Unutmayın, kambiyo defteri kalkmadı

Noterce tasdiki ve kullanılması mecburi yasal defterlerden biri olan ve mükelleflerce alınan ve verilen çek, bono, poliçe gibi ödeme araçlarının kayıtlarının yapıldığı Kambiyo Senetleri Defterinin önümüzdeki yıl için kalktığı yolunda piyasadaki söylentiler, pek çok mükellef ve muhasebeci arasında tereddüt yarattı. Bilindiği üzere 1998 yılında kullanılacak bütün yasal defterlerin 31 Aralık 1997 akşamına kadar noterlere tasdik ettirilmesi gerekmektedir.

Muhasebe Uzmanları Derneği'nce düzenlenen bir mesleki toplantıda; Maliye Bakanlığı, Gelirler Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Mehmet Ali Özyer'e bu konu soruldu. Sayın Özyer, ‘‘Halen yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre, mükellefler kambiyo defteri tutmak zorundadırlar. Yılbaşına kadar bir değişikliğin yetişebileceği düşüncesinde değiliz. Bu nedenle defterlerin tasdiki ve kullanılması gerekir’’ dedi.

Bu açıklamalardan Maliye Bakanlığında, kambiyo defterinin kaldırılması yönünde bir çalışma olabileceği, fakat yasal prosedürün kambiyo defterinin son tasdik günü olan 31 Aralık tarihine yetişemediği anlaşılıyor.

Kambiyo Defterinin yasal süresinin bitiminden itibaren bir ay içerisinde tasdiki, usulsüzlük cezası nedenidir. Bu defterin hiç tutulmaması veya yasal sürenin bitiminden itibaren bir ay geçtikten sonra yapılacak tasdik, Vergi Usul K. 352 ve 30 md. hükümleri gereği ‘‘resen takdir’’ sebebi sayılıyor.

‘‘Resen Takdir’’in ağır bir yaptırım olması ve sürenin az kalması nedeniyle mükellef ve muhasebicilerin bu konuya dikkat etmeleri gerekiyor.

SORULAR-CEVAPLAR

Anonim şirkette yüzde 1'in sorumluluğu

- HALİL AKIM/İSTANBUL: Kardeşimin kurduğu anonim şirkette yüzde 1 hisse ile göstermelik ortak oldum. İmza yetkim ve aktif bir görevim yok. İşlerin iyi olmadığı dönemlerde şahsıma yönelik vergi, SSK veya diğer alacaklılara karşı sorumlu olabilir miyim? Yasal olarak alacaklılara karşı sorumluluğum var mı? Genel Kurul yapmadan şirketten ayrılabilir miyim?

Sorunuzdan şirket yönetim kurulunda göreviniz olmadığı, murahhas üye olmadığınız da imza yetkinizin olmaması ile anlaşılıyor. Şirket tipi anonim şirket olduğu için bu durumda vergi, SSK açısından yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre bir yasal sorumluluğunuzun olmaması gerekir. Tabii şirketin ticari ve mali alacaklılarına karşı da sorumlu değilsiniz. Sadece, kredi alınırken bankalar ortaklardan kontrgaranti alırlar. Yani ortak şahsen kendi şirketine kefil olur. Eğer böyle birşey de yapmamış iseniz bir sorumluluğunuz yok. Eğer arzu ederseniz şirketten genel kurul yapmadan ayrılabilirsiniz. Hissenizi noterden resmen devredebilir sonra bunu Sicil Ticaret Memurluğunda tescil ve sicil gazetesinde ilan ile kesinlik kazandırırsınız. Hissenizi devrettiğiniz anda tabii ortaklar pay defterine ve karar defterine yazdırmanızda da sizin için yarar var. Şirketler dernek değildir, istifa edilmez. Ancak payı, usulüne uygun bir şeklide başkasına devretmek suretiyle ayrılmak mümkün olabilir.

Faaliyet yoksa boş beyan yapın

- H. TUNA ÖZSAY/ANKARA: Bir limited şirkete dört yıl önce göstermelik ortak oldum. Şirket şimdi gayri faal durumda. Görünürde bir problem yok. Bu ortaklıktan kurtulmak için ne yapmalıyım?

Şirketlerin hiçbir faaliyetleri olmasa da, muhtasar ve KDV beyannamelerinin, SSK bildirgelerinin her ay, kurumlar vergisi beyannamelerinin de nisan ayında verilmesi ve defter tasdiki vs. gibi bir takım mükellefiyetlerinin yerine getirilmesi gerekir. Eğer bunları yerine getiren sorumlu bir muhasebeci varsa sorun yok. Eğer yapılmıyor ise sorun çıkacak demektir. Vergi İdaresi boş olarak da olsa, bu beyanları istiyor, verilmemiş ise resen vergi takdir ediyor. Bunları yapılıp yapılmadığını inceleyin. Noterden yazı göndererek ortaklıktan ayrılamazsınız. Hissenizi resmen devredecek ve tescil ve ilanını sağlayacaksınız.