Mehtap ÖZCAN
Oluşturulma Tarihi: Aralık 01, 2010 00:00
Philsa’da genel müdürlüğü devreden Turhan Talu, hükümetin vergi politikalarını eleştirirken, toplam pazardaki yüzde 15’lik düşüşün sahte ve kaçak sigaradaki artıştan kaynaklandığına dikkat çekti. Talu, tüketimdeki gerçek azalmanın ise sadece yüzde 2 olduğunu açıkladı.
PHILIP Morris Türkiye’deki (Philsa) Genel Müdürlük görevini Sedat Müderrisoğlu’na devretmeden hemen önce pazardaki gelişmeleri değerlendiren Turhan Talu, sigarada toplam pazarın yüzde 15 geriye gittiğini, ancak sahte ve kaçak sigara satışlarının da 10 ayda üç kat arttığına dikkat çekti.
Türkiye’ye 1984 yılında giren Philip Morris International’ın (PMI), 1991 yılında Sabancı Holding’le gerçekleştirdiği ortaklıkla kurulan Philsa’nın 12 yıl Genel Müdürlüğünü yapan Turhan Talu, 2010 yılındaki pazarın daralmasının tamamen yüzde 29 oranında artan vergi oranından kaynaklandığını vurguladı. Talu, hükümetin tütün mamullerine yönelik uyguladığı vergi politikalarına yönelik şu eleştirileri dile getirdi:
13 milyar adet azaldı2010 yılında toplam sigara pazarı 107 milyar adetten 94 milyar adede geriledi. Eğer tüketim gerilemiş olsaydı fazla bir şey söylemezdim. Ama maalesef vergi artışlarının yansıması olarak toplam pazar yüzde 15 geriye gitti.
Vergi ödeyen yüzde 15 kaybettiGeriye gitme tüketimin düşmesinden değil, bu ürünlerin tamamı, olduğu gibi sahte ve kaçak sigaraya kaydı. Hükümet toplam pazarın, vergisini ödeyen yüzde 15’lik bölümünü kaybetmiş durumda. Ne zaman geri geleceğini bilmiyor. Bunun pek kolay olacağını sanmıyorum.
Kaçak ve sahte 10 kat arttıTütün Kurulu rakamlarının yanı sıra biz bakkalda ve hanelerde yaptırdığımız araştırma sonuçlarıyla konuşuyoruz. Rakamlarda titiz davranıyoruz. Yaptığımız tespitlere göre Türkiye’de son 10 ayda, her zaman varolan kaçak ve sahte pazar oranı 3 kat artmıştır. 5 bin tondan 15 bin tona çıkmıştır. Açık tütün satışını tespit etmek daha zordur.
Tüketim gerçekte yüzde 2 düştüAma bunun da en iki misli arttığını düşünüyoruz. Tüketimdeki gerçek azalma ise yılda yüzde 1.5-2’dir, fazlası değil. Kaçak tütün mamülleri çok ucuz olduğu için tüketimi de arttırıyor. Bunun hükümetin yaptığı sağlık politikasına uygun olmadığını düşünüyorum.
23.5 milyar TL’ye gerilediToplam pazarın perakende değeri 2010 yılında 23.5 milyar TL’ye geriledi.Bu rakamın 14.5 milyar TL’si ÖTV’ye, 3.5 milyar TL’si ise KDV’ye gidiyor. Sadece kalan 5.4 milyar TL 7 üretici firma tarafından paylaşılıyor.
Sahte ve kaçak büyük şehire kayıyor
SAHTE ve kaçak sigaranın büyükşehirlere doğru da kaydığını belirten Turhan Talu, “Güneydoğuda sattığımız 2 sigaranın biri kaçak. Şubat ayındaki fiyat artışından sonra satışımız bölgede yüzde 56 geriye gitti. Her zaman sahte ve kaçak vardı ama oranı yüzde 5 civarındaydı. Bu oran, İç Anadolu’da yüzde 15’e yükseldi. İzmir’de bile yüzde 17 oranında sahte ve kaçak sigara var.”
‘Tüketim azaldı’ diyen TAPDK araştırma yöntemini açıklasınTÜTÜN ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) ve sağlık kurumlarının son uygulamalarla sigara tüketiminin azaldığı yönündeki açıklamarına ilişkin Turhan Talu, “Bu tespiti ne tür bir araştırma sonucu elde ettiklerini açıklamalılar” dedi. Talu, “Farklı araştırma şirketleriyle perakendede ve evlerde düzenli araştırmalar yapıyoruz. 1200 üzerinde hane halkına gidiyoruz” dedi. Bu arada tütün mamülleri pazarındaki daralmanın devletin vergiden elde ettiği kazancı da azalttığını dile getiren Talu, “Hükümetin kayıplarını azaltmak için 2011’de vergi artışı yapmayacağını düşünüyoruz” diye konuştu.
Ucuz sigaranın payı arttı
TURHAN Talu, 2001 krizindeki gibi bir tablo oluştuğuna dikkat çekerek, şu bilgiyi verdi: “Son 10 ayda sigarada kategorilerin aldıkları payda önemli değişimler oldu. Üst kategorilerin payı yüzde 21 oranındaydı, yüzde 17’ye düştü. Alt kategori ise yüzde 42’den yüzde 46’ya çıktı.”
Dünya duty free’lerine Torbalı’dan ürünTURHAN Talu, İzmir Torbalı Fabrikası hakkında da şu bilgileri verdi:
Tüm operasyonel alanlarda bölgesel “Uzmanlık Merkezi” oldu.
Philsa 61 ülkenin ve dünyadaki tüm Duty Free pazarının ürün portföyünu Türkiye’den yürütecek.
İzmir’deki toplam yatırım 550 milyon
dolar. Net istihdamda 750 kişiye ulaştı.
Philip içerisinde Philsa’nın satışta dünya 5.’si, gelirlerde de dünya 7’ncisi oldu.
2009 yılında 7.7 milyar lira brüt ciro yaptık.
2009 yılında 7.7 milyar lira brüt ciro yaptık.
Pazar payımız geçen yıl 43.1 oranındaydı. Ekim sonu itibariyle yüzde 43 oldu.