ABD'de ekonomi, Temmuz-Eylül döneminde yıllık bazda yüzde 0,3 daraldı. ABD'de ulusal ekonomik aktivitenin üçte ikisini teşkil eden tüketicilerin harcamalarının, son 28 yılın en yüksek düzeyinde kısılması, ülkenin durgunluğa sürüklenmesi yönündeki güçlü bir işaret olarak algılanıyor. Ülkede ekonomi en son 2001 yılı 3. çeyreğinde yüzde 1,4 daralmıştı.
ABD Merkez Bankası'nın (Fed), para politikası organı Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC), yüzde 1,5 olan faiz oranını yarım puan indirerek yüzde 1'e çekti.
ABD yönetimi, evlere el konulmasını önlemek amacıyla tutsat (mortgage) kredileri için 600 milyar dolarlık yeni plan üzerinde çalışıyor. ABD Hazinesi,
700 milyar dolarlık kurtarma paketinden 9 büyük bankaya 125 milyar
dolar ödedi.
ABD yönetiminin, 250 milyar dolarlık paketin ikinci safhasında 16 banka, hükümetten 33 milyar dolardan fazla nakit alacak.
Fed, küresel
kredi krizini dindirmeye yardımcı olmak için Brezilya, Meksika, Güney Kore ve Singapur ile 120 milyar dolar tutarında swap hattı (
döviz takası) açtı.
Ticaret Bakanlığı, eylül ayında dayanıklı mal siparişlerinin yüzde 0,8 arttığını açıkladı. Bakanlık, aynı ayda tüketici harcamalarının yüzde 0,3 azaldığını, gelirlerin ise sadece yüzde 0,2 arttığını bildirdi.
ABD'de 25 Ekim ile biten haftada işsizlik maaşı için başvuranlar 479 bin kişi oldu. Yeni konut satışları eylülde beklentilerin aksine yüzde 2,7
yükseldi.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Dominique Strauss-Kahn, piyasalardaki istikrarsızlığın yatışacağı konusunda güçlü bir umuda sahip olduğunu söyledi.
Kahn, 15 Kasımda düzenlenecek G-20 zirvesine, dünya ekonomisinin yönetimine ilişkin yeni bir plan sunacağını ve 5 temel aksı bulunacak planın IMF'nin ekonomiyi düzenleyici koordinatör rolünü tekrar teyit etmesi gerektiğini ifade etti.
Ünlü dolar milyarderi George Soros, küresel finansal krizin hedge fon endüstrisinin (yüksek riskli yatırım fonları) mevcut büyüklüğünü en az üçte birine kadar azaltacağını söyledi. Soros, IMF'nin yeni görevinin merkezdeki fırtınaya karşı çevre ülkeleri korumak olması gerektiğini de belirtti.
İngiltere ve Almanya, IMF'nin, küresel finansal kriz nedeniyle zor durumdaki ülkeleri kurtarmak için daha fazla paraya ihtiyacı olduğunu bildirdi. Japonya, IMF'ye yardıma hazır olduğunu açıkladı.
AVRUPA VE DİĞERAvrupa Merkez Bankası (AMB) Başkanı Jean-Claude Trichet, AMB'nin bu ay yapacağı toplantıda faiz oranını “düşürmesi” olasılığı bulunduğunu söyledi.
AB'de 15 ülkenin dahil olduğu Avro Bölgesinde önceki ay yüzde 3,6 olan enflasyon oranı ekim ayında yüzde 3,2'ye indi.
AB küresel finansal kriz nedeniyle mali sıkıntı yaşayan üyelerine kredi tavanını 12 milyar avrodan 25 milyar avroya yükseltmeye hazırlanıyor. Avro Bölgesi'nde önceki ay 87,5 puan olan ekonomik güven endeksi, ekim ayında 80,4 puanla son 15 yılın en düşük seviyesine indi.
Avrupa Sanayiciler ve İşadamları Konfederasyonu BusinessEurope, küresel finansal kriz nedeniyle AB içinde bu yıl İtalya, İrlanda ve Estonya ekonomilerinin küçüleceğini bildirdi.
İngiltere Merkez Bankası'nın yılda iki kez yayımlanan “Finansal İstikrar” raporuna göre, devam eden kredi krizi nedeniyle dünyadaki finans kuruluşlarının zararı 2,8 trilyon dolara ulaştı.
İspanya Merkez Bankası ekonominin üçüncü çeyrekte yüzde 0,2 daraldığını açıkladı. İspanya ekonomisi son 15 yılda ilk kez daralıyor.
İngiltere Başbakanı Gordon Brown, ülkenin durgunluğa girmesini engellemek için kamu harcamalarını artırmayı planladıklarını belirtti. İngiltere'de hızla düşen konut fiyatlarının 2007 yılındaki yüksek seviyesine ulaşmasının 2013 yılını bulacağı tahmin edildi. İngiltere'de tutsat borçları ödenmediği için bankalar tarafından el konulan evlerin sayısı son bir yılda yüzde 70 arttı.
Kahn, IMF'nin, gelecek iki yılda 16,5 milyar dolar kredi vermek için Ukrayna ile prensipte anlaşmaya vardığını söyledi.
AB, IMF ve Dünya Bankası, küresel finansal krize yenik düşen Macaristan'a birlikte 20 milyar avro vermeye karar verdiler.
Norveç Merkez Bankası faiz oranını faiz oranını yarım puan indirerek yüzde 4,75'e çekti. İzlanda Merkez Bankası gösterge faiz oranını 6 puan
artırarak yüzde 18'e yükseltti.
Çin Merkez Bankası, 6 hafta içinde 3. kez faiz oranlarını 27 baz puan indirdi. Böylece, yıllık borçlanma maliyeti yüzde 6,93'den yüzde 6,66'ya, yıllık mevduat faiz oranı da yüzde 3,87'den yüzde 3,60'a çekildi.
Japonya Başbakanı Taro Aso, 27 trilyon yen (275 milyar dolar) tutarında yeni bir kurtarma paketi açıkladı.
Japonya Merkez Bankası, 2001 yılından sonra ilk kez faiz indirimine giderek, yüzde 0,5 olan gösterge faiz oranını yüzde 0,3'e çekti.
Güney Kore Merkez Bankası, Asya'nın dördüncü büyük ekonomisinin durgunluğa girmesini önlemek için yüzde 5 olan faiz oranını yüzde 4,25'e indirdi.
MENKUL KIYMET PİYASALARINew York Borsası haftayı yükselişle kapattı.
Dow Jones Endeksi 144,32 puan (yüzde 1,57) yükselişle haftayı 9.325,01'den, Nasdaq bileşik endeksi ise 22,43 puan (yüzde 1,32) artarak 1.720,95'den ve Standard & Poor's 500 Endeksi de 14,66 (yüzde 1,54) artarak 958,75 puandan kapattı.
Hafta boyu Dow Jones Endeksi yüzde 11,3, Standart and Poor's Endeksi yüzde 10,5 ve Nasdaq Bileşik Endeksi de yüzde 10,9 değer kazandı.
Brezilya'da borsa haftayı yüzde 6,95, Meksika'da yüzde 5,19 ve Arjantin'de de yüzde 5,66 yükselişle kapattı.Avrupa'da da borsalar haftayı yükselişle tamamladı.
Avrupa'nın en büyük 300 şirketini kapsayan “FTSEurofirst 300” endeksi yüzde 2,79 artarak haftayı 928,81 puandan kapadı.
Londra Menkul Kıymetler Borsası'nda FTSE 100 Endeksi yüzde 2 değer kazanarak 4.377,34 puandan, Fransa'da CAC 40 Endeksi ise yüzde 2,33 artarak 3.487,07 puandan kapandı. Almanya'da borsanın temel göstergesi DAX Endeksi de yüzde 2,44 yükselerek 4.987,97 puan oldu.
Öte yandan, Brüksel'de borsa yüzde 2,78, Madrid'de yüzde 3,32, Amsterdam'da yüzde 3,90 ve Zürih'te yüzde 5,32 arttı.
Tokyo Borsası'nda Nikkei Endeksi, haftayı yüzde 5 (452,78 puan) düşerek 8.576,98 puandan kapattı. Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,52 geriledi. Hindistan'ta ise borsa yüzde 8,22 yükseldi.
PETROL FİYATLARI
Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları ekim ayında yüzde 32'den fazla değer kaybederek, bu şimdiye kadarki en büyük aylık düşüş oldu.
ABD ham petrolünün varil fiyatı aralık ayı teslimi dün günü yükselişle tamamlasa da petrol fiyatı önceki haftaya göre geriledi.
ABD ham petrolünün varil fiyatı dün 1,85 dolar artarak, 67,81 dolar ve Londra Brent tipi ham petrolün varil fiyatı da 1,61 dolar yükselerek 65,32 dolara çıktı.
Bu arada Merrill Lynch bankası, bu yılın dördüncü çeyreği için petrolün varil fiyatı tahminini 107 dolardan 78 dolara indirdi.
ABD petrolünün varil fiyatı 11 Temmuzda 147,27 dolarla tüm zamanların en yüksek fiyatına seviyesini gördü. Daha sonra düşmeye başlayan petrolün fiyatı o günden bu günü yaklaşık yüzde 54 değer kaybetti.