre Irak’a geçen yıl yapılan ihracat 10 milyar 224 milyon TL. Irak’tan yapılan ithalat ise 2 milyar 678 milyon TL olarak kaytılara girdi. Bir başka ifade ile ithal edilen her bir birimlik ürüne karşılık 5 birimlik ürün ihraç ediliyor.

TAVUKLAR KESİME GİDİYOR
IRAK pazarı, Afyon, Konya, Kayseri, Bolu, Balıkesir gibi illerde kümelenen yumurta üreticileri için oldukça önemli. Üreticiler bir süredir İran üzerinden bu ülkeye ürün gönderiyordu. Ancak, İran ile olan kapıların kapatılması bir çok üreticiyi olumsuz etkilemeye başlamış durumda. Yumurta Üreticileri Merkez Birliği Başkan Yardımcısı Nevzat Tezcan son duruma ilişkin şu bilgileri paylaştı: “Bizler bir süredir Irak’a, İran üzerinden yumurta gönderiyorduk. Bu durum maliyetimizi artırsa da bu ticareti yapmaya devam ediyorduk. Ta ki, bir hafta önceye kadar. İran ile olan kapılar kapanınca yumurta gönderemedik. Irak pazarına her hafta 150 TIR yumurta gönderiyorduk. Ancak artık bu malı gönderemiyoruz. Gönderemeyince, tavukları kesime vermeye başladık. Tavuk varlığını yüzde 10 azaltacağız mecburen. Kesimhanelerde büyük bir yoğunluk var bu nedenle. Bu durum, çiftliklerde çalışan kişilerden, TIR şoförlerine, bu işini ticaretini yapan aracılardan biz üreticilere değin birçok kesimi olumsuz etkiliyor.”

İTALYA İLE DENGELİ TİCARET
BAKAN Fahretin Koca’nın Irak ile birlikte açıkladığı diğer iki ülke ise İtalya ve Güney Kore oldu. İtalya, Türkiye için önemli bir dış ticaret partneri. Bu ülke olan dış ticaretimiz dengeli durumda. 2019 yılında İtalya’ya yapılan ihracat 9 milyar 754 milyon TL. Bu ülkeden yapılan ithalat ise 9 milyar 349 milyon TL. Uçuşların yasaklandığı bir diğer ülke olan Güney Kore’ye olan ihracatımız ise 2019 sonu itibari ile 944 milyon TL. Anılan ülkeden yapılan ithalat ise 5 milyar 777 milyon TL. Söz konusu ithalatın önemli bir bölümünü cep telefonları, elektronik cihazlar ve motorlu taşıtlar oluşturuyor. Türkiye-İran arasındaki ticaret kapıları iise geçen hafta kapatılmıştı. Türkiye, İran’a geçen yıl 2 milyar 378 milyon TL’lik ihracat yaptı. Bu ülkeden yapılan ithalat ise 3 milyar 608 milyon TL.