Ver hurdayı kap indirimi

27 Mart 2018’de Resmi Gazete’de yayınlanarak kanunlaşan ‘torba yasa’ içinde yer alan “hurda teşviki” nihayet yürürlüğe girdi. Otomotiv sektörünün uzun süredir beklediği teşvikle ilgili uygulama yönetmeliği dün yayımlandı. Buna göre 2019 yılı sonuna kadar olmak üzere 16 yaş ve üzerindeki araçlar trafikten sildirilir ve imha edilirse, bu araç karşılığında yeni alınan araçlar için 3 bin TL ile 10 bin TL arasında ÖTV teşviki alınacak. Buna göre hurda indirimli araç satın alma işlemleri araçta indirim yokmuş gibi yapılacak. Maliye daha sonra bu aracın ÖTV’sinden aracın fiyat kategorisine göre 10, 8 veya 3 bin TL’lik kısmı araç sahibine iade edecek.

3 KADEMELİ TEŞVİK
Yayınlanan yönetmelikle birlikte bu teşvikin 3 kademeli yapılacağı belli oldu.

1- Matrah (vergisiz) fiyatı 46 bin TL ve altı araçlar için ‘hurda teşviki’ 10 bin TL,

2- Matrah fiyatı 46 bin TL’yi aşıp 80 bin TL’yi aşmayanlar için ‘hurda teşviki’ 8 bin TL,

3- Matrah fiyatı 80 bin TL’yi aşan araçlar için ise hurda teşviki sadece 3 bin TL olacak.

Bu düzenlemeyle birlikte 10 bin TL hurda teşvikinden sadece ÖTV ve KDV dahil anahtar teslim fiyatı 78 bin 600 TL ve altındaki araçlar yararlanabilecek. Bu fiyata sahip araçların toplam pazar içindeki oranı artan kurlara bağlı olarak yüzde 4 civarında. 8 bin TL’lik hurda teşvikinden ise anahtar teslim fiyatı 78 bin 601 TL ile 141 bin 600 TL arasında olan araçlar yararlanacak. Pazarda satılan araçların ağırlıklı olarak bu dilimde yer aldığı düşünülürse hurda teşvikinin ortalama 8 bin TL olduğunu söylemek gerekir. Yönetmelikte anahtar teslim fiyatı 141 bin 600 TL’nin üstündeki araçlar için ise hurda teşviki sadece 3 bin TL olarak belirlendi.

2017 yılı sonu itibarıyla TÜİK verilerine göre toplam araç parkı (otomobil ve ticari araç toplamı) 17 milyon adedi aştı. Bu verilere göre 6 milyon 16 yaş üstü otomobil ve ticari vasıta bulunuyor. Yaşlı araç parkı ve çevreye olumsuz yansımaları, önemli bir sorundu. Yaşlı araç parkının beraberinde getirdiği, trafik kazaları, emisyon artışı, yüksek bakım, onarım ve yüksek akaryakıt maliyetleri gibi birtakım problemler söz konusu. Bu sebeple hurda teşviki, problemlerin kısmen de olsa düzeltilmesi açısından memnuniyet verici bulundu.

TİCARİ ARAÇTA İNDİRİM 10 BİN TL
YÜRÜRLÜĞE giren hurda teşvikine göre tüm ticari araçlardaki indirim ise matraha bakılmaksızın en fazla 10 bin TL olacak. ÖTV miktarı 10 bin TL’nin altında kalan ticari araçlar, miktar ne kadarsa onu ödemeyecek. Ticari araçlara yüzde 8

olan ÖTV oranı, çoğu hafif ticari araçta ÖTV miktarının 10 bin TL’nin çok altında kalmasını sağlıyor. Bu durumdaki araçların hurda indirimiyle satın alınması halinde indirim aracın ÖTV miktarı kadar olacak.

Yani ÖTV’si 3 bin 300 TL olan bir araç sadece bu rakamdan muaf olacak. Otobüs kamyon ya da ÖTV’si 10 bin TL’yi geçen araçlarda ise indirim 10 bin TL ile sınırlı kalacak.

TEŞVİKLE 50 BİN ARAÇ HEDEFLENİYOR
31 Aralık 2019 tarihine kadar sürecek olan hurda indirimi teşvikinde hükümetin 2018 yılı sonuna kadar ayırdığı bütçe 500 milyon TL. Her ne kadar farklı binek araç kategorilerinde farklı rakamlar ortaya çıkacaksa da, araç başına kabaca 10 bin TL’lik bir ÖTV muafiyeti olacağı kabul edilirse, uygulamanın bu yıl sonuna kadar 50 bin yeni aracın satışını teşvik etmesi bekleniyor. Maliye’nin 2019 yılında hurda teşvikine ne kadar bütçe ayıracağı ise henüz bilinmiyor.

ŞİMDİ HURDA BULMAK GEREK
PİYASADA her ne kadar fiyatları 10 bin liraları bulan hatta geçen 16 yaş ve üzeri bakımlı araçlar varsa da, hurda indiriminden yararlana-bilecek, yürür durumda olmayan ve fiyatları bin 500 ile 3 bin 500 TL atasında değişen araçları da bulmak mümkün. Hurda indiriminin başlamasıyla bu tip araçların fiyatlarında da bin-bin 500 TL’lik artışlar olması da bekleniyor. Ancak geçmiş hurda indirimlerinde, indirimi bekleyen sıfır araç bayilerinin bu tip araçları önceden satın alıp müşterilerine sunduğu da oldu. 

ODD BAŞKANI ALİ BİLALOĞLU: 2019 SONRASINDA DEVAM ETMELİ
Otomotiv Distribütörleri Derneği Başkanı Ali Bilaloğu, hurda indiriminin başlamış olmasının sektöre destek olacağını belirterek şunları söyledi:

”Bu düzenlemenin 2017 yılında otomotiv sektörü olarak yakalamış olduğumuz büyüme ivmesini destekleyerek, 2018 ve 2019 yılları için iç tüketim dinamiklerinin hayata geçirilmesi noktasında olumlu katkıda bulunacağını düşünüyoruz. Yapılan uygulamanın ülkemiz araç parkı yaş ortalamalarını düşürebilecek şekilde 2019 ve sonrasında da sürdürülebilir olması, birçok yönden kamu yararına olacaktır. Ayrıca önümüzdeki dönemde ülkemiz motorlu taşıtlar vergi sisteminin (MTV) de yaşlı araç parkını gençleştirmeye hizmet edecek şekilde ele alınması gereken bir konudur.”