Vergi Barışı Kanunu Tasarısı TBMM'de

Vergi Barışı Kanunu Tasarısı, TBMM BaÅŸkanlığı'na sunuldu. Yürütme ve yürürlük dahil 21 maddeden oluÅŸan Tasarı, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda ele alınacak. Bakanlar Kurulu tarafından TBMM'ye sevkedilen Vergi Barışı Kanunu tasarısıyla, kesinleÅŸmiÅŸ ve ihtilaflı vergi alacakları yeniden yapılandırılıyor.  Bu arada tasarı, Gelirler Genel Müdür Vekili Osman ArıoÄŸlu tarafından Gelirlerin Ä°nternet sayfasına da konularak, kamuoyunun bilgisine sunuldu. 21 maddeden oluÅŸan tasarı, Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergi, resim, harçlar, fon payı ve bunlara baÄŸlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları ile eÄŸitime katkı payı ve cezaları, Devlet Ä°hale Kanununa göre alınan ecri misiller (tutar deÄŸer) ve buna baÄŸlı gecikme zamları ile Maliye Bakanlığı'na baÄŸlı vergi dairelerince tahsil edilen Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun çerçevesindeki bazı alacakları kapsıyor.    Düzenleme, vergiler açısından 31 Ekim 2002 tarihinden önceki dönemi, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannameleri ve tahakkuk eden vergileri içeriyor.        KESÄ°NLEÅžMÄ°Åž KAMU ALACAKLARI Tasarı, kesinleÅŸmiÅŸ vergi alacakları ile ihtilaflı dosyalara yönelik 2 ayrı uygulama getiriyor. Buna göre, kesinleÅŸmiÅŸ vergi alacakları asıllarında hiçbir indirim yapılmaksızın 9 taksitte ve 18 ayda ödenmek üzere yeniden yapılandırılıyor. Bu alacaklara iliÅŸkin faiz ve cezaların yüzde 20'sinin ödenmesi halinde yüzde 80'inin tahsilinden vazgeçiliyor. Bu alacaklar da aynı ÅŸekilde taksitlendiriliyor.     Ödeme dönemleri de Åžubat, Nisan, Haziran; AÄŸustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Åžubat, Nisan, Haziran 2004 olarak belirleniyor. Gecikme cezası ve faizin yüzde 80'inin tahsilinden vazgeçilmesi için verginin tamamı ile gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezalarının ayrı ayrı yüzde 20'sinin söz konusu dönem içinde tamamen ödenmesi, dava açılmaması ya da açılan davalardan vazgeçilmesi gerekiyor. Yine bir vergi aslına baÄŸlı olmaksızın kesilmiÅŸ olup, Kanunun yürürlüğe girdiÄŸi tarih itibarıyle ödenmemiÅŸ olan vergi cezalarının da yüzde 20'sinin Åžubat, Nisan ve Haziran 2003 sonuna kadar 3 eÅŸit taksitte ödenmesi, dava açılmaması veya açılmış davalardan vazgeçilmesi durumunda da yüzde 80'inin tahsilinden vazgeçiliyor.    Daha önce tecile iliÅŸkin yapılan düzenleme için baÅŸvuranların da kalan taksitler için yeni düzenlemeden yararlanabilmelerine olanak saÄŸlanıyor. 2002 yılında tahakkuk eden ve Kanunun yürürlüğe girdiÄŸi tarihe kadar ödenmemiÅŸ olan geçici vergilere iliÅŸkin gecikme zamları da kapsama sokuluyor. Bu alacaklar için verginin aslının ödenmesi ÅŸartı aranıyor.      