Güncelleme Tarihi:
Merkez Bankası tarafından açıklanan aylık fiyat gelişmeleri raporunda, tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı baskıların güçlenerek devam ettiği kaydedildi. Haziranda tüketici enflasyonu aylık bazda yüzde 1.94 artarken, yıllık bazda yüzde 17.53 oldu. Üretici fiyatları ise aylık bazda 4.01 artış gösterdi. Yıllık bazda üretici fiyatları yüzde 42.89 oranında arttı. Üretici enflasyonu ile tüketici enflasyonu arasındaki fark 25.36 puana yükseldi.
GIDANIN ETKİSİ
Merkez Bankası’nın aylık fiyat gelişmeleri raporuna göre enflasyondaki yükseliş gıda ve temel mal gruplarından kaynaklanırken, enerji ve hizmet gruplarında yıllık bazda gerileme kaydedildi. Tüketici enflasyonundaki yükselişe en belirgin katkı gıda grubundan gelirken, fiyat artışları alt gruplar geneline yayıldı, kırmızı et ve et ürünlerindeki artış dikkati çekti. Mayıs ayındaki kapanma sonrasındaki kontrollü normalleşme süreci ile birlikte bu dönemde bazı sektörlerde yukarı yönlü fiyat hareketleri izlendi. Buna ek olarak, döviz kuru gelişmelerinin yansımaları ve emtia fiyatlarındaki birikimli artışlara istinaden temel mal grubu yıllık enflasyonu yükseldi.
ARTIŞIN KAYNAĞI
Rapora göre, üretici fiyatlarının yükselişinde, döviz kuru gelişmeleri, uluslararası emtia fiyatlarındaki birikimli artışlar ve süregelen arz kısıtları belirleyici olmaya devam etti. Bu gelişmelerle petrol ve ana metal hariç, imalat sanayi fiyatlarının eğilimi yüksek seviyesini korudu. Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, yıllık enflasyon alt gruplar genelinde belirgin artışlar gösterirken özellikle ara malı grubundaki artış ön plana çıktı. Haziran ayında ara malları fiyatlarındaki yüzde 4.26’lık artışta demir-çelik ve ferro alaşımlar, tahıl ürünleri, ahşap ve mantar ürünler, plastik ürünler, hayvan yemleri ve kimyasal ürünlerin etkisi hissedildi. Enerji grubu fiyatlarındaki artışta (yüzde 7.28) rafine edilmiş petrol ürünleri, elektrik ve gaz imalatı ile dağıtımı belirleyici oldu. Sermaye malı grubunda metal yapı ürünleri, makineler ve motorlu kara taşıtları ile bunların parça ve aksesuarlarındaki yükselişler dikkati çekti. Dayanıklı tüketim malları fiyatlarındaki artışta mobilya, ev aletleri ve mücevherat belirleyici olurken, dayanıksız tüketim malları fiyatlarındaki yükselişte et ürünleri, diğer tekstil ürünleri ve katı-sıvı yağlar öne çıktı. Bu gelişmelerle, tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı baskılar güçlenerek devam etti.