‘Vergisiz içki’nin lideri viski çıktı

Gümrük müfettiÅŸlerinin 299 free-shop’ta denetim baÅŸlatmasının kaynağı olan raporda, Türkiye’ye 525 bin ÅŸiÅŸe JB ile 152 bin 500 ÅŸiÅŸe Johnny Walker ithal edilmesine karşın, aynı dönem free shop’lardan 1 milyon ÅŸiÅŸe satış yapıldığı belirtildi.GÃœMRÃœK müfettiÅŸlerinin 299 free-shop’ta geniÅŸ kapsamlı denetim baÅŸlatmalarına yol açan rapor, viskideki vergi kaybının boyutları hakkında çarpıcı tesbitler içeriyor. 8 Åžubat 2005 tarihli raporda, 2003’de Türkiye’ye 525 bin ÅŸiÅŸe JB ile 152 bin 500 ÅŸiÅŸe Johnny Walker ithal edilmesine karşın, aynı dönemde aynı marka viskilerden free shop’lardan 1 milyon ÅŸiÅŸe satış yapıldığı belirtildi. AMAÇ ÖTV’DEN KAÇINMAK: ‘Dolayısıyla Türkiye’ye sadece bu iki markadan ithalattan iki kat fazla miktar viski vergisiz girmiÅŸtir’ denilen raporda, viski ithalatçısı firmaların Türkiye’deki fiyat politikalarının, ‘yüksek vergilerden kaçınma amacını ortaya koyduÄŸu’na dikkat çekildi. Raporda, yüksek ÖTV’den kaçınmak amacıyla Türkiye’ye free-shoplar kanalıyla vergisiz giren viskilerin yol açtığı vergi kaybı konusunda net bir rakam yer almıyor. Ancak, sadece iki markadan vergisiz giren 1 milyon ÅŸiÅŸe olduÄŸu ve bu durumun bir yılla sınırlı olmadığı dikkate alındığında, vergi kaybının birkaç yüz trilyon lirayı rahatlıkta aÅŸtığı tahmin ediliyor.KÄ°MLER Ä°NCELENDÄ°: Gümrük müfettiÅŸlerince hazırlanan müfettiÅŸ raporunda baÅŸta viski olmak üzere, alkollü içki ithalatçısı Diageo Dağıtım, Maxxium Pazarlama, Allied Domeq ve Åžark tütün Ticaret Sanayii firmalarının fiyat politikaları ayrıntılı biçimde analiz edildi.FÄ°YATLAR SÃœREKLÄ° DÜŞÜYOR: Viski fiyatlarının 1999’dan baÅŸlayarak, 2004’e kadar, önemli düşüşler gösterdiÄŸi belirtilen raporda, ÅŸu örnekler verildi:Jack Daniels (12*75 kasa), 1999’da 84 dolara ithal edilirken 2000’den baÅŸlayarak 30.27 dolara kadar geriledi. DiÄŸer birçok markada benzer fiyat eÄŸilimleri gözlendi.Jeam Beam ve Jack Daniels marka viskilerde en yüksek fiyatlar, free-shop amaçlı alım fiyatlarına yakın, hatta üstünde. 2-3 kata varan farklılık, ithalat birim fiyatlarındaki gerilemeyle ortaya çıkıyor. Bazı içki markalarının birim fiyatların da ÖTV oranlarının yükselmesine paralel olarak aynı oranlarda gerilediÄŸi gözleniyor. ÖrneÄŸin Famous Grouse marka viskinin birim fiyatları 2003 başında ÖTV oranlarının yüzde 30 artmasına paralel olarak, aynı oranda düştü.Beyaz içki olarak anılan votka cin, konyak ve likör gibi içki fiyatlarında durum daha çarpıcı. 2003 ortasına kadar sadece Tekel’in ithal ettiÄŸi bu içklerde tekel kalktıktan sonra 2-3 kat fiyat farklılığı ortaya çıktı.Tekel’in 2001-2003 döneminde 49.90 dolara ithal ettiÄŸi Absolut votka, Tekel’in ithalat tekeli kalktıktan sonra 28 dolara düştü.Tekel’in ithal ettiÄŸi beyaz içkilerin ithalat alımlarıyla free shop amaçlı alımlarında ya hiçbir fiyat farkı bulunmuyor ya da küçük farklılıklar var. Hatta bazı markalarda free shop alımlarının ithalattan daha düşük. Raporda, ithalatçı firmaların fiyat farklılaÅŸtırmasını piyasa farklılığına baÄŸlaması gerçekçi olmadığı vurgulanarak, bu fiyat politikalarının yüksek vergilerden kaçınma amaçlı olduÄŸu kaydedildi. Viskinin litresinden 71 YTL ÖTV alınıyorBU yılın ÅŸubat ayında çıkarılan Bakanlar Kurulu kararıyla viskilerde ÖTV 70 milyon 926 bin liraya çıkarıldı. Gümrük müfettiÅŸlerinin raporunda, son mevzuata göre çeÅŸitli viski markalarının vergileri şöyle aktarılıyor:J. Walker Red Label 12*75 viskinin maktu ÖTV’si ÅŸiÅŸe başına 21 milyon 227 bin 800 lira. Bu içkinin free-shop fiyatları rı esası alınarak (45.5 GBP kasa) advalorem ÖTV’si hesaplandığında ise 27 milyon 447 bin lira oluyor.Jeam Beam 12*100 lük içkinin maktu ÖTV’si 28 milyon 370 bin lira. Free shop giriÅŸ fiyatları esas alınarak 68 euro kasa) yapılan advalorem hesaplamada ise 27 milyon 142 bin liraya ulaşılıyor.Â