Uzanlar köÅŸeye sıkışıyor

Uzanlar iyice köşe sıkışıyor. Uzanlar'a ait Telsim'in Motorola ve Nokia'ya olan toplam 2.6 milyar dolarlık borcu, dünyanın en büyük yayın organlarının ilk haberleri arasında yer alıyor. Uzanlar, diÄŸer taraftan da Türkiye'de haklarında açılan sayısız dava ile karşı karşıya. SPK'nın Uzanlar hakkında açtığı 23 dava ve 6 suç duyurusu bulunuyor.Adları bugüne kadar hep ÅŸantaj ve usulsüzlükle anılan Uzan Ailesi iyice köşe sıkışıyor, sıkıştıkça da hırçınlaşıyor. Uzanlar'a ait Telsim'in Motorola ve Nokia'ya olan toplam 2.6 milyar dolarlık borcu, dünyanın en büyük yayın organları ve ajanslarının ilk haberleri arasında yer alıyor. Motorola, bir taraftan dünyaca ünlü risk deÄŸerlendirme kuruluÅŸu Kroll ile Uzan Ailesi'nin üzerine giderken, ABD yönetimi de Türk hükümetine, ‘‘Uzanlar Türkiye'nin başına bela. Bu sorunu çözemezseniz Türkiye'nin önü tıkanır’’ mesajları veriyor.Bir taraftan devletlerarası bir sorun haline gelen Telsim nedeniyle zor günler yaÅŸayan Uzanlar, diÄŸer taraftan da Türkiye'de haklarında açılan sayısız dava ile karşı karşıya. Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) halen Uzan Ailesi ve bu ailenin sahip olduÄŸu ÅŸirketlerin yöneticileri hakkında açmış olduÄŸu 23 dava ve 6 suç duyurusu bulunuyor. SPK'nın dışında aralarında Siemens ve Ericsson gibi dünya devlerinin de bulunduÄŸu çok sayıda ÅŸirket Türk mahkemelerinde Uzanlar'a karşı haklarını arıyor. Uzanlar hakkında açılmış çok sayıda iflas davası da hálá sürüyor.ŞİRKETLER HORTUMLANDIÇukurova Elektrik ve Kepez Elektrik ÅŸirketlerini 1993 yılında satın alan Uzanlar, bu tarihten itibaren bu iki ÅŸirketin de içini boÅŸaltmaya baÅŸladı. Bu ÅŸirketler halka açık oldukları halde, Uzanlar ÅŸirketlerin mali bilgilerini saklamaya çalıştı. Bunun üzerine SPK, ÅŸirkete yaptığı baskınla ele geçirdiÄŸi defterler üzerinde bir inceleme yaptı. Bu incelemeler sonrasında hazırlanan rapor, Uzanlar'ın suç dosyasının da kabarmasına neden oldu.Raporda, Çukurova Elektrik'in 1995 yılında kanun ve ÅŸirket ana sözleÅŸmesi hükümlerine aykırı olarak iÅŸtirak edindiÄŸi gerekçesiyle Bakanlıkça ÅŸirketin faaliyetlerine el konulmasına ve bu aykırılığın giderilmemesi halinde imtiyaz sözleÅŸmesinin Bakanlıkça iptal edileceÄŸinin ÅŸirkete bildirilmiÅŸ olmasına raÄŸmen, ÅŸirketin halen Telsim Mobil Telekominükasyon Hizmetleri A.Åž'ye yüzde 2.62 oranında, Ä°marbank A.