Çiğdem TOKER
Oluşturulma Tarihi: Şubat 13, 2006 00:00
Vergi cennetleriyle mücadele amacıyla, bu ülkelere yapılacak ödemelere yüzde 30 vergi getirilmesini öngören madde uygulaması için çıkarılacak Bakanlar Kurulu kararında, OECD’nin "kara liste"si esas alınacak. OECD altı yıl önce kara parayla mücadele konusunda kendisiyle işbirliğine yanaşmayan 35 ada ülkesini "kara para cennetleri" olarak ilan etmişti.
KURUMLAR Vergisi tasarısına, şirketlerin "vergi cennetleri"ne nakit veya banka hesapları aracılığıyla yapacağı ödemelere yüzde 30 vergi kesme zorunluluğu getiren madde koyan Hükümet, maddenin uygulanacağı ülkeler listesini hazırlarken, OECD’nin "kara liste"sini esas alacak. OECD, uluslararası vergi standartlarına uymayarak şeffaflık politikasına geçmeyen, gerektiğinde hesap sahiplerini açıklamaya yanaşmayan 35 ülkeyi altı yıl önce "Vergi Kaçırmak İçin Kullanılan Ülkeler" adıyla yayımlamıştı. Tasarı yasalaştığında, "kara para cenneti" adalar olarak da bilinen bu ülkeler, ilk kez bir vergi yaptırımına tabi olarak Türk vergi ve hukuk sisteminde de yerini alacak. TBMM’ye geçen hafta sunulan Kurumlar Vergisi tasarısına göre, Bakanlar Kurulu’nun ilan edeceği ülkeler listesinde yerleşik veya faaliyette bulunan kurumlara "nakden veya hesaben yapılan, tahakkuk ettirilen" bütün ödemelerden yüzde 30 vergi kesintisi yapılacak. Ancak, emsaline uygun fiyatlarla satın alınan mal ve iştirak hisseleri için yapılan ödemeler ile
kredi anapara ve kar payı ödemeleri, bu kesintinin dışında bırakılacak.
BİR TÜR YAPTIRIM: Maddenin gerekçesinde, ilk kez getirilecek bu verginin "zararlı vergi rekabeti" uygulayan ülkeler için geçerli olacağı belirtilerek, "Vergi cenneti ülkelerde yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye’deki vergi matrahlarını azaltmsanının önüne geçmek amaçlanmaktadır" denildi.
DOLAMBAÇLI YOLA GİREN: Gelir İdaresi Başkanvekili Osman Arıoğlu Hürriyet’e, bu maddenin Gelir İdaresi olarak tasarıya çalışırken en çok odaklandıkları düzenlemelerden biri olduğunu söyledi. Bu nitelikteki düzenlemenin uzun süredir niyetlenilmesine karşın, ilk kez vergi mevzuatına gireceğini vurgulayan Arıoğlu, şu değerlerlendirmeyi yaptı: "Kesintiyi, bu ülkelere ödemesi sırasında şirketin kendisi yapacak. Bu yolla amaç, maniplasyonu, vergi matrahının azalmasını önlemek. Kimse vergisini yurtdışında bırakmak için dolambaçlı yollara sapmasın. Matrahı bu yolla azaltanlar, kendilerine çekidüzen versinler."
İNDİRİMİN TELAFİSİ: Kurumlar Vergisi tasarısında, "vergi cennetleriyle mücadele"nin yanısıra, transfer fiyatlandırması sisteminin de getirildiğini söyleyen Arıoğlu, "vergi güvenliği" açısından iki maddenin özellikle önemli olduğunu vurguladı. Arıoğlu, "Bazı Türk kamu kuruluşları ve bankaların da yurtdışı kolları bu adalarda olabiliyor. Madde onları da kapsıyor mu?" sorumuza, "Şirket ayrımı yapmıyoruz. Biz, kurumu esas alıyoruz" dedi. Arıoğlu, bu maddeden "ümitli" olduklarını ve vergi cennetleri aracılığıyla azaltılan vergi matrahının önemli bir kısmının Türkiye’de kalmasını beklediklerini belirtti. Aynı tasarıyla Kurumlar Vergisi’nin yüzde 30’dan yüzde 20’ye indirildiğini anımsatan Arıoğlu, "İndirimden doğacak kaybın en önemli telafi yollarından biri de işte bu vergi cennetlerinne getirilen vergi olacak" dedi. Bakanlar Kurulu, vergi cenneti ödemelerine getirilen yüzed 30 oranındaki vergiyi sıfıra kadar indirip bir katına kadar arttırmaya yetkili olacak.
OECD’nin kara listesinde hangi ülkeler var BAKANLAR Kurulu, Kurumlar Vergisi tasarısının yasalaşmasının ardından, baştan yüzde 30 vergiye tabi olacak ödemelerin yapılacağı ülkeleri gösteren bir liste yayımlayacak. Hükümetin bu listede baz alacağı belirtilen OECD’nin kara listesindeki ülkeler şöyle: Anguila, Andorra, Antigua, Aruba, Bahama, Bahreyn, Barbados, Belize, İngiliz Virgin, Channel, Guernsey, Sark ve Alderney, Cook, Dominik, Cebelitarık, Grenada, Isle of Man, Jersey, Liberya, Liechtenstein, Maldive, Marshall, Monaco, Montrserrat, Nauru, Hollanda Antilleri, Niue, Panama, St. Kitts ve Nevis, St. Lucia, St. Vincent, Seyşeller, Tonga, Turks ve Caicos, ABD Virgin, Vanuatu. Bunların yanısıra, karapara ve vergi cenneti olarak bilinen Bermuda, Cayman adaları, Kıbrıs Rum Kesimi, Malta, Mauritius ve San Marino, listenin yayımlanmasından iki hafta önce OECD ile işbirliği yapacaklarının taahhüt ederek, listeye girmekten kurtulmuştu.