Ucuz uçuş dönemi bitti

Havayolu taşımacılığını özendirmek amacıyla 1 YTL'ye kadar varan fiyatlarla bilet satan şirketler, yolcu sayıları artınca promosyon dönemini kapattı. Özel havayolu şirketlerinde özellikle ucuz biletlerde fiyatlar yüzde 40'a varan oranlarda artarken, Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Başkanı ve Onur Air Genel Müdürü Şehabettin Bolukçu, "Yolcuyu havayoluna alıştırmak için düşük fiyat politikası uyguluyorduk. Artık promosyon ve ucuz bilet anlayışı geride kaldı ve fiyatlar sabitlenmeye başlandı. Havaalanlarında aldığımız hizmetlerde de yüzde 25 artış olunca bilet fiyatları arttı" dedi.

Türk havacılık sektöründe 2002 değişimin başladığı yıl oldu. Ulaştırma eski Bakanı Binali Yıldırım'ın "Her vatandaşımız en az bir defa uçağa binmeli" hedefi, ÖTV ve Özel İşlem Vergisi'nin indirilmesiyle sektöre hareket getirdi. 2002'de 33.5 milyon olan yolcu sayısı 2006'da 60 milyonu aştı. İlk defa uçağa binenlerin sayısı ise 5 milyonu geçti. 2008'de 100 milyon yolcu hedefleyen sektörde yolcu sayısının artmasında en önemli etkenlerden biri ise sembolik de olsa 1 YTL'ye kadar düşen ucuz bilet fiyatları ve promosyonlar oldu.

2007'de yüzler gülüyor

2005-2006'da artan yolcu sayısına rağmen, promosyonlar ve dünya piyasalarında yaşanan akaryakıt fiyatlarındaki dalgalanmalar yüzünden sıkıntılı bir dönem geçiren havayolu şirketlerinin yüzü bu yıl gülüyor. TÖSHİD Başkanı ve Onur Air CEO'su Şehabettin Bolukçu, sektörün son 2 yılda kuş gribi, turizmdeki gerileme ve dünya petrol piyasalarındaki dengesizlikler gibi ciddi sıkıntılar yaşadığını belirterek, bu süreçte şirketlerin rekabeti ucuz bilet ve promosyonlarla aşmaya çalıştığını söyledi. 2007'nin ise iyi bir yıl olduğunu kaydeden Bolukçu, 3 yıldır süren promosyonlar ve bilgilendirme faaliyetleriyle yolcu sayısının bu yıl yüzde 30'lara yakın arttığını vurguladı. Havaalanlarında yüzde 25 artan hizmet fiyatlarının biletlere yansıtıldığını, buna rağmen yolcu talebinin düşmediğini belirten Bolukçu, "Yolcuyu havayollarına alıştırmak için ucuz bilet uygulaması vardı. Artık ucuz bilet dönemi bitti. Artan maliyetleri de biletlere yansıttık. 2007 havayollarının rahat nefes aldığı bir yıl oluyor. Bu yıl kâr edeceğiz” dedi.

Atlas Jet Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ersoy da, havada ucuza ve zararına uçma döneminin sona erdiğini söyledi. 2006'da Türkiye'deki iç ve dış hat limanlarını kullanan yolcu sayısının 61.8 milyon kişi olarak gerçekleştiğini ve bu sayının Dünya Seyahat Örgütü'nün Türkiye için hedeflediği 2015 rakamı olduğunu vurgulayan Ersoy, "Yani Türkiye 2015 hedefini 2006'da yakalamayı başardı. 2007 ise havacılık sektörünün altın yılı oluyor. Atlas Jet olarak doluluk oranlarımız yüzde 90'ın üzerinde seyrediyor" dedi.

THY fiyat arttırmadı

Türk Hava Yolları (THY) Genel Müdürü Temel Kotil ise yolcu sayılarının 9 milyonu geçtiğini belirterek, 2007'de 20 milyon yolcuyu aşacaklarını söyledi. Kotil, "Geçen yıl 17 milyon yolcu taşımıştık. Yani yüzde 20'den fazla bir büyüme söz konusu. Ama biz büyüme trendinde olduğumuz için bunu fiyatlarımıza pek yansıtmadık. Diğer firmalara bakarak fiyat politikası belirlemiyoruz. Hiç bir zaman ucuza ve zararına uçmadık zaten. Gelecek yılların daha da pozitif olacağını düşünüyoruz. Talep artışı iç hatlarda yüzde 30-40 dolayında. Biz artan talebe karşılık arzını sağlıyoruz. Bu nedenle de zam yapmıyoruz. Bilet fiyatlarımız da gayet uygun" dedi.

En pahalı havaalanları Türkiye'de

Özel havayolu şirketleri bilet fiyatlarını yüzde 40 artırma nedenlerini havaalanlarında artan hizmet fiyatlarına bağladı. Uçakların yanaştığı körükten, kullanılan su ve elektriğe kadar her alanda yüzde 25'e yakın zam yapıldığını kaydeden şirketler, bu artışların da  maliyetleri artırdığını belertiyor.

Körük kullanmak istediklerini söyleyen Şehabettin Bolukçu, "Ama bir saati 170 euro. Artı her saate de ceza olarak para kesiliyor. Körük fiyatlarının ucuzlaması için havayolu şirketleri olarak bir araya gelerek ilgililere yazı yazdık. İşletmesi özelleşen havalimanları iyi hizmet veriyor olabilir. Ama her şey yüzde 25 pahalandı. 'Ben tekelim' mantığından dünyanın en pahalı havalimanlarına sahip olduk. İzmir ve Ankara'da yolcu hizmet bedeli fiyatları dolardan euroya geçti. Bu da pariteden kaynaklanan yüzde 35 zam getirdi" dedi.

Yabancılar, şirketlerinin peşinde

Atlasjet Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ersoy, havacılık sektöründeki gelişmelerin mimarının Ulaştırma eski Bakanı Binali Yıldırım olduğunu kaydederek, öngörülerin üzerinde yaşanan büyümeyle 3 yılda iç hatlarda taşınan yolcu kapasitesinde yaklaşık yüzde 240, dış hatlarda ise yüzde 31 büyüme yaşandığını söyledi. Bu büyümeyle havayolu şirketlerinin de 3 yıