Üreticilerden kuraklık uyarısı: Et ve süt pahalanıp, tarlalar boÅŸ kalabilir

Küresel bazda hububat ihracatının yüzde 40'ndan fazlasını gerçekleÅŸtiren ABD'yi vuran kuraklık Türkiye'de ise özellikle DoÄŸu Anadolu'da bütün ÅŸiddetiyle hissediliyor.Â

DoÄŸu Anadolu'da üreticiler sıcakların hayvanların yiyeceÄŸi yeÅŸillik bırakmamasından ÅŸikayet ederken, yem fiyatlarının yüksekliÄŸi nedeniyle Türkiye'deki üreticiler ve besiciler de bu durumdan oldukça rahatsız.   Â

Yeşil alanların azalmasına ek olarak Türkiye'de en fazla kullanılan yemler olan mısır ve soya küspesinin fiyatlarının da ABD'de yaşanan kuraklık nedeniyle artması, ithal etten dolayı zor günler yaşayan et üreticileri üzerinde maliyet baskısı yaratıyor.

BU KURAKLIK BAŞKA… ÇİFTÇİYİ KIRDI GEÇİRDİ

FÄ°YATLAR ARTACAK Â

Türkiye Yem Üreticileri Birliği Başkanı M. Ülkü Karakuş, "Aralık 2011 Türkiye'deki soya küsbesi fiyatı ton fiyatı 495 dolardı, şu anda 740 dolara çıktı. Pamuk küsvesi ton fiyatı 460 TL'den 560 TL'ye çıktı. Türkiye'de geçen yıl yemlik buğday vardı ama bu sene çıkmadı. Buğday ve arpa rekoltesi yüzde 20 ve 25 altında görülüyor. Bu da ham madde fiyatlarını artıracak" diye konuştu.

Bu konuyla ilgili bakanlığı da bir yazı gönderdiklerini belirten Karakuş, "Türkiye'de yem üretimi içinde yem ithalatı payı yüzde 28 - 30 civarında. Tarım Bakanlığı'ndan, çiftçilere uygulanan gümrük vergilerinin düşürülmesini ve hatta sıfırlanmasını istiyoruz. Toprak Mahsulleri Ofisi'nin elinde geçen yıldan kalan yarım milyon tondan fazla arpa var. Bu arpanın piyasaya uygun fiyatta verilmesini, ayrıca yemde ve yem hammaddelerinde uygulanan KDV'nin yüzde 8'den 1'e indirilmesini talep ediyoruz" dedi.

DÃœNYA YENÄ° BÄ°R GIDA KRÄ°ZÄ°NE HAZIRLANIYOR

ET FİYATLARINI YUKARI ÇEKECEKTİR

Karakuş bütün bunlara ek olarak, "Yem fiyatlarındaki artış devam edeceğe benziyor. Bu durum haliyle yerli üreticinin et ve et ürünleri maliyetlerini yukarı çekecektir. Bundan 3.5 yıl evvel Başbakan '75 milyona pahalı et yedirmem' dedi ve ithal etin önü açıldı. İthal baskısının devam etmesi halinde yerli üretici zorda kalıyor." dedi.

Karakuş, "Dünyanın en pahalı yemini kullanıyoruz. Yerli üretim dünya fiyatlarının üstünde oluyor. Yerli üretici mağdur oluyor. Yem fiyatlarının artmasıyla önümüzdeki dönemde ham madde fiyatlarında yükseliş göreceğiz. Hububat üretimi geçen yılın gerisinde olacak. Arz talepte mağlum, yem fiyatları ve dolasıyla et fiyatlarında da yükseliş olacak" diye konuştu.

 

ABD ÇAREYİ BREZİLYA’YA YÖNELMEKTE BULDU

TARLALAR BOÅž KALABÄ°LÄ°R

Yerli besiciler ise yem fiyatlarındaki artışın üretici tarafından baskı yaratacağı ancak Türkiye'de besicilik ve hayvancılık sektörünü bekleyen çok daha büyük bir tehlikenin olduğuna dikkat çekti.

Türkiye Kırmızı Et Üreticileri Eski Başkanı Mustafa Demir, "Et fiyatlarındaki yükseliş tamamen yurtdışındaki euro ve dolar kuruna bağlı. Euro böyle olursa yurt dışındaki et fiyatlarının artmasıyla birlikte Türkiye'de fiyat artışları görülebilir yoksa çok büyük artışlar görülmez" dedi.

Yem fiyatlarının artmasının elbette üretim maliyetlerini artıracağını belirten Demir, Türkiye'deki ithal etler nedeniyle yerli üreticinin maliyet ne kadar artarsa artsın fiyatları belirli bir standartta tutmak zorunda kaldığını ve bunun da üretimin azalmasına neden olacağını söyledi.

Demir, "Geçen yıl bu zamanlar bir çuval yem 27 liraydı önümüzdeki altı ayda 46 lira olacak. Bu durum elbette üretim kanadında maliyeti artıracak. Ama üreticinin mağduriyetinin azaltmanın bir yolu var. O da devletin elindeki arpa fiyatlarının açıklanması. Fiyatlar açıklanmazsa besiciler, sütçüler için maliyeti artacak" dedi.

SÃœT PÄ°YASASINDAN DA FÄ°YATLAR ARTABÄ°LÄ°R
Demir, yem fiyatlarının artmasının süt üretimi kanadında maliyeti artıracağını ancak ithal sütün gelmesi durumunda tüketicinin bu artışı çok hissetmeyeceğini belirtti.

Demir, "İthal süt gelirse süt fiyatları artmaz ancak. Mezbadan arıyorum yüzde 65 70'i ithal hayvan. Yemin yüzde 25, 30'u da yurtdışından geliyor" dedi.

TÜRK ÜRETİCİ SADECE İŞÇİLİK YAPAR HALE GELECEK

Türk üreticinin gelen ithal ürünler nedeniyle mezbaha ve mandıralarada sadece işçilik yapmaya doğru gittiğine dikkat çeken Demir, "İthal ürünler Türkiye'de büyük pay aldı. Köy tipi üretim azaldı. Üretim geriye giderken tüketim artıyor. Süt ve et fiyatlarında yem girdilerine bak et balık kurumunun üretimin devamlılığını sağlaması gerekiyor. Üretim maliyetlerine bağlı üretim gerçekleşmeyecek, üretim daha az olacak ve Türkiye'e dışa daha çok bağımlı kalacak".

Bütün bu gelişmelerik kırsaldan şehre göçü artıracağını söyleyen Demir, "Böyle devam ederse ovalar ve tarlarla boş kalacak. Kırsal kesimden şehre göç hızlanacak ve şehirlerdeki işsizlik sorunu daha da şiddetlenecek" dedi.

ygocmez@hurriyet.com.tr