Vergi Reform Paketi'ne göre 99'da neler olacak?
Güncelleme Tarihi:
29 Temmuz 1998 tarihli Resim Gazete'de yayınlanan Vergi Reform Paketi'nin getirdiği yeniliklerin önemli bir kısmı 1.1.1999 tarihinde itibaren yürürlüğe girecektir. Yani, yılbaşından itibaren, özellikle yaygın kesimleri ilgilendiren vergilendirme usullerinde, önemli değişiklikler yaşanacaktır.
İşte bu yazı dizimizde, 1999 yılı başından itibaren, vergi konusunda, neler olacağını ve neler yapılması gerekeceğini açıklamaya çalışacağız.
GELİR VERGİSİ
Gelir Vergisina tabi gelir unsurları yedi çeşittir. Bunlar:
1) Ticari Kazançlar.
2) Zirai Kazançlar.
3) Ücretler.
4) Serbest Meslek Kazançları.
5) Gayri menkul sermaye iratları.
6) Menkul Sermaye iratları.
7) Kaynağı ne olursa olsun diğer hertürlü kazanç ve iratlar.
Bu gelir unsurlarına giren konuların hemen hemen hepsine 1999 yılı için yenilikler olacaktır. Yedi numaralı gelir unsuru ise tamamen değişecektir.
Takip edilme kolaylığı açısından açıklamalarımızı, bu gelir unsurlarına göre yapmak uygun olacaktır.
TİCARİ KAZANÇLAR
Ticari kazançlarla ilgili değişikliklere geçmesinden önce, yine mahiyeti itibariyle ticari faaliyet olan, ancak hacmiminin çok küçük olması sebebi vergi dışı bırakılan bazı işleri yapan kişilere tanınan ‘‘Esnaf muaflığı’’ndan söz etmekte yarar vardır.
ESNAF MUAFLIĞI
Esnaf muaflığı öteden beri vardır. Bu konuda yapılan ve 1.1.1999 tarihinde yürürlüğü girecek önemli değişkilik şunlardır.
Esnaf muaflığı şartlarını topluca taşıyanlar bu muaflıktan yararlanabilmek için, ilgili Esnaf Odasına kayıt olacaklar ve ayrıca, Belediyelerden ‘‘Esnaf Muaflığı Belgesi’’ alacaklardır. Esnaf Belgesi, her yıl tazelenecektir. Bu belge için 1999 yılında 6-12 milyon lira arası bir bedel ödeyeceklerdir.
Vergiden muaf esnaflar yılbaşından itibaren alış belgelerini ve yaptıkları giderlerin belgelerini almak ve yanlarında bulundurmak zorunda olacaklardır. Aksi halde Esnaf Muaflığı Belgeleri iptal edilecektir.
Yılbaşından itibaren, kapı kapı dolaşarak, doğrudan tüketiciye mal satan, ancak ücret yerine, yaptığı satıştan komisyon alan satıcılar da vergiden muaf esnaf sayılmışlardır. Ancak bu oranların hiçbir vergi ödemeyeceği anlamına gelmemelidir. Malını sattıran kuruluşlar, bu kişilere komisyon veya prim öderken, tıpkı ücretli imişler gibi vergi keseceklerdir. Kesilecek vergi oranının Bakanlar Kurulu tayin edecektir. Eğer Bakanlar Kurulu bu konuda özel bir oran tayin etmezse, kesilecek vergi oranı genel hükümlere göre yüzde 25 olacaktır. Bu arada, kesilen verginin yüzde 10'u kadar da ayrıca Fon kesintisi yapılacaktır. Bu işi yapanların Esnaf Muaflığı Belgesi almaları gerekli olmayacaktır.