Ufuk Sandık: Otomotiv ihracatı 5 milyar dolara koşuyor

Ufuk SANDIK

TÜRKİYE, Avrupa otomotiv sanayiinin ihracat üslerinden biri olmaya hazırlanıyor. Renault ve Tofaş'ın ardından Ford Otosan'ın da ihracat amaçlı kurulan yeni fabrikasında üretime başlaması, Türk otomotiv sektörünün ihracatını şahlandıracak. Bu üç firmanın arasına daha sonra Toyota ve Hyundai'de katılacak.

1999 yılında 2.2 milyar dolar ihracat yapan Türk otomotiv sektörü, 2002 yılında 5 milyar dolarlık ihracatı tek başına gerçekleştirmeyi hedefliyor. İhracat özellikle Avrupa Birliği gibi gelişmiş bir pazara yapılıyor. Otomotiv sanayi, Türkiye'nin toplam ihracatında başı çeken Demir ve Demir Dışı Metaller ile Hazırgiyim ve Konfeksiyon sektörlerini de zorlamaya başladı.

Türk otomotiv sanayii ihracatının, yatırım aşamasındaki ihracat projelerinin tamamlanmasının ardından patlaması bekleniyor. İhracat 2002 yılında 300 bin adete, ihracatın parasal getirisi 5 milyar doları yakalayacak.

İhracat yapan firmalar tabii ki Renault, Tofaş ve Ford'la sınırlı değil değil, BMC, Mercedes Benz Türk, Man, Karsan, Otoyol, Türk Traktör ve Uzel'in ihracat çalışmaları, otomotiv sanayi ihracatında sürükleyici rol oynuyor.

RENAULT: Sadece Türkiye'de üretilen Renault Megane Wagon ile Clio Symbol'ü Avrupa ülkelerine ihraç eden Oyak Renault, geçen yıl 70 bin otomobil ihraç etti. Renault'nun ihracat amaçlı olarak yatırımları devam ediyor.

TOFAŞ: Sadece Bursa'da üretilen Doblo Avrupa ülkelerinde satılıyor. Tofaş 75 bin olarak planladığı Doblo ihracatını, talebin artması nedeniyle 105 bine çıkardı. Tofaş, Doblo dışında Palio Weekend modelini Avrupa'ya satıyor. Ayrıca, Palio ve Siena parçaları ihraç ediyor.

FORD OTOSAN: 750 milyon dolarlık yatırımla Gölcük'te kurulan fabrika üretime başladı. İhracat amacıyla geliştirilen hafif ticari aracın üretimi 2002'de başlıyor. Üretimin yüzde 95'i ihraç edilecek. Ford Otosan, yılda 100 bin adet araç satarak, 1 milyar dolarlık ihracat hedefliyor.

TOYOTA: Adapazarı fabrikasında üretilecek yenilenen Corolla sedan modelinin Avrupa'ya satışı gündemde. Toyota, yılda 50 bin adet Corolla sedan ihraç etmeyi hedefliyor.

HYUNDAİ: Hyundai Assan, Türkiye'de üretilen Accent otomobilleri, Türkiye'nin ikili anlaşmaları olan Bulgaristan, Romanya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Polonya, Slovakya gibi ülkelere ihraç etmeyi planlıyor.

Nasser: 4 bin dolara ancak T Modeli üretilir

Ford T, herkesin satın alabildiği bir otomobil olarak, otomotiv dünyasında devrim yarattı. 1908 ve 1927 yılları arasında 15 milyondan fazla satılan Ford T modeli, otomobilin günlük hayata girdiği yıllarda halk otomobili olarak isim yaptı. Seri üretime başladığı yıllarda dünya otomobil üretiminin yüzde 56.6'sını gerçekleştiren Ford'un T modeli, 850 dolardan satışa sunuldu. Daha sonra fiyatı 260 dolara kadar geriledi. T modelinde bugünkü araçlarda bulunan hiçbir güvenlik ve konfor aksesuvarı bulunmuyordu.

DEVALÜASYONDAN sonra bugünkü kurlarla Türkiye'nin Gayri Safi Milli Hasılası'ndan büyük bir şirketi yöneten Ford Motor Başkanı Jacques Nasser'la, Ford Otosan Gölcük fabrikasının açılışında yaptığımız özel görüşmeyi önceki gün yayınlamıştık. Dünya otomotivine yön veren Nasser'la yaptığımız sohbetteki bazı ilginç ayrıntıların eksik kaldığını gördüm. Dedesi Osmanlı vatandaşı olan Nasser'la yaptığımız sohbette kaldığımız yerden devam ediyoruz:

- Gelişmiş ülkelerde pazar doydu. Pazar gelişmekte olan ülkelerde büyüyor. Ford, diğer büyük üreticiler gibi, üçüncü dünya ülkelerinde satılacak 4-5 bin dolarlık ucuz otomobiller üretmeyi planlıyor mu?

Nasser: Otomotiv pazarı batıda da büyüyor. 1990'larda 15 milyon aracın satıldığı ABD pazarında bugün 18 milyon adet araç satılıyor. Pazar 3 milyon adet büyümüş. Ayrıca, günümüzde üretilen araçların güvenlik ve çevre standartları yüksek. Sadece güvenlik ve çevre standartlarını sağlamanın maliyeti 4-5 bin dolar. Bu yüzden, 4-5 bin dolara üretilecek otomobil dünyanın ilk seri üretilen otomobili Ford T modeli olur.

