Güncelleme Tarihi:
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası temmuz ayına zorunlu karşılık hamlesi ile başladı. Yapılan açıklamaya göre, banka fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda, parasal aktarım mekanizmasının etkinliğinin artırılması için zorunlu karşılık düzenlemesinde değişikliğe gitti.
Bu kapsamda, Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkanı azami oranı yüzde 20'den yüzde 10'a düşürüldü. Pek atılan bu adımlar ne anlama geliyor? Merkez Bankası söz konusu değişiklikle neyi hedefliyor. Uzman isimler hurriyet.com.tr'ye değerlendirdi.
TOPÇU: TCMB HESAPLARINA DÖVİZ GİRDİSİ SAĞLAYACAK
Analist Yusuf Topçu, alınan karar ile farklı vadelerde 200 baz puan artırılan zorunlu karşılık oranının, bankalar vasıtasıyla piyasadan TCMB hesaplarına döviz girdisi sağlayacağını belirtirken, bankalar için döviz tutmanın maliyetinin artıracağını ifade etti.
Zorunlu karşılık oranının, bankaların her birim döviz mevduat hesapları için TCMB nezdinde tutmaları gereken döviz miktarını belirtiğini hatırlatan Topçu, "Artırılan zorunlu karşılık oranlarıyla bankalar artık 200 baz puan oranında daha yüksek bir zorunlu karşılık ayırmak zorunda. TCMB’nin 2020 sonbaharından beri sıkılaştırdığı parasal koşullara ek olarak artan döviz kurlarına ve negatif bölgede seyreden TCMB net rezervlerine karşılık böyle bir düzenlemeye gidildi. Bu kararla ilk aşamada TL cinsi zorunlu karşılık tesislerinin 13,2 milyar TL, döviz cinsi zorunlu karşılık tesislerinin ise yaklaşık 2,7 milyar dolar artması bekleniyor. Uygulama 19 Temmuz 2021 tarihinden itibaren başlayacak olan vadelerde geçerli olacak." dedi.
"AMAÇ ARTAN DÖVİZ HESAPLARI İÇİN CAYDIRICI ETKİ YARATMAK"
Dolar kurunun 8,70 TL seviyesine kadar yükselmesinin alınan kararda etkili olduğunu belirten Topçu, "Geçtiğimiz dönemde TL mevduatlara uygulanan teşvikler ve yakın zamanda Fiyat İstikrarı Komitesi’nin kurulmasının ardından zorunlu karşılıklarda bir kez daha artışa gidildi. Bu uygulamada amaç piyasadan TCMB hesaplarına ek döviz çekilmesi ve bankalar için döviz mevduat ve fon tutmanın maliyetini artırarak son yıllarda sürekli artan döviz hesapları için caydırıcı bir etki yaratmak" açıklamasında bulundu.
DOLAR KURUNDAKİ GÜNCEL DURUM İÇİN TIKLAYIN...
DOLAR KURU ÜZERİNDE ETKİLİ OLUR MU?
Gedik Yatırım Başekonomisti Serkan Gönençler de konu hakkında yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
TCMB'nin döviz yükümlülüklerde zorunlu karşılık artışı kararı temelde döviz rezervlerine katkı sağlamayı ve TL mevduat tutmanın cazibesini arttırmayı hedefliyor.
Rezerv opsiyon mekanizmasında TL zorunlu karşılıklar için döviz tutma limitinin düşürülmesi ve ekim ayında tamamen kaldırılması da para politikasının sadeleştirilmesi adına olumlu bir adım olabilir.
Öte yandan TCMB'nin zorunlu karşılık artışı ile sistemden çektiği döviz likiditesinin bir kısmını, rezerv opsiyon mekanizması düzenlemesi ile sisteme geri vermiş oluyor.
Alınan kararların pratikte mevduat tutma tercihleri ve döviz kuru üzerinde önemli bir etkisinin olmasını beklemiyoruz.