Uzaktan çalışanlar nasıl motive edilir?

Yeni normalde şirketlerin gündeminde en çok yer alan konulardan biri de uzaktan çalışan ekiplerin nasıl motive edilecekleri.

Pandemi sonrasında da pek çok şirket evden çalışmaya devam edecek. Bazı ekipler sürekli evden, bazıları sürekli ofisten, bazıları da dönüşümlü çalışacak.

Uzaktan çalışamanın getirdiği birtakım avantajlar ve dezavantajlar var. En büyük avantaj işlerin evden de yapılabileceğinin görülmesi ile bu durumun işverene sağladığı maliyet avantajı ve tabii ki trafikte geçirilen zamanın ortadan kalkması. En büyük dezavantajlarından biri ise belirsizlik, uzayan çalışma saatleri ve iletişimsizliğin yarattığı motivasyon kaybı.

Bunun farkında olan pek çok şirket uzaktan çalışan ekiplerin motivasyonunu arttırmak, ekip ruhunu kaybetmemek için neler yapabileceklerini düşünüyor. Uzaktan çalışan ekiplerin motivasyonlarının nasıl sağlanacağını uzmanlara sorduk.�

DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü Kurumsal Gelişim Merkezi Yöneticisi Psikolog Ayşegül Horozoğlu, “Evden çalışılan dönemde ekip ruhunu arttırmak için şirketler çeşitli faaliyetlerde bulundu, bulunmaya da devam ediyor. Zoom, teams gibi uygulamalar üzerinden hep beraber görüntülü çalıştık, paylaştık, görüş alışverişi yaptık. Takım çalışmasını hiç bırakmadık. Yapılan uygulamalar, çalışanların bağlılığını ve böylece motivasyonlarını arttırmayı, çalıştıkları şirketlere güven duymalarını sağladı. Ortam zaten bilinmezlik nedeniyle kaygı doluydu, üzerine evlerde yalnız kalmak iyice kaygıyı arttıran ve yalnızlaştıran bir eylem oldu. Dolayısıyla nasıl ki yüz yüze görüşemediğimiz ailelerimiz ve arkadaşlarımızla uzaktan telefon ve bilgisayarlarımızla farklı mecralar üzerinden görüşmeler sağladık aynı şekilde her gün görüştüğümüz, hatta zamanımızın çoğunu birlikte geçirdiğimiz çalışma arkadaşlarımızla görüşmek de çok motive edici, kaygı azaltıcı, ‘hayat devam ediyor’u gösteren aksiyonlar oldu” diyor.

Endüstri ve örgüt psikoloğu Banu Koç Çakan, “Uzaktan çalışmak daha fazla dikkat dağınıklığı, diğer çalışanlarla doğal olarak etkileşimde bulunmanın daha az yolu ve daha fazla sosyal tecrit anlamına geliyor ve bunların hepsi daha az üretkenliğe yol açıyor. Buffer 2020 araştırmasına göre uzaktan çalışma konusunda ekipleri en çok etkileyen faktörlerin yüzde 40’ını iletişimsizlik ve yalnızlık oluşturuyor. Bu zorluklarla mücadele etme sorumluluğu ise ekip liderlerinde” diyor.

GÜVEN ORTAMI SAĞLANMALI

Tek tip, bilindik motivasyon çalışmalarının ters teptiğini söyleyen Banu Koç Çakan ve endüstri psikoloğu Cem Atat, “Ekip içindeki bir çalışan için çalışan yöntem diğer bir çalışan için etki yapmayabildiği gibi, motivasyon düşüklüğüne dahi sebep olabiliyor. Bunun için yapılması gereken ilk iş, liderlerin, kendi ekiplerindeki her bir çalışanı tanımaları ve bu konuda kişiselleştirilmiş bir yaklaşımla iletişim kurmaları. Her takım ve ilişki için en önemli konu olan güven ortamının ve şeffaflığın sağlanması adına maskesiz ve direkt iletişim kurmak gerekiyor. Motivasyonu yükseltmek adına sıklıkla yapılan hatalar arasında samimiyetsiz bir şekilde takdir etmek, gerçekleri saptırmak ve olayları örtbas etmek yer alıyor.

O. C. Tanner 2020 araştırmasına göre ekiplerini amaca, başarıya ve birbirlerine bağlayan liderlerin ekiplerindeki tükenmişlik sendromu yüzde 53 daha düşük.

Ekip çalışması verimliliği konusunda başarılı olan kurumlara baktığımızda güven ortamı, kişiye özel iletişim ile beraber birlik ve anlam duygusunun da ön planda olduğunu gözlemliyoruz. Araştırmalar birbirleriyle bağlantıda olan ekiplerin kendilerini 5 kat daha fazla güçlenmiş ve desteklenmiş hissettiğini belirtiyor” diyor.

ÇALIŞANLARIN İŞTEN KOPMASINA İZİN VERİN

Banu Koç Çakan ve Cem Atat, ekiplerini motive etmede başarı sağlamak isteyen yöneticilerin yapmaları gerekenleri şöyle sıralıyor:

• Ekibinizdeki herkesin tam olarak ne iş yaptığını bilin.
• Ekibinizdeki herkesin yaptıkları işin anlamını ve katkısını belirleyin ve dile getirin.
• Ekibinize inandığınızı, güvendiğinizi ve değer verdiğinizi gösterin.
• Ekibinizi, sadece başarıları için değil tüm sürece olan katkıları için de takdir edin.
• Ekip üyelerinizin birbirleriyle bağlantıda olmalarını sağlayın.
• Ekiplerinizin işten ‘kopmalarına’ ve ara vermelerine izin verin
• Gereksiz toplantılarla zaman harcamayın.
• Tek tip motivasyon yönteminin herkes için geçerli olmadığını unutmayın, farklı kişilik tiplerine sahip çalışanlarınızı tanıyın ve ihtiyaçları doğrultusunda motive edin.

ONLINE YEMEK, ONLINE 5 ÇAYI

Ayşegül Horozoğlu, DBE olarak çok farklı şirketlerle uzaktan da olsa temasları olduğunu söylüyor ve kurumsal danışmanlarının bu dönemde kurumlardan duydukları farklı uygulamaları şu örneklerle paylaşıyor:

• Her Cuma evden happy hour yapılması,
• Birlikte sinema geceleri yapmak ve sonrasında izlenilen filmi tartışmak,
• Bu dönem ücretsiz yapılan pek çok etkinlik oldu, çalışanların farklı etkinliklere katılıp sonrasında hafta içi akşam ya da öğle saatlerinde sohbet toplantıları eşliğinde katıldıkları etkinlikleri anlatmaları,
• Online 5 çayı,
• Online Pilates, yoga dersleri,
• Birlikte online yenen öğle yemekleri,
• Evlere gönderilen şirket logolu hediye paketleri: Kolonya, dezenfektan, kupa, vb,
• Yine aynı şekilde evde çalışmaya destek olacak bazı ufak ofis malzemeleri içeren paketlerin çalışanlara gönderilmesi,
• İş konuşmanın yasak olduğu nasılsın toplantıları: Herkesin hayatından o hafta olan bir şeyi paylaşması,
• Askıda eğitimler yapılması: İhtiyacı olan ihtiyacı olduğu eğitim başlığını şirket içi foruma yazdı, yine şirket içinden birileri onları eğitti. Ekmek yapmaktan, ileri düzey excel eğitimine kadar birbirlerini eğittiler.