Åž'ye ise yüzde 0.75 oranında iÅŸtirakinin bulunduÄŸu tespit edildi. Raporda, Ladik, Åžanlıurfa Çimento sermaye artırımına katılınmayarak buradaki iÅŸtirak paylarının düşürülmesi yöntemiyle Rumeli Çimento'ya sırasıyla 4.73 ve 24 milyon dolar para aktarıldığının tespit edildiÄŸi belirtildi. Raporda, bu paranın ilgili dönem itibariyle TL'ye çevrilerek kanuni faizi ile birlikte iade edilmesi için bir aylak süre verildiÄŸi ifade edildi.Raporda, Telsim'in sermaye artırımına katılınmayarak Telsim'deki iÅŸtirak oranının yüzde 15.69'dan yüzde 2.62'ye düşürülmesi yoluyla, Rumeli Telefon Sistemleri A.Åž'ye gerçek deÄŸerinin altında bir bedelle aktarılan 1 trilyon 690 milyar lira nominal deÄŸerli hisse senedinin, ÅŸirket bünyesine aynen geri alınmasının ÅŸirket esas sözleÅŸmesi ve kanuna aykırı olması nedeniyle aynen iadesi yerine, azaltılan iÅŸtirak oranına karşılık gelen hisse senetlerinin bugünkü parasal karşılığının ÅŸirketçe Rumeli Telefon Sistemleri'nden tahsil edilmesi gerektiÄŸi belirtildi. MALÄ°YE DE PEÅžLERÄ°NDEUzan Ailesi'nden parasını kurtarmaya çalışanlardan biri de Maliye Bakanlığı. 1 milyar dolara yakın vergi borcunu alamayan Maliye Bakanlığı, çareyi Telsim'in vericilerini haczetmekte buldu. Halen Telsim'in Türkiye geneline yayılmış GSM vericilerinin tamamına yakını BoÄŸaziçi Vergi Dairesi'nin haczi altında bulunuyor. Telsim'in Maliye'ye takdığı borçlar arasında, GSM lisans devrinden doÄŸan KDV yükümlülüğü de bulunuyor. Uzanlar, alışılageldiÄŸi gibi burada da 500 milyon dolarlık lisans bedelinin KDV'sini ödememekte direniyor. Rakiple çalışan ÅŸirkete PKK destekçisi suçlamasıUzan Ailesi'nin, çıkarlarını bozan kiÅŸi ve kuruluÅŸlara karşı neler yapabildiÄŸinin örneklerinden biri de Uzanlar'ın Ä°sveçli iletiÅŸim devi Ericsson'a karşı baÅŸlattıkları kampanya idi. Ãœnlü internet portalı Yahoo'nun aekonomi bölümü editörlerince, ‘‘Star Türkiye'nin en acımasız grubu’’ deÄŸerlendirmesine yol açan olayda, Star televizyonu, Telsim'in rakibi ile çalışan Ericsson'u karalamak için, ‘‘Ericsson PKK'yı destekliyor’’ diye haberler yayınlamaya baÅŸladı. Ericsson bunun üzerine mahkemeye giderek Uzanlar hakkında hem tazminat hem de ceza davaları açtı. Siemens Telsim'in iflasını istediUzan Ailesi'ne ait Telsim'in borç taktığı uluslararası kuruluÅŸlar sadece ABD'li Motorola ve Finlandiyalı Nokia ile sınırlı deÄŸil. Almanya'nın en büyük kuruluÅŸlarından Siemens de bir ‘‘Uzanzede’’ durumunda. Siemens, 25 milyon dolarlık borcunu ödemediÄŸi için Telsim hakkında iflas davası açtı. Bu dava çerçevesinde Ä°stanbul 2. Ä°cra Müdürlüğü de Telsim hakkında icra takibine baÅŸladı.Hükümet Uzanlar'la ilgili iddiaları yanıtlayacakDSP Ä°stanbul Milletvekili Ä°smail Aydınlı, Uzan Ailesi'nin Motorola ve Nokia'ya olan borçlarının ödenmemesi, bu iÅŸlemlerde usulsüzlük yapıldığı iddialarını bir süre önce Meclis gündemine taşıdı. Aydınlı, 5 ayrı bakana konuyla ilgili olarak 25 soru yöneltti. Aydınlı, konuyu