Unakıtan: Bütçe 146.9 katrilyon lira

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2003 yılı konsolide bütçe büyüklüğünü, 146.9 katrilyon lira olarak açıkladı. 2003 yılında büyüme oranı yüzde 5, yıl sonu TEFE yüzde 17.4, TÃœFE ise yüzde 20 olarak öngörüldü.Bakan Unakıtan, 2003 yılı konsolide bütçe tasarısının TBMM'ye sunulması nedeniyle düzenlediÄŸi basın toplantısında, temel ekonomik büyüklükler ve bütçe rakamları konusunda açıklamalarda bulundu. Bakan Unakıtan'ın verdiÄŸi bilgiye göre, 2003 yılına dönük temel ekonomik büyüklükler büyüme oranı yüzde 5, gsmh deflatörü yüzde 24.4,tefe yıllık ortalama yüzde 25.2, tefe yılsonu yüzde 17.4, tüfe yıllık ortalama yüzde 27.7, tüfe yılsonu yüzde 20, gayrısafi milli hasıla 354.6 katrilyon lira, ihracat 39.2 milyar dolar, ithalat 54.7 milyar dolar olarak belirlendi. 2003 yılı konsolide bütçesinde ise bütçe giderleri 146.9 katrilyon lira, gelirleri 100.8 katrilyon lira, açık 46.5 katrilyon lira olarak tespit edildi.   Bakan Unakıtan, düzenlediÄŸi basın toplantısında, bütçenin harcama alanları kalemlerini, transfer ödenekleri içinde faiz ödemeleri için 65.5 katrilyon lira, sosyal güvenlik kuruluÅŸları 14.9 katrilyon lira, vergi iadeleri 6.8 katrilyon lira olduÄŸunu bildirdi. Bakan Unakıtan, bütçe gelir tahminlerine iliÅŸkin rakamları ise şöyle açıkladı: ''2003 yılında vergi gelirleri 85.9 katrilyon lira, vergi dışı normal gelirler 10.3 katrilyon lira, özel gelir ve fonlar 4.1 katrilyon lira, katma bütçe gelirlerinin 425 trilyon lira olarak gerçekleÅŸeceÄŸi tahmin edilmektedir. 2003 yılı konsolide bütçesinde yer alan 146 katrilyon 910 trilyon liralık ödenekten, bütçe kanununa konulan hükümle 1 katrilyon lirası yatırımlardan, 281 trilyon lirası ise çeÅŸitli transfer kalemlerinden olmak üzere, toplam 1 katrilyon 281 trilyon lira kesinti yapılmaktadır. Geriye kalan 145 katrilyon 629 trilyon liralık ödeneÄŸin ise tamamı harcanmayacak, 144.8 katrilyon lirası harcamaya dönüşecektir. Bu durumda bütçe giderlerinin GSMH'ye oranı yüzde 40.8, bütçe gelirlerinin GSMH'ye oranı yüzde 28.4, bütçe açığının GSMH'ye oranı ise yüzde 12.4 olarak tespit edildi.'' "FAÄ°Z DIÅžI FAZLA TUTTURULDU"Unakıtan, "BaÅŸbakan'ın açıkladığı ek tedbirlerle birlikte toplam kamu sektöründe yüzde 6.5 olarak önceden ilan edilen faiz dışı fazla hedefi tutturulmuÅŸ bulunmaktarı. 2003 yılı tüm kamu sektörü için tasarruf ve etkinlik yılı olacaktır.'' dedi.    "EK VERGÄ° ALMAK ZORUNDA KALDIK"Unakıtan, tasarruf ve gelir artırıcı tedbirlere deÄŸinirken, ''bu yıl ödenecek emlak vergisi kadar ek emlak ve ek motorlu taşıt vergisi almamız zarureti hasıl olmuÅŸtur'' dedi. Unakıtan, söz konusu vergilerin geçici olduÄŸunu ve bir defaya mahsus alınacağını belirtti. Son geliÅŸmeleri yakından izleyen halkın, burada kendilerini anlayışla karşılayacağını söyleyen Maliye Bakanı, ''bu geçici bir uygulama olacaktır, biz bu yükü, vergisi düşük vergilerden ve adaletliÅŸekilde almayı tercih ettik böyle ne yeni bir bir vergi getirmemiz sözkonusu ne de vergileri artırmamız söz konusu'' diye konuÅŸtu. Maliye Bakanı, bu