Vergide küresel takip

Meclis Genel Kurulu’ndan geçince iç hukuk kuralına dönüşecek sözleşme, vergi kayıp ve kaçağıyla mücadele için taraf ülkeler arasında eşzamanlı vergi incelemeleri, yurtdışı vergi incelemelerine katılım da dahil olmak üzere bilgi belge paylaşımı ile tahsilatta yardımlaşma konularında işbirliğini kapsıyor. Türkiye, koyduğu çekinceyle sözleşmeyi gelir, kurumlar ve katma değer vergileriyle sınırlı tuttu, ancak uygulamaya bakılarak ileride kapsamın genişletileceği öngörüldü.

ESKİ ALACAKLAR KAPSAM DIŞI
Sözleşmenin onaylanmasına ilişkin hükümet tasarısının gerekçesinde, “Kişi, sermaye, mal ve hizmetlerin uluslararası dolaşımının gelişimi her ne kadar sayısız fayda getirmiş olsa da vergi kayıp ve kaçağının artması gibi sonuçları da beraberinde getirmiştir. Gerek bunun gibi olumsuz sonuçların önüne geçilebilmesi, gerekse mükellef haklarını da gözetmek suretiyle her çeşit idari yardımlaşma yönteminin geliştirilmesi amacıyla devletlerarası eşgüdüm çabalarına ihtiyaç duyulmuştur. Bunun sonucunda, çok taraflı bir sözleşme olan ve OECD ile Avrupa Konseyi’nin öncülüğünde hazırlanıp birçok ülke tarafından imzalanan sözleşmenin akdedilmesi yoluna gidilmiştir” denildi.

YURTDIŞINDA DENETİM
Sözleşme taraf ülkelere yurtdışında vergi denetimi olanağı da sağlıyor. Buna göre sözleşmeye taraf ülke, başvurusu halinde karşı tarafın vergi incelemesinin uygun bir bölümüne katılmasına izin verebilecek. Talebi kabul eden ülke, incelemenin yerini ve zamanını, incelemeyi yürütmek üzere görevlendirilen merci ya da memuru, incelemenin yürütülmesi için gerekli görülen usul ve koşulları karşı tarafa en kısa sürede bildirecek.

KENDİ ALACAĞI GİBİ
Sözleşmeye göre taraf ülke, sözleşmenin zamanaşımı ve öncelik hükümleri saklı kalmak üzere, karşı tarafın vergi alacağını kendi vergi alacağıymış gibi tahsil etmek için gerekli girişimlerde bulunacak. Vergi alacağı başvuran ülkede ikameti olmayan bir kişiye ilişkin ise taraflar arasında aksi kararlaştırılmadıkça borç tahsilatıyla ilgili süreç sadece alacağın bundan sonra dava konusu yapılmaması koşuluyla işletilecek.

Sözleşmeye göre taraf ülke, şu durumlarda elindeki bilgileri önceden talep olmaksızın karşı tarafa iletecek: “Karşı tarafın vergi kaybına uğrayabileceğini varsayacak nedenlere sahipse. Vergiye tabi kişi diğer tarafta da vergi artışı ya da yükümlülüğü doğuran bir vergi indirimi ya da istisnası elde ediyorsa. Taraflardan biri, teşebbüs grupları içerisinde yapay transferi sonucunda vergi tasarrufu oluşabileceğini varsayacak nedenlere sahipse. Karşı tarafın ilettiği bilgi kendisinde vergi yükümlülüğü doğmasıyla ilgili olabilecek bilgilerin elde edilmesini mümkün kılıyorsa.”