bizzat BaÅŸbakan Bülent Ecevit ile eÅŸi RahÅŸan Ecevit'e de iletti. Aydınlı'nın cevap istediÄŸi soruların bazıları şöyle:Uzan Ailesi'nin Motorola ve Nokia'ya olan borcu ve bu konudaki iddialar araÅŸtırılıyor mu?Telsim'de gizli toplantıyla Motorola'nın payı yüzde 66'dan yüzde 22'ye indirilerek bu ÅŸirketin tokatlandığı doÄŸru mu?Uzanlar'a ait Ä°mar Bankası'nın yasal olmayan iÅŸlemi sırasında BDDK temsilcisinin görevini yapmadığı iddiaları doÄŸru mu?Telsim'in, Telekom'a borcu ne kadar? Devletin bu firmadan alacağı konusunda neler yapılıyor?Telsim skandalını dünya böyle duyduFinancial TimesÄ°ngiliz Financial Times, sık sık Uzanlar'la ilgili geliÅŸmelere sayfalarında yer veriyor. Gazete, ABD yönetiminin Türk hükümetine Uzanlar'ın elindeki GSM lisansının geri alınması konusunda baskı yaptığını yazmıştı. ReutersÃœnlü haber ajansı, ABD yönetiminin, ‘‘Uzanlar borcunu ödemezse, Türkiye'ye gelecek olan yabancı sermaye sıkıntıya girer’’ mesajını tüm basın kuruluÅŸlarına ulaÅŸtırdı. Der SpiegelDergi, ‘‘Milyarlık Anadolu mezarı’’ baÅŸlıklı üç sayfalık yazıda, Telsim'in Motorola ve Nokia'ya olan borcunu üdememesi ile ortaya çıkan geliÅŸmeleri anlattı ve ünlü borsacı Mark Mobius'un, ‘‘Uzan Ailesi Çukurova Elektrik'e tecavüz etti’’ sözlerine yer verdi. The TimesÃœnlü Ä°ngiliz gazetesi, Telsim'in borçları ile ilgili geliÅŸmeleri verirken, Motorola'nın ünlü risk araÅŸtırma kuruluÅŸu Kroll ile anlaÅŸtığını ve Kroll dedektiflerinin Türkiye'ye geldiÄŸini duyurdu.The New York TimesNew York Times, Uzanlar'a ait Telsim'in Motorola ve Nokia'ya olan borçlarıyla yarattığı skandalın Türkiye'nin krizden çıkma çabalarını baltaladığını yazdı. Gazete, Uzanlar'ın toplam mal varlığının Motorola ve Nokia'ya olan borçlarını karşılayamadığını vurguladı.Herald TribuneMotorola ve Nokia'nın alacaklarının tahsil edilememesinin Türk hükümetinin yabancı yatırımcıların koruması konusunda yetersiz kaldığı imajını vereceÄŸi ve bunun da Türkiye'nin toparlanma çabalarını olumsuz yönde etkileyeceÄŸi belirtildi.Dünya basını hergün skandalı yazıyorUzanlar'a ait Telsim'in Motorola ve Nokia'ya olan toplam 2.6 milyar dolarlık borcunu ödememesi, dünya basınının da yakından takip ettiÄŸi bir skandal haline geldi. Hürriyet'in bu haberi duyurması sonrasında Ä°ngiliz Financial Times birkaç günde bir sayfalarında bu olayla ilgili geliÅŸmeleri vermeye baÅŸladı. Dünyanın en büyük haber ajanslarından Reuters sık sık Uzanlar'ın borçları ile ilgili geliÅŸmeleri uluslararası basın kuruluÅŸlarına ulaÅŸtırıyor. Telsim skandalı Ä°ngiliz The Times, ABD'li New York Times ile Herald Tribune, Alman Der Spiegel gibi yayın organlarınca yakından izleniyor.Â