düzenlemeleri de içeren vergi reform paketinin çok yakında hükümete, oradan da TBMM'ye sevkedileceÄŸini söyledi. "HER SENARYOYA HAZIRLIKLIYIZ" Maliye Bakanı Unakıtan, memur maaÅŸlarına da deÄŸindiÄŸi açıklamasında, 2003 bütçesinde bundan sonra yapılacak zamlar için Bakanlar Kurulu'na yetki verildiÄŸini de bildirdi ve memurlar ile emeklilerin enflasyona ezdirilmemei için, hükümetin elinden gelen her türlü gayreti göstereceÄŸini vurguladı. Türkiye'nin sorunlu bir bölgede yer aldığını kaydeden Unakıtan, Irak ile ABD arasında yaÅŸanan durumun, bütün dünyanın dikkatini bu bölgeye çevirdiÄŸini belirtti. Türkiye'nin sorunun barışçıl yollardan çözümünü istediÄŸini ifade eden Unakıtan, ''ancak ekonomik ve mali açıdan her türlü senaryoya hazırlıklıyız. Bütçemiz de krizden en az etkilenecek ÅŸekilde hazırlanmıştır'' diye konuÅŸtu.      HAZÄ°NE ARAZÄ°LERÄ°NÄ°N SATIÅžI Unakıtan basın toplantısında, Hazine arazilerinin daha hızlı ÅŸekilde satışını öngören kanun deÄŸiÅŸikliÄŸi çalışmaları hakkında da bilgi verdi. Hazırlanan taslakla mal satışlarının hızlandırıldığını, taksit sayısının 4 yıla çıkarıldığını, bazı formalitelerin azaltıldığını kaydeden Unakıtan, endüstri bölgeleri, serbest bölgeler, organize sanayi bölgelerinin teÅŸviki için de, Hazine'ye ait taşınmazların rayiç fiyatla, buralara ihalesiz devrinin öngörüldüğünü bildirdi. Kalkınmada öncelikli illerde Hazine taşınmazlarının yatırımcılara bedelsiz devri uygulamasının devam ettirildiÄŸini ifade eden Unakıtan, yeni düzenlemeyle, yabancıların Türkiye'de mal edinmelerinin kolaylaÅŸtırıldığını belirtti. Unakıtan, taÅŸ, kum, çakıl ocakları ile yeraltı sularını kiralama yetkisinin yerel yönetimlere bırakılmasının öngörüldüğünü kaydetti. Unakıtan, söz konusu düzenlemelerle Hazine'ye önemli bir kaynak saÄŸlanacağını iÅŸaret etti.     LOJMANLARIN SATIÅžI Unakıtan, bütçe kanununa konulan bir maddeyle, TBMM lojmanlarının süratle ve yeni bir projeyle satışının saÄŸlanacağını sözlerine ekledi.                "FAÄ°Z YÃœKÃœ AZALTILMALI"Unakıtan, faiz yükü azaltılamadığı sürece, saÄŸlıklı bir ekonomik yapı ve geniÅŸ kesimlerin refağını arttıracak sosyal politikaları uygulamaya koymalarının mümkün olmadığını belirtti. 2003 yılında, borç faiz ödemelerinin GSMH'ye oranını yüzde 18.5'e düşürmeyi hedeflediklerini kaydeden Unakıtan, 2003 yılı bütçesinde yeralan 65 katrilyon lira tutarındaki faiz ödemelerinin 2002 yılında alınan borçların faizlerinden oluÅŸtuÄŸunu ifade etti. Bakan Unakıtan, Türkiye'nin borç ödeme kabiliyetini garanti altına alan tüm kamu sektörüne iliÅŸkin yüzde 6.5'lik faiz dışı fazla hedefinin, hükümetin mali disiplini saÄŸlamada ne derece kararlı olduÄŸunu bir göstergesi olarak görüldüğünü bildirdi.     SaÄŸlıklı bir ekonomik yapının, saÄŸlam bir kamu maliyesinden geçtiÄŸini vurgulayan Unakıtan, 2003 yılının saÄŸlam mali yapının oluÅŸturulması için adeta bir dönüm noktası olacağını söyledi. Bakan Unakıtan, ''2003 yılı bütçesine, hükümet programı ve acil eylem planında yer alan önceliklere uygun ÅŸekilde ve devletin temel vizyonlarının gereÄŸince yerine getirilmesini saÄŸlayacak ölçüde gerekli ödenek konulmuÅŸ bulunmaktadır'' dedi. Bütçe giderlerinin geliÅŸimine bakıldığında, konsolide bütçegiderlerinin GSMH oranının 1986'dü yüzde 16.2 iken daha sonraki yıllarda giderek yükseldiÄŸi belirten Unakıtan, bu oranın 2002 yılında yüzde 42.6 oranında gerçekleÅŸtiÄŸini anlattı. Bütçe giderleri içinde en dikkate deÄŸer deÄŸiÅŸikliÄŸin ise faiz ödemelerinde görüldüğünü anlatan Unakıtan, faiz ödemelerinin GSMH'ye oranının 1975 yılında yüzde 0.4'ler düzeyinde iken 1986'da yüzde 2.6'ya, 1994'de yüzde 7.7'ye, 2002'de ise yüzde 19.1'e yükseldiÄŸini söyledi. Faiz ödemelerinin bütçe içindeki payının da, aynı ÅŸekilde büyük bir sıçrama gösterdiÄŸini kaydeden Unakıtan, 1977'de yüzde 2.5 olan  oranın yüzde 1986'da yüzde 16'ya, 1994'te yüzde yüzde 33.1'e, 2002'de ise yüzde 44.9'a çıktığını belirtti.SOSYAL GÃœVENLÄ°K KURULUÅžLARINA YAPILAN TRANSFERLERKemal Unakıtan, borç faiz ödemeleri dışında önemli bir sorunun da, sosyal güvenlik kuruluÅŸlarına yapılan transferler olduÄŸunu söyledi.  Sosyal güvenlik kurumlarına yapılan transferlerin bütçe içindeki payının 1991'de yüzde 1.2 iken, izleyen yıllarda sürekli olarak arttığını ve 1999'da yüzde 9.8 ile en yüksek düzeyine ulaÅŸtığını, en son 2002 yılında da yüzde 9.7 olarak gerçekleÅŸtiÄŸini kaydeden Unakıtan, şöyle konuÅŸtu: ''Söz konusu transferlerin GSMH'ye oranı da 1991'de 0.3 iken, 1999'da 3.5'a 2002'de yüzde 4.1'e yükselmiÅŸtir.  Bütçe gelirlerinin zaman içindeki geliÅŸine bakıldığında, GSMH'ye oranı 1975'de yüzde 17.2, 1978'te yüzde 20.5'e yükselmiÅŸ, daha sonra 1988'de 13.6'ya düşmüş, sonraki yıllarda ise artış eÄŸilimine girmiÅŸ veen son 2002 yılında yüzde 28.1 olarak gerçekleÅŸmiÅŸtir. 2002 yılında yüzde 66.2 olan konsolide bütçe gelirlerinin, konside bütçe giderlerini karşılama oranı 2003'de yüzde 69.6, 2002 yılında yüzde 87 olan vergi gelirlerinin bütçe faiz ödemelerini karşılama oranı 2003'de 76.1 olması beklenmektedir.''      VERGÄ° REFORM PAKETİ Bakan Unakıtan, hükümetin vergi politikasının, mükellef memnuniyeti anlayışına odaklı, enflasyondan arındırılmış, geliri ödenebilir oranda vergileyen, sürdürülebilir bir vergi sistemini oluÅŸturmak olduÄŸunu belirtti.   Bu anlayış çerçevesinde kısa bir süre önce ''mali milat ve nereden buldun'' uygulamasını kaldırdıklarını hatırlatan Unakıtan, geçmiÅŸ yıllara ait vergisel sorunlara tümüyle çözüm getirilmesi ve birikmiÅŸ vergi borçlarının yeniden yapılandırılması suretiyle ödenebilir bir hale getirilmesini saÄŸlamayı amaçlayan vergi barışı projesini de hayata geçirdiklerini söyledi ve şöyle konuÅŸtu:    ''Memnuniyetle görüyoruz ki uygulamaya baÅŸladığımız vergi politikaları, toplumun geniÅŸ kesimleri tarafından destek görmektedir. Bu destek bizi vergi sistemine iliÅŸkin olarak yapacağımız yeni deÄŸiÅŸiklikler konusunda da cesaretlendirmektedir. Önümüzdeki günlerde, Sayın BaÅŸbakanımızın bu sabah ifade ettiÄŸi ve üzerindeki çalışmalar son aÅŸamaya gelmiÅŸ olan vergi sisteminin iyleÅŸtirilmesine yönelik Vergi Reform Paketi çok yakında hükümetimize ve oradan da TBMM'ye sevkedilecektir.''Â