DAVA AÅžAMASINDAKÄ° ALACAKLAR Tasarı, 180 bin ihtilaflı dosyada yeralan kamu alacakları için de yeni bir ödeme takvimi getiriyor. Buna göre, kesinleÅŸmemiÅŸ ve dava safhasında bulunun bu tür alacakların yüzde 70'inin, bu alacaklara baÄŸlı zam ve faizlerin de yüzde 10'unun 18 ay içinde 9 taksitte ödenmesi halinde ihtilaf sona erdiriliyor. KesinleÅŸmiÅŸ alacaklarda olduÄŸu gibi bu tür alacakların da Åžubat 2003 ile Haziran 2004 dönemi arasında tahsili hükme baÄŸlanıyor. Bu ÅŸekilde vergilerin yüzde 30'unun, gecikme zammı ve  gecikme faizilerinin yüzde 90'ının, vergi cezaları ile bunlara uygulanan gecikme zamlarının da tamamının tahsilinden vazgeçiliyor. Kanunun yürürlüğe girdiÄŸi tarih itibarıyle Bölge Ä°dare Mahkemeleri ile Danıştay nezdinde açılmış davalardaki tarhiyatlarda, en son safhadaki tutarın esas alınması öngörülüyor. İştirak, teÅŸvik ve yardım fiilleri nedeniyle kesilen vergi ziyaı cezalarında, cezaya muhatap olanların cezanın yüzde 20'sini öngörülen süre ve ÅŸekilde ödemeleri, dava açmamaları ve açılan davalardan vazgeçmeleri ÅŸartıyla cezanın yüzde 80'inin ve buna uygulanan gecikme zammının da tamamından vazgeçiliyor. Bu Kanundan yararlanılarak ödenecek alacaklara, yürürlük tarihinden sonraki aylar için gecikme zammı uygulanmayacağı da belirtiliyor.          Ä°NCELEME VE TARHÄ°YAT SAFHASINDAKÄ° Ä°ÅžLEMLER Yeni düzenleme çerçevesinde, Kanunun yürürlüğe girdiÄŸi tarihten önce baÅŸlanıldığı halde tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakuk iÅŸlemleri, matrah artırımına iliÅŸkin hükümler saklı kalmak kaydıyla devam edecek. Bu iÅŸlemlerin tamamlanmasından sonra tarh edilen vergilerin yüzde 70'i ile hesaplanacak gecikme faizinin yüzde 10'unun tebliÄŸ tarihinden itibaren 30 gün içinde yazılı baÅŸvuruda bulunulması ve izleyen aydan baÅŸlamak üzere 6 ayda, 6 eÅŸit taksitte ödenmesi halinde, verg aslının yüzde 30'unun, gecikme faizinin yüzde 90'ının, vergi cezalarının ise tamamının tahsilinden vazgeçiliyor.    Kanunun yürürlüğe girdiÄŸi tarih itibarıyle uzlaÅŸma talebinde bulunmuÅŸ ancak uzlaÅŸma günü gelmemiÅŸ olanlar ya da uzlaÅŸma saÄŸlanamamış olmakla birlikte, vergi ve ceza ihbarnameleri tebliÄŸ edilmeyen mükelleflerin de, yeni hükümlerden yararlanabilmeleri hükme baÄŸlanıyor.      PÄ°ÅžMANLIKLA YA DA KENDÄ°LİĞİNDEN BEYAN Yine 2003 yılı Åžubat ayı sonuna kadar Vergi Usul Kanunu'nun 371. maddesine göre beyan edilen matrahlar üzerinden tarh ve tahakkuk ettirilen vergilerin tamamı ile hesaplanacak piÅŸmanlık zammının ve kesilen usulsüzlük cezasının ayrı ayrı yüzde 10'unu, Åžubat, Nisan, Haziran; AÄŸustos, Ekim ve Aralık 2003 döneminde 6 eÅŸit taksitte ödeyenlerin piÅŸmanlık zammı ve usulsüzlük cezasının kalan yüzde 90'lık bölümü affediliyor. Aynı Kanunun 30'uncu maddesine göre kendiliÄŸinden verilen beyannameler üzerinden tahakkuk ettirilen verginin tamamı ile gecikme faizi ve vergi cezalarının ayrı ayrı yüzde 20'sini belirtilen süreler içinde ödeyenlerin de, faiz ve cezalarının yüzde 80'inin tahsilinden vazgeçiliyor. Gelir Vergisi Kanunu'na tabi diÄŸer ücret mükelleflerinin de, 2003 yılı Åžubat ayı sonuna kadar vergi dairelerine baÅŸvurmaları ve 2003 takvim yılına iliÅŸkin gelir vergilerini tarh ettirmeleri ve karnelerine iÅŸletmeleri halinde, önceki dönemlere iliÅŸkin herhangi bir vergi ve ceza aranmayacak.200 MÄ°LYON LÄ°RAYA KADAR KÄ° TRAFÄ°K CEZALARI AFFEDÄ°LÄ°YOR TBMM'ye sevk edilen tasarının 13'üncü maddesine göre, Kanunun yürürlüğe girdiÄŸi tarih itibarıyla ödenmesi gerektiÄŸi halde ödenmemiÅŸ olan ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamına girenve vergi dairelerince tahsil edilen 200 milyon lirayı aÅŸmayan trafik para cezaları ile 100 milyon lirayı aÅŸmayan diÄŸer para cezalarının tahsilinden vazgeçiliyor. Aynı ÅŸekilde, her bir alacağın türü, dönemi, asılları ayrı ayrı dikkate alınmak suretiyle tutarı 10 milyon lirayı aÅŸmayan asli alacakların ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara baÄŸlı fer'i alacakların tutarı 20 milyon lirayı aÅŸmayanlar da siliniyor.      MATRAH ARTIRIMI Yeni düzenleme ile mükelleflere geriye dönük matrah artırımı ve stok bildirimi imkanı da saÄŸlanıyor. Bu çerçevede, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, yıllık beyannamelerinde yer alan matrahlarını, yeni Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren 2003 yılı Åžubat ayı sonuna kadar, 1998 yılı için yüzde 40, 1999 için yüzde 35, 2000 için yüzde 30, 2001 için de yüzde 20'den az olmamak üzere arttırabilecek. Bu durumda artırımda bulunulan yıllar için yıllık gelir ve kurumlar vergisi incelemesi ile bu yıllara iliÅŸkin bir baÅŸka tarhiyat yapılmayacak. Gelir vergisi mükelleflerinin artırımda bulunmak istedikleri yıl ile ilgili vermiÅŸ oldukları beyannamelerde zarar beyan edilmiÅŸ ya da hiç beyanname verilmemiÅŸ ise vergilendirmeye esas matrah, 1998 için 3 milyar, 1999 için 4 milyar, 2000 için 5 milyar, 2001 için de 6 milyar liradan az olamayacak. Sadece gayrımenkul sermaye iradı geliri olanlar için bu tutar beÅŸte 1 olarak alınacak. Aynı durumdaki kurumlar vergisi mükellefleri için de esas alınacak limitler 1998 için 9 milyar, 1999 için 12 milyar, 2000 için 15 milyar, 2001 için de 18 milyar lira olarak uygulanacak. Basit usulde vergilendirilen gelir vergisi mükelleflerinden 1999, 2000 ve 2001 yıllarına iliÅŸkin gelir vergisi beyannamesini kanunun yürürlüğe girmesinden önce verenler için vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak. Bu yıllara ait hiç beyanname vermemiÅŸ olanların getirilen düzenlemeden yararlanabilmeleri için 1999'a ait asgari 600 milyon lira, 2000 yılına ait 900 milyon lira, 2001 yılına ait de 1.2 milyar lira matrah beyan etmeleri zorunlu olacak.     Tasarıya göre, arttırılan matrahlar yüzde 30 oranında vergilendirilecek. Bunlardan ayrıca bir vergi, fon payı ve eÄŸitime katkı payı alınmayacak.      KDV MÃœKELLEFLERİ Katma deÄŸer vergisi mükellefleri de, her bir vergilendirme dönemine iliÅŸkin olarak verdikleri beyannamelerdeki KDV'nin yıllık toplamı üzerinden 1998, 1999, 2000 ve 2001 yılları için ayrı ayrı yüzde 3 oranında hesaplanacak KDV'yi Åžubat 2003 sonuna kadar öderlerse, bunlar için de geçmiÅŸe dönük vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacak.  Hiç beyanname vermeyen mükellefler de, ilgili yıl için gelir ya da kurumlar vergisi matrah artırımında bulunma ÅŸartıyla arttırılan matrah üzerinden yüzde 15 KDV ödeyerek, bu haktan yararlanabilecek. Matrah artırımına iliÅŸkin gelir, kurumlar ve katma deÄŸer vergileri, Åžubat, Nisan, Haziran, AÄŸustos, Ekim, Aralık 2003 ayları ile Åžubat, Nisan, Haziran 2004'de 9 eÅŸit taksitte ödenecek. Aksi halde bu vergilerin gecikme zammıyla birlikte takip ve tahsiline devam olunacak. Bu ÅŸekilde ödenen vergiler, matrah tespitinde gider olarak kabul edilmeyecek, indirim, mahsup ya da iade konusu edilmeyecek.      STOK BEYANLARI Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, iÅŸletmelerinde mevcut olduÄŸu halde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaÅŸlarını, kanunun yürürlüğe girdiÄŸi tarihten sonraki 3 ay içinde, baÄŸlı oldukları meslek kuruluÅŸunca tespit edilecek rayiç bedelile bir envanter listesi yaparak vergi dairelerine bildirecek. Bu ÅŸekilde kayıtlarına alabilecek.  Beyan edilen kıymetlerin satışı halinde, satış bedeli bunların deftere kaydedilen bedelinden düşük olamayacak, bildirime dahil edilen varlıklar için amortisman da ayrılmayacak. Bu ÅŸekilde beyan edilen makine, teçhizat ve demirbaÅŸlar ile genel orana tabi emtianın bedeli üzerinden yüzde 10, diÄŸer emtianın bedeli üzerinden bunların tabi olduÄŸu oranın yarısı esas alınarak KDV hesaplanacak. Ayrı bir beyanname ile beyan edilecek bu vergi, beyanname verme süresi içinde de ödenecek.  CEZALAR Tasarı ile kaçakçılık suçlarına iliÅŸkin cezalar da yeniden düzenlendi. Buna göre, Vergi Usul Kanunu'nun 359'uncu maddesinde sayılan kaçakçılık suçlarını 31 Ekim 2002 tarihinden önce iÅŸleyenler hakkında Cumhuriyet Savcılıklarına suç duyurusunda bulunulmayacak. Suç duyusu yapılmış olup soruÅŸturma aÅŸamasında bulunanlar için takibat yapılmayacak, açılmış bulunan kamu davaları ortadan kaldırılacak. Aynı ÅŸekilde kesinleÅŸmiÅŸ mahkumiyet kararları da infaz edilmeyecek. Ancak, defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sayfalarını yok ederek yerine baÅŸka yapraklar koyanlar, ya da belgelerin asıl  ve suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler ve basanlar, söz konusu uygulamadan yararlanamayacak.     KAMU KURULUÅžLARININ DURUMU Tasarı ile, yeni düzenlemeden yararlanacak olan özelleÅŸtirme kapsamına alınanlar dahil KÄ°T'ler, bunların müesseseleri, baÄŸlı ortaklık ve iÅŸtirakleri, büyükÅŸehir belediyeleri, belediyeler, il özel idareleri ve bunlara ait tüzel kiÅŸiler, ödemelere Åžubat 2003'de baÅŸlayacak. Ancak, bunlar toplam tutarı 24 ayda, 24 eÅŸit taksitte ödeyecek. Mükelleflerin ödemesi gereken taksitleri yatırmaması ya da eksik ödemesi durumunda, ödenmemiÅŸ olan tutarların son taksit ödeme süresi sonuna kadar, bunun  son taksite ait olması halinde ise bunu izleyen ayın sonuna kadar her ay için ayrı ayrı yüzde 10 fazlası ile ödenecek. Yeni düzenleme, gümrük vergisi ve cezaları da yeniden yapılandırıyor.Â