Güncelleme Tarihi:
DÜNYANIN en büyük perakede gruplarından ve fast-fashion (hızlı moda) konseptinin yaratıcısı kabul edilen H&M’in eski CEO’su ve Mavi’nin yönetim kurulu danışmanı Fabian Mansson, fast-fashion’ın temelinin maliyetleri azaltmak olduğunu söyledi. Mansson, bunu beceremeyen firmaların denedikleri halde fast-fashion’da başarılı olamadığını vurguladı.
Kalemime sahip çıkardım
Perakende Liderler Konferansı’nda yaptığı konuşmada Mansson, “H&M’de CEO iken küçük bir kağıda adımı yazar, kaybolmasın diye kalemime yapıştırırdım. Kaybolsa başkasının kalemini araklamak zorunda kalırdım. Biri benimkini çalsa benim başkasından araklamam gerekirdi. Herkes kalemine sahip çıkardı. Kalemler, kağıtlar dolapta kilitli tutulurdu. Çok küçük giderlere bile dikkat ederdik” dedi.
Bundan 20 yıl önce sadece 4 koleksiyon yapılırken bugün Zara’nın 24, H&M’in 12-16, Esprit’in 12, Mango’nun 6-8 koleksiyon hazırladığını belirten Mansson, bu konsept için çok iyi bir altyapı, lojistik ve dağıtımın gerekli olduğunu söyledi. Kriz dönemlerinde fiyat unsurunun öne çıktığını ve bu alandaki firmaların iyi performans gösterdiğini anlatan Mansson, kötü durumdaki mağazaların devralındığını, hızlı moda yapan firmaların daha da büyüdüğünü belirtti.
Bilim ve sanat buluşması
Fast fashion’ın sanat ve bilimden oluşan bir formülü olduğunu dile getiren Mansson, şu saptamaları yaptı: “Operasyon, sistem, raporlama, analizer, harcamalar, stok, fiyat, idirim oranı çok önemli. Ne neden satmıyor; kötü koleksiyon mu havadan mı? Bu bilgileri alamıyorsanız şirkeki yönetmek çok zor. Sanat tarafı ise daha korkutucu. Perakendede sanat ne demek? Tasarım, renk tanımı, trendler, ürün gelişirme. Sanat ve bilim markalaşma ve satınalma noktasında birleşiyor.”
Kenarda para tutun
Yaz yağmurlu geçerse, kışın hava soğumazsa satışların planlandığı gibi gitmeyeceğini dile getiren Mansson, “Riskli bir iş o yüzden elinizin altında hep nakitimiz olmalı. Fast fashion firmaları finans yönetiminde çok muhafazakar, tutucu davranır. Finans sektörü onları çok eleştirdi ama bunu yapmasalar başarılı olamazlardı. Koleksiyonlar kadar nakit de önemli” diye konuştu.
Sadakat azaldı
Hızlı modanın itici güçlerinden biri de müzik kanalı MTV’nin yayınlarını artırması olmuş. Tek bir trend yerine aynı anda 5-6 trendin ortaya çıkması, trendlerin ömrünü kısaltmış. H&M, bu hızlı değişimde müşterilerin ihtiyaçlarını nasıl anlayacağını araştırmış. Mansson, “Tüketicinin zihniyeti değişti. Daha az sadık ve çok eşliliğe geçti. Lüks markalar bile müşteriye değişiklikler sunmanın önemini fark etti. Eskiden H&M’den alıp lüks marka poşetinde taşırlardı, çünkü utanırlardı. Artık öyle değil. Prada ceketin içine H&M t-shirt giyiyor” dedi.
Erkeklere kalsa asla modanın hızlısı olmazdı
ERKEKLERİN trendleri daha geç takip ettiğini ve örneğin pembe gömlek moda olduğunda bunu almaya karar verene kadar modasının geçeceğini anlatan Fabian Mansson, şöyle konuştu: “Fast-fashion sadece erkek tüketici olsa, kesinlikle olmazdı. Karmaşa olurdu. Kadınlar trendleri daha iyi takip ediyor. Aslında önümüzdeki 2 yıl hiçbir şey almasak yine de ölmeyiz, hayatta kalırız, öyle değil mi? Bu hızlı moda işinde kesinlikle ihtiras olmalı ama bu ihtirasın yakıtının mağaza açmak olduğu unutulmamalı. Belli bir sayıya ulaşınca tedarikçiden indirim alırsınız. Bunu da tüketiciye yansıtırsınız. Ne alanda iyiyseniz o alanda kalın orada genişleyin. Batıdaki rekabet elbette daha zor. Eğer ona hazır hissediyorsanız, orada yerinizi alın.”
Mansson’dan Türk perakendecilere tavsiyeler
Kim olduğunuzu düşünün. Eminim Zara pazara girince belli çekinceleriniz olmuştur. Biraz pazar payı almıştır ama rekabet gelişim sağlar.
Uluslararası markalarla rekabete dayanacak gücünüz var mı? Her şey buna bakar. Bunu düşündükten sonra daha az rekabetçi pazarlara gitmek avantaj sağlayablir, hakim olursunuz.
Türkiye’de çok iyi konseptler gördüm. Biraz daha zorlarsanız çok başarı gelebilir.
İmalat ağırlıklı bir ülkeydiniz. Markalarınız var, dünyaya açılmaya çalışıyorsunuz. Bazen olduğunuz yerde memnunsanız, iç pazarda örneğin, bir yere gitmek istemeyebiliyorsunuz.
Zirveden bazı satırbaşları
Perakende Liderler Zirvesi’nin Gala Yemeği, Milliyet Gazetesi’nin sponsorluğunda Symbol restoranda düzenlendi.
Geçmiş yıllara oranla konferansa katılanların sayısı arttı..
Konferans öncesi yapılan çekilişte Mustafa Taviloğlu, 2 günlük tatil kazandı. Levi’s ve Dockers pantolon hediye seti Mavi Genel Müdürü Cüneyt Yavuz’a, Mudo’nun 1.000 TL’lik hediye çeki Roman’ın sahibi Turgut Toplusoy’a, bir düzine Penti çorap Esse’nin sahibi Semih Şeftali’ye gitti.
Mustafa-Ömer Taviloğlu Diesel’in Türkiye temsilcisi Tahsin Özlenir-Sarper baba-oğul konferansa katılırken, baba olmaya pazırlanan Ömer Akyiğit babası Ekrem Akyiğit’i yalnız bıraktı.