Güncelleme Tarihi:
UKRAYNA üzerinden Avrupa’ya giden gaz daha önce iki defa kesildi. Bir yandan Ukrayna krizi derinleşirken, bir yandan da Avrupa’da ‘Vanalar kesilir mi’ korkusu hakim. Avrupa Birliği’nin (AB), Kırım’da yaşananlara ses çıkaramamasının başlıca nedeni de Rus gazına olan bağımlılığı. Bu konuda önemli bir itiraf da Avrupa Parlamentosu Üyesi Vittorio Prodi’den geldi. Prodi, Ukrayna’da yaşanan krizin Avrupa için sadece bir enerji güvenliği sorunu değil, bir bağımsızlık sorunu olduğunu dile getirerek, sorunun çözümü için Türkiye’nin de içinde olduğu Güney Gaz Koridoru’nu adres gösterdi.
AVRUPA ÇARESİZ
Hazar Strateji Enstitüsü’nün (HASEN) Brüksel’de düzenlediği Hazar Forumu’nda sorularımızı yanıtlayan AP Üyesi Prodi, son yaşanan gelişmelerin Avrupa’nın enerji sorununu da yeniden gündeme getirdiğine işaret etti. “Avrupa’nın çok çaresiz bir şekilde Rus gazına alternatif ihtiyacı var” özeleştirisi yapan Prodi, bu alternatifler arasında Türkiye’nin de içinde olduğu Güney Gaz Koridoru’nu çözümler arasında gösterdi. Türkiye üzerinden Avrupa’ya yeni kaynaklar taşınmasının, AB ve Türkiye’yi daha da yakınlaştıracağını savunan Prodi, “Bu durumda Türkiye ve Avrupa enerjide aynı altyapıyı paylaşıyor olacak” dedi. Güney Gaz Koridoru, yaklaşık 1.2 trilyon metreküp rezervi bulunan Azerbaycan’ın Şahdeniz sahasından çıkarılacak gazın, Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınmasını öngörüyor.
Rusya’nın enerji kozunu siyasi amaçları için kullanmasının, Avrupa’nın alternatif kaynak ihtiyacını giderek daha da acil hale getirdiğini vurgulayan Prodi, şöyle konuştu: “Avrupa için alternatif gaz kaynakları olmazsa olmaz kabul edilmeli. Güney Akım çok somut bir alternatif; daha az siyasi uzantıları olan önemli bir potansiyel kaynak. Rusya’nın, doğalgazı bir siyasi araç olarak kullanması hoşumuza gitmiyor. Ukrayna’da yaşanan krizle ilgili ortada dolaşan bir rivayet de Ukrayna’da çok önemli kaya gazı rezervleri olduğu, bunun da Rusya’nın fazlasıyla ilgisini çektiği yönünde. Yani enerji çıkarlarının diğer ülkelerdeki insan hakları ve siyasi koşulların bile önüne geçtiğini görüyoruz.”
BOTAŞ: Rusya gaza dokunmayacaktır
BOTAŞ Genel Müdür Yardımcısı İbrahim Arınç, “Rus gazının kesilme riskine karşı bir önlem düşünüyor musunuz” sorusuna şu yanıtı verdi: “Gürcistan savaşı yaşanırken bile Rus firmaları elektrik satışına devam etti. Rusya, Avrupa’ya gelen gaza dokunmayacaktır. Ancak Ukrayna’ya verilen gazı keserse, Ukrayna transit olarak Avrupa’ya ve bize gelen gazdan almaya başlayabilir. Bu da bizi riske edebilir fakat diplomatik kanallarla çözeriz. Rusya’nın Batı Hattı’ndan gelen 14 milyar metreküp bizim için çok kritik.”
Önemli olan ucuz gaz
SON gelişmelerin, AB’nin Güney Koridoru’na bakış açısını nasıl etkileyeceği konusunda da Arınç, “Yansımaları bakımından elbette Güney Koridoru’nu siyasi açıdan olumlu etkileyecektir ama yakın zamanda AB’den büyük bir katkı beklemiyorum. Bu proje daha çok ekonomik temellerde değerlendirilecek. Bunun için Avrupa’da daha fazla talep olması lazım. En büyük pazar Türkiye. Bizim için de en önemli olan ucuz gaza ulaşmamız” şeklinde
konuştu.
Rus gazının köprüsü Ukrayna
UKRAYNA ve Rusya arasında yaşanan krizin en önemli boyutlarından biri şüphesiz enerji. AB’nin doğalgaz tüketiminin yaklaşık yüzde 40’ı Rusya’dan sağlanıyor. Rusya’nın Avrupa’ya sevk ettiği gazın yüzde 66’sını Ukrayna üzerinden yapıyor olması hem Avrupa, hem Rusya açısından Ukrayna’yı önemli yapıyor. Bulgaristan, Estonya, Finlandiya, Letonya, Litvanya ve İsveç, Rus gazına yüzde 100 bağımlı ülkeler. Avrupa’nın en büyük ekonomisi olan Almanya ise ihtiyacı olan gazın yaklaşık yüzde 40’ını Rusya’dan alıyor.