Vatandaş döviz kredisi alamayacak, şirketler dışarıdan dolanmayacak
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Haziran 16, 2009 00:00
Hükümet, krizden korumak istediği vatandaşa döviz kredisi yasağı koyuyor. Vatandaş artık değil döviz, dövize endeksli kredi bile alamayacak. Buna karşılık, döviz geliri olmayan firmalara, yurtiçi bankalardan döviz kredisi kullanma yasağı kalkıyor. Böylece mevduatın, yurtdışına kaçması önlenecek. Şirketler dışardan dolanarak döviz kredisi kullanmaktan kurtulacak.
TÜKETİCİYİ ve şirketleri krizin olumsuz etkilerinden korumak isteyen hükümet, vatandaşa yeni bir yasak getirirken şirketlerin elini rahatıyor. Bugüne kadar dövize endeksli kredi kullanabilen tüketiciye, bu yol tamamen kapatılıyor. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, dövize endeksli kredi kullanımının önüne geçilmesinin nedenini ’kur riskinin tamamen ortadan kaldırılması’ olarak açıkladı. Öte yandan döviz geliri olmayan firmalara, belli limitler çerçevesinde yurtiçi bankalardan döviz kredisi kullanabilmenin yolu açılıyor.
Tüketici şu anda kur riskine açık
Ali Babacan, vatandaşı kredi kartı yerine ihtiyaç kredisine yönlendiren planı açıkladı. Ancak, döviz cinsi ve dövize endeksli kredi kullanımına ilişkin yeni bir yasaktan söz eden Babacan, tüketicilerin dövize endeksli kredi kullanabilmeleri nedeniyle şu anda kur riskine açık olduğuna dikkat çekti. Babacan, bunun da hem tüketici bazında hem de makro düzeyde kur riskinin izlenememesi ve yönetilememesi sonucunu beraberinde getirdiğini söyledi.
Güçlü yön daha da sağlamlaştırılacak
Yeni düzenlemeyle tüketicilerin yurtiçi ve yurtdışından sadece döviz cinsinden değil, dövize endeksli kredi kullanmalarının da önüne geçildiğine dikkat çeken Babacan, şunları kaydetti: "Pekçok Avrupa ülkesinde toplam tüketici kredileri içinde dövize endeksli kredi oranı yüzde 60-70’lerde iken Türkiye’de bu oranın yüzde 4.4 civarında. Bu yeni düzenlemeyle tüketicilerin karşı karşıya kaldığı kur riskini tamamen ortadan kaldırmayı ve bu güçlü yönümüzü daha da sağlam hale getirmeyi amaçlıyoruz."
Döviz geliri olmayan şirkete kredi imkanı
Babacan’ın açıkladığı düzenlemelerden biri de, döviz geliri olmayan firmaların yurtiçi bankalardan döviz kredisi kullanımına yönelik. Halen bu konudaki kısıtlamalar nedeniyle, pek çok firma bankaların yurtdışı şubelerinden döviz kredisi kullanıyor. Babacan’ın verdiği bilgiye göre, mart sonu itibariyle yabancı para cinsinden sağlanan 139 milyar dolarlık kredinin 35 milyar dolarlık kısmı bankaların yurtdışı şubelerinden kullanılmış durumda. Bu durum Türkiye’nin borçluluk göstergelerini de olumsuz etkiliyor.
Yurtdışına giden tasarruf dönecek
Firmalar yurtdışında daha kolay kredi bulabilmek için yurtdışı bankalar nezdinde teminat olarak döviz bulunduruyor. Bu da tasarrufların yurtdışına kaçmasına neden oluyor. 2008 sonu itibariyle özel sektörün yurtdışı bankalar ve Türkiye’de kurulu bankaların yurtdışı şubelerinde tuttuğu mevduat 33 milyar dolar seviyesinde. Babacan, "Yapılan düzenlemeyle döviz tasarruflarımızın yurtiçi bankacılık sisteminde kalması sağlanarak reel sektörün finansman ihtiyacı daha rahat karşılanabilecek. Ayrıca Türkiye’nin dış borçluluk göstergelerinde olumlu tabloyu da göreceğiz" dedi.
Son 20 yılın en önemli adımı
FİRMALARA döviz kredileri konusunda sağlanan kolaylığı "1989 yılında yürürlüğe giren 32 sayılı kararnamenin yürürlüğe girmesinden bugüne kadar belki son 20 yıldır atılan en önemli adım" olarak nitelendiren Ali Babacan, şöyle konuştu: "Döviz cinsinden borçlanmaya bir alt sınır konulmasının nedeni de büyük miktarlı döviz kredisi talep eden firmalarımızın kur riskine ilişkin değerlendirmeyi ve bankalarımızın da söz konusu firmalarla ilgili risk kontrolünü daha iyi yapabilecek olmasıdır."
Yüzde 5 BSMV devam edecek
DEVLET Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, "Yurtdışından kredi temininde, vergiler de belirleyici bir unsur, bu konuda bir düzenleme öngörülüyor mu" sorusuna, şu yanıtı verdi: "Yurtiçinden kullandırılacak döviz kredileri için yüzde 5 Banka ve Sigorta Muamele Vergisinin (BSMV) uygulanacak. Türk Lirası kredilerden bu verginin tahsil edildiği bir ortamda, döviz cinsi kredilerde verginin kaldırılmasının doğru olmaz. Atılacak b öyle bir adım yanlış bir sinyal olur. Bu adımla aslında bir bakıma döviz cinsi kredi kullanımını özendiriyoruz mesajı olabilir. Bunu yapmak istemiyoruz. Yüzde 5 BSMV olmaya devam edecek."
Tüketici kredisinin yüzde 4.5’i dövize endeksli
HÜKÜMETİN yeni düzenlemeyle ’yasak getireceği’ dövize endeksli tüketici kredisi miktarı 3.7 milyar liraya denk düzeyde bulunuyor. Tüketicilerin bankalardan kullandığı kredilerin toplamı 82 milyar lirayı aşıyor. Dövize endeksli krediler bunun yüzde 4.5’ini oluşturuyor.
Önceki düzenlemeye rağbet olmadı, bundan yararlanın
DEVLETBakanı Ali Babacan’ın toplantısına katılan Ersin Özince, kredi kartlarına yönelik düzenlemeyi şöyle değerlendirdi: "Kredi kartı borçlarında ciddi ölçüde stok sorun ortadan kaldırılacak. Sektör de ciddi bir temerrüd (gecikme) faizi alacağından vazgeçti. Kastım bankaların ne kadar fedakarlık yaptığını göstermek değil. Bir önceki benzer yasada borçluların önemli bölümünün müracaat etmedi. Bu defa çok daha mütekamil (gelişmiş) bir yasa hazırlığı içine girildi. Borçlular bunu iyi değerlendirip, faiz farkından yararlanmalı."
Kart yine pahalı
Özince, döviz cinsi kredi kullanımının bankalara büyük katkı sağlayacağını belirterek, mevcut haksız rekabetin giderileceğinibelirtti. Özince, kredi kartlarına ilişkin şu uyarıları da yaptı: "Kredi kartı pahalı bir kredi yöntemi olmaya devam edecek. Temerrüdü, gecikme faizi de ucuz olmayacak. Çünkü bu bir ödeme aracı. Bu kesinlikle ödeme aracının ötesinde kullanılmamalı."
Tüketici şu anda kur riskine açık
Ali Babacan, vatandaşı kredi kartı yerine ihtiyaç kredisine yönlendiren planı açıkladı. Ancak, döviz cinsi ve dövize endeksli kredi kullanımına ilişkin yeni bir yasaktan söz eden Babacan, tüketicilerin dövize endeksli kredi kullanabilmeleri nedeniyle şu anda kur riskine açık olduğuna dikkat çekti. Babacan, bunun da hem tüketici bazında hem de makro düzeyde kur riskinin izlenememesi ve yönetilememesi sonucunu beraberinde getirdiğini söyledi.
Güçlü yön daha da sağlamlaştırılacak
Yeni düzenlemeyle tüketicilerin yurtiçi ve yurtdışından sadece döviz cinsinden değil, dövize endeksli kredi kullanmalarının da önüne geçildiğine dikkat çeken Babacan, şunları kaydetti: "Pekçok Avrupa ülkesinde toplam tüketici kredileri içinde dövize endeksli kredi oranı yüzde 60-70’lerde iken Türkiye’de bu oranın yüzde 4.4 civarında. Bu yeni düzenlemeyle tüketicilerin karşı karşıya kaldığı kur riskini tamamen ortadan kaldırmayı ve bu güçlü yönümüzü daha da sağlam hale getirmeyi amaçlıyoruz."
Döviz geliri olmayan şirkete kredi imkanı
Babacan’ın açıkladığı düzenlemelerden biri de, döviz geliri olmayan firmaların yurtiçi bankalardan döviz kredisi kullanımına yönelik. Halen bu konudaki kısıtlamalar nedeniyle, pek çok firma bankaların yurtdışı şubelerinden döviz kredisi kullanıyor. Babacan’ın verdiği bilgiye göre, mart sonu itibariyle yabancı para cinsinden sağlanan 139 milyar dolarlık kredinin 35 milyar dolarlık kısmı bankaların yurtdışı şubelerinden kullanılmış durumda. Bu durum Türkiye’nin borçluluk göstergelerini de olumsuz etkiliyor.
Yurtdışına giden tasarruf dönecek
Firmalar yurtdışında daha kolay kredi bulabilmek için yurtdışı bankalar nezdinde teminat olarak döviz bulunduruyor. Bu da tasarrufların yurtdışına kaçmasına neden oluyor. 2008 sonu itibariyle özel sektörün yurtdışı bankalar ve Türkiye’de kurulu bankaların yurtdışı şubelerinde tuttuğu mevduat 33 milyar dolar seviyesinde. Babacan, "Yapılan düzenlemeyle döviz tasarruflarımızın yurtiçi bankacılık sisteminde kalması sağlanarak reel sektörün finansman ihtiyacı daha rahat karşılanabilecek. Ayrıca Türkiye’nin dış borçluluk göstergelerinde olumlu tabloyu da göreceğiz" dedi.
Son 20 yılın en önemli adımı
FİRMALARA döviz kredileri konusunda sağlanan kolaylığı "1989 yılında yürürlüğe giren 32 sayılı kararnamenin yürürlüğe girmesinden bugüne kadar belki son 20 yıldır atılan en önemli adım" olarak nitelendiren Ali Babacan, şöyle konuştu: "Döviz cinsinden borçlanmaya bir alt sınır konulmasının nedeni de büyük miktarlı döviz kredisi talep eden firmalarımızın kur riskine ilişkin değerlendirmeyi ve bankalarımızın da söz konusu firmalarla ilgili risk kontrolünü daha iyi yapabilecek olmasıdır."
Yüzde 5 BSMV devam edecek
DEVLET Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, "Yurtdışından kredi temininde, vergiler de belirleyici bir unsur, bu konuda bir düzenleme öngörülüyor mu" sorusuna, şu yanıtı verdi: "Yurtiçinden kullandırılacak döviz kredileri için yüzde 5 Banka ve Sigorta Muamele Vergisinin (BSMV) uygulanacak. Türk Lirası kredilerden bu verginin tahsil edildiği bir ortamda, döviz cinsi kredilerde verginin kaldırılmasının doğru olmaz. Atılacak b öyle bir adım yanlış bir sinyal olur. Bu adımla aslında bir bakıma döviz cinsi kredi kullanımını özendiriyoruz mesajı olabilir. Bunu yapmak istemiyoruz. Yüzde 5 BSMV olmaya devam edecek."
Tüketici kredisinin yüzde 4.5’i dövize endeksli
HÜKÜMETİN yeni düzenlemeyle ’yasak getireceği’ dövize endeksli tüketici kredisi miktarı 3.7 milyar liraya denk düzeyde bulunuyor. Tüketicilerin bankalardan kullandığı kredilerin toplamı 82 milyar lirayı aşıyor. Dövize endeksli krediler bunun yüzde 4.5’ini oluşturuyor.
Önceki düzenlemeye rağbet olmadı, bundan yararlanın
DEVLETBakanı Ali Babacan’ın toplantısına katılan Ersin Özince, kredi kartlarına yönelik düzenlemeyi şöyle değerlendirdi: "Kredi kartı borçlarında ciddi ölçüde stok sorun ortadan kaldırılacak. Sektör de ciddi bir temerrüd (gecikme) faizi alacağından vazgeçti. Kastım bankaların ne kadar fedakarlık yaptığını göstermek değil. Bir önceki benzer yasada borçluların önemli bölümünün müracaat etmedi. Bu defa çok daha mütekamil (gelişmiş) bir yasa hazırlığı içine girildi. Borçlular bunu iyi değerlendirip, faiz farkından yararlanmalı."
Kart yine pahalı
Özince, döviz cinsi kredi kullanımının bankalara büyük katkı sağlayacağını belirterek, mevcut haksız rekabetin giderileceğinibelirtti. Özince, kredi kartlarına ilişkin şu uyarıları da yaptı: "Kredi kartı pahalı bir kredi yöntemi olmaya devam edecek. Temerrüdü, gecikme faizi de ucuz olmayacak. Çünkü bu bir ödeme aracı. Bu kesinlikle ödeme aracının ötesinde kullanılmamalı."