- Ford, ileride başka bir evlilik düşünüyor mu? Dünyada kaç üretici olacak?

Nasser: Ford, yılda 7.5 milyon araç üreten, 400 bin kişiye istihdam sağlayan, 170 milyar dolar cirosu olan bir şirket. Dünya otomotiv sektöründe 4-5 büyük üretici kalacak. Ford'da bunlardan biri olacak. Bugün Ford'un Land Rover, Volvo, Mercury, Aston Martin, Lincoln, Mazda ve Hertz gibi markaları bulunuyor. Bu güçlü markalar sayesinde rekabet avantajını sağlayacağız. Yeni bir satın almayı düşünmüyoruz.

- Buraya gelirken deprem tehlikesinden korktunuz mu?

Nasser: Hayır korkmadım.

- Ford'un başkanı olduktan sonra, başınıza gelen en kötü şey nedir?

Nasser: Firestone karşılaştığım en kötü olaydı.

Yeni Clio'da ses yansıtıcı cam var

RENAULT, Clio modelini yeniledi. 2001 yılının ikinci yarısında Fransa'da piyasaya sunulacak olan yeni Clio'nun dış tasarımı ve iç mekanında değişiklikler yapıldı. Güvenliği ve konfor ekipmanları da iyileştirildi. Yenilenen Clio'da çift optikli yeni farlar, yüksek konumlu sinyal lambalar, uzanarak kasa yanlarına doğru çıkıyorlar.Otomobilin arka tasarımında geniş boyutlu logo, bagaj kapısının açma mekanizması ile entegre bir şekilde arka kapının ortasında yerini alıyor. Ayrıca aracın iç mekanında göstergelerin uzantısında devam eden çift bombeli bölüm, dış tasarım ile uyumlu bir dinamizm havası yansıtıyor. Clio'da sürüş keyfini artırıcı düzenlemeler de yapılmış. Değişken destekli ve aktif geri çağırmalı elektrikli direksiyon sistemi kullanılmaya başlanmış. Dünyada ilk kez ses yansıtıcı ön cam Clio 1.4 , 1.6 ve 2.0 Sport versiyonlarında kullanıldı.

Peugeot 206 CC'de iki otomobil keyfi

AVRUPA ve Türkiye'de büyük ilgi gören Peugeot 206'nın, Coupe Cabrio modeli Türk otomobilseverlerin beğenisine sunuldu. Hem Coupe hem de üstü açık bir otomobil keyfini birarada yaşatan 206 CC modelini, Antalya-Fethiye arasında yapılan test sürüşünde yakından tanıma fırsatı bulduk. Fransız Frangı ile satışa sunulan 206 CC'nin tasarımında Türk tasarımcı Murat Günak'ın da payı var. Günak, Peugeot Tasarım Bölümü Başkanı olduğu dönemde ekibiyle birlikte bu modelin tasarımını gerçekleştirmişti.

16 saniyede bir coupe otomobilden üstü açık cabrio'ya dönüşen 206 CC'nin sürüş izlenimleri şöyle:

Bu sınıfta hem coupe hem de cabrio özelliklerini sunan ilk otomobil. 206 CC ile bir otomobil fiyatına iki otomobil sahibi olmak mümkün.

Otomobil üstü kapalı iken, özellikle bagaj ve yan camlardan gelen titreşim sesi rahatsız ediyor.

Üstü açıkken, arkadan gelen rüzgarı önleyebilmek için gerekli olan rüzgar perdesi yok.

Otomobilin ilginç özelliklerinden birisi de yedek lastiğin olmaması. Bunun yerine patlak lastiği onarmak için kimyasal ilaç bulunuyor. Bu durum, lastik değiştirme sorunun ortadan kaldırıyor.

Kriz, ucuz otomobil satışlarını artırdı

EKONOMİK kriz, eski jenerasyon otomobillerin satışlarını artırıyor. Tofaş tarafından üretilen ve ‘‘kuş’’ serisi olarak adlandırılan Şahin, Doğan ve Kartal modeli otomobiller, bugünlerde yeniden büyük ilgi görmeye başladı. A.A.'nın haberine göre, kuş serisi otomobiller, Tofaş'ın ürettiği araçların toplam satışı içinde geçen yıl yüzde 48.51'lik paya ulaştılar. Bu oran 1999 yılında yüzde 43.1 ve 1998 yılında yüzde 55.09 düzeyinde gerçekleşti.

Tofaş Oto Ticaret satıştan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Hasan Egeli, ‘‘Kuşlar bu sene de gözde olmaya aday. Devalüasyon olmasaydı, kuş serisinin satışları bu yıl çok azalabilirdi. Tamamen yerli olarak üretilen bu modeller yeniden cazip hale geldi’’ dedi. Türkiye pazarındaki toplam otomobil satışları dikkate alındığında ise kuş serisi, 1998'de yüzde 13.17, 1999'da yüzde 8.68 ve 2000 yılında da yüzde 8.69 paya sahip oldu.

SOL ŞERİT

CMS Grubu'nun 2000 yılı satışları 61.2 milyon dolara ulaştı. Grubun ihracat rakamı ise yüzde 13 artarak 42.7 milyon dolara yükseldi.

SABANCI Holding kuruluşlarından Temsa A.Ş., Türkiye'de üretimini yaptığı Euro Prestij midibüslerini Batı ve Doğu Avrupa başta olmak üzere, dünyanın 30'u aşkın ülkesine ihraç ediyor.