OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 29, 2001 00:00
Ekonominin kayıt altına alınmasını sağlayacak Vergi Kimlik Numarası (NKN) uygulaması tüm bankacılık ve diğer mali işlemlerde 1 Eylül 2001 tarihinden itibaren kullanılmaya başlanıyor.Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Genel Tebliğ ile daha önce gayrimenkul ve taşıt alım satımlarında kullanılan vergi kimlik numarasının kullanım alanı böylece oldukça genişletiliyor. HANGİ İŞLEMLERDE NUMARA SORULACAK? Tahvil, bono, repo işlemlerinde
Kredi kartı okuma makinesi işlemlerindeHavale işlemlerindeÇek ve senet işlemlerinde Mevduat işlemlerindeCari hesap açtırma işlemindeKar / zarara katılma hesabı açtırma işlemindeMevduat veya kar / zarara katılma hesabından veya cari hesaptan para çekme/yatırma işleminde Mevduat hesabı niteliğindeki mevduat sertifikaları karşılığında ödeme yapılması durumunda Sermaye piyasası işlemleri Ödünüç para verme işlemlerindeÖzel Finans Kurumları'nda (ÖFK) yapılan işlemlerde
Döviz bürolarındaki işlemlerdePosta merkezi işlemlerinde Finansal kiralama işlemleriSigortacılık işlemleriBu tebliğ hükümlerine göre 1 Eylül 2001 tarihinden itibaren bankacılık, sigortacılık ve diğer mali işlemlerde de vergi kimlik numarası kullanılması zorunlu hale geliyor. Kısacası, vergi numarası mevduat açmadan, fon ve
hisse senedi alımına, döviz alım-satımından, repo yapmaya kadar bir çok alanda karşımıza çıkacak. ORAL: 'NEREDEN BULDUN' DEĞİL Nüfus bilgilerinin bilgisayar ortamına aktarıldığı Mernis (Merkezi Nüfus Ä°daresi Sistemi) Projesi ile gündeme gelen ve IMF'nin ısrarıyla pekiÅŸen Vergi Kimlik Numarası yurtdışında uygulanan vatandaÅŸlık numarasına geçiÅŸin önemli bir adımı olarak kabul ediliyor. Bu uygulamanın baÅŸlangıç tarihi yaklaÅŸtıkça konuyla ilgili spekülasyonlarda artı. Maliye Bakanı Sümer Oral, vergi kimlik numarası uygulamasının "Nereden buldun" anlamına gelmediÄŸini üzerine basa basa tekrarlarken mükelleflerin tedirginlik duymamasını istedi. 1 Eylül'ün Cumartesi gününe gelmesi nedeniyle uygulama tam anlamıyla 3 Eylül Pazartesi günü baÅŸlayacak. Vergi kimlik numarasında son haftaya girildiÄŸini hatırlatarak akılları kurcalayan sorulara  ile yanıt aradık... VERGÄ° KÄ°MLÄ°K NUMARASI NASIL ALINILIR? Ä°lk defa vergi kimlik numarası alacaklar nüfus cüzdanları veya fotokopileri ile birlikte herhangi bir vergi dairesine giderek kısa bir süre içinde vergi kimlik numarası sahibi olabilecekler. Vergi kimlik numarası, daha önce de diÄŸer iÅŸlemlerde uygulandığı için son bir kaç yıldır gayrimenkul veya taşıt alım ve satımı yapmış olan kiÅŸilerde bulunuyor. Numaranın bilinmesine karşın kart sahibi olmayanlar, yine vergi dairesine baÅŸvurabilecekler. Ayrıca Vergi Kimlik Kartları dağıtımı VakıfBank Åžubeleri tarafından da yapılıyor. Vergi Kimlik Kartının hazır olup olmadığı, hazır ise hangi VakıfBank Åžubesi'nden alabileceÄŸini sorgulamak için "www.vakifbank.com.tr" adresine tıklamak yeterli olacak. VERGÄ° DAÄ°RELERÄ° FAZLA MESAÄ° YAPACAK Ä°stanbul Defterdarı Kadir Boy, vergi kimlik numarası almak için yoÄŸun talep geldiÄŸini bildirerek 65 vergi dairesinin akÅŸam ve hafta sonu fazla mesai yapacağını açıkladı. VatandaÅŸlara panik havasına gerek olmadığı uyarısı yapan Boy, vergi kimlik numarasını gerektiren bir iÅŸlem yapılmadığı müddetçe vergi kimlik numarası alınmasının zorunlu olmadığını, dolayısıyla bu numaranın 1 Eylül tarihinden sonra da alınmasının mümkün olduÄŸuna dikkat çekti. Kadir Boy, Ä°stanbul'daki 65 vergi dairesinin 30 Eylül tarihine kadar hafta içi 17:00-20:00, cumartesi ve pazar günleri ise 10:00-17:00 saatleri arasında fazla mesai yapacaklarını, hatta vergi dairelerinde bulunan son mükellefin iÅŸlemi bitene kadar çalışmaya devam edileceÄŸini söyledi. Bu adresten kartın durumu görülebilir ve eÄŸer kart basılmışsa hangi ÅŸubeden alınacağı öğrenilebilir. Kimlik numarası unutulmuÅŸ ise "www.gelirler.gov.tr" adresinde Vergi Kimlik Numarası Sorgulama Ekranı'ndan giriÅŸ yapılarak, isim soyad yazılarak numara öğrenilebilir. MALÄ°YE'DEN VATANDAÅžA NUMARA KOLAYLIÄžI Maliye Bakanlığı son anda yayınladığı bir yazı ile vatandaÅŸların bankacılık iÅŸlemlerine kolaylık getirdi. Bankalar, vergi numarası olmayan vatandaşın iÅŸlemlerini de yerine getirebilecek. Gelirler Genel Müdürlüğü'nün Bilgi Ä°ÅŸlem Merkezi'nde bugüne kadar vergi numarası almış olan 17.2 milyon kiÅŸiye iliÅŸkin bilgilerin bulunduÄŸu sicil kütüğü, bilgisayar ortamında bankalara aktarıldı. Bu ÅŸekilde, daha önce vergi numarası almış, ancak belgesini yitirmiÅŸ ve numarayı hatırlamayan vatandaÅŸlar, bankaya gittiklerinde iÅŸlemleri yerine getirilecek, bu esnada banka görevlisi sicil kütüğüne girerek, bu vatandaşın vergi kimlik numarasını bularak kayda alacak. Vergi numarası olmayan vatandaÅŸlar ise bankada talep formu doldurabilecek. Talep formu doldurularak hesabın açılması ve en kısa zamanda nüfus cüzdanının temin edilerek talep formuna eklenmesi suretiyle vergi dairesine gönderilmesi de mümkün olacak. HANGÄ° Ä°ÅžLEMLER NUMARADAN MUAF Fatura ve emekli maaÅŸ ödemeleri vergi kimlik numarası uygulamasından muaf iÅŸlemler. Elektrik, su doÄŸal gaz, telefon, kablolu televizyon faturası, çevre temizlik vergisi, öğrenci sınav harcı ve öğrenci kredisi ödemeleri ve benzeri ödemeler ile Emekli Sandığı, BaÄŸ-Kur, Sosyal Sigortalar Kurumu ve YardımlaÅŸma Sandıkları tarafından emeklilere yapılan emeklilik maaşı ödemeleri ile işçi ve memurların ücret ve maaÅŸ ödemeleri için açılan hesapların sadece belirtilen emeklilik maaşı ile maaÅŸ ve ücret ödemelerinden ibaret olması halinde vergi kimlik numarası aranılmayacaktır. Yurt dışında yerleÅŸik kiÅŸilere verilecek hizmetlerde (Ancak, dar mükellefiyete tabi gerçek ve tüzel kiÅŸilerden Türkiye’de iÅŸyeri olan veya daimi temsilci bulunduranlar, yapacakları bankacılık ve diÄŸer mali iÅŸlemlerinde, kendilerinin veya daimi temsilcilerinin adına alınmış vergi kimlik numaralarını kullanacaklar.) Yurt dışında yerleÅŸik bulunan; bulundukları ülkede çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla bir süredir yurt dışında yaÅŸayan Türk vatandaÅŸlarının yapacakları iÅŸlemlerde vergi kimlik numarası aranmayacak. NUMARANIN BANKAYA VERÄ°LMESÄ° Vergi numarasının bankaya bir defa bildirilmesi yeterli olacak. Bankaya baÅŸvururken vergi kimlik kartı yanında olmayanlar, üzerinde vergi kimlik numarası bulunan tahakkuk fiÅŸi, tahsil alıntısı, vergi dairesi makbuzu, vergi levhası veya vergi dairesi yazısı belgelerinden birini göstermesi gerekiyor. Ayrıca vergi kimlik numarası bildirimi internet ve telefon bankacılığı iÅŸlemleri içinde geçerli olacak. Bankalar, zamanı olmayan müşterilerinin faksla yaptıkları baÅŸvuruları da kabul ediyorlar. UYGULAMANIN BAÅžLADIÄžI TARÄ°HTEN ÖNCEKÄ° Ä°ÅžLEMLER 31 Mart 2002 tarihine kadar vergi kimlik numarasının bankaya veya mali kuruluÅŸa bildirilmesi gerekiyor. 31 Mart 2002 tarihine dikkat çekmek istiyoruz. Uygulamanın (Vergi Kimlik Numarası-1.09.2001) baÅŸlangıcından önce yapılmış ve hala geçerli olan (vadeli mevduat, kredi kartı, aracı kurum hesabı gibi) iÅŸlemlerde müşteriler, vergi kimlik numaralarının bildirimini 31 Mart 2002 tarihine kadar tamamlayacaklar. HAVALE Ä°ÅžLEMLERÄ° Yurtiçi veya yurtdışı havalelerde 5 milyar liranın üzerindeki miktar için vergi kimlik numarası sorulacak. Döviz cinsi havalelerde ise 5 milyar liranın muadili yabancı parayı geçen tuturlar için vergi numarası bildirimi zorunlu olacak. 5 milyar liranın muadili olan dövizin hesaplanmasında Merkez Bankası'nın iÅŸlem günündeki efektif alış kuru uygulanacak. DÖVÄ°Z ALIM-SATIMI Döviz büroları da vergi kimlik numarası isteyecek. Her türlü döviz alım satımında 3 bin doları geçen miktarda veya muadili döviz iÅŸlemlerinde numara sorulacak. Bu hüküm bankalar, özel finans kurumları ve posta merkezleri için de geçerli olacak. CEZAÄ° YAPTIRIMLAR Vergi kimlik numarasının bilerek hatalı bildirilmesi, gizlenmesi, yapılan iÅŸlemlere iliÅŸkin bildirimin belirlenen usul ve esaslara göre yerine getirilmemesi halinde ceza uygulanacak. 4358 sayılı Kanunun 5 inci maddesi ile 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 353 üncü maddesinin 7 ve 9 numaralı bentleri uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilecek. Cezalar ilgili kanunlara göre para ya da hapis olabilecek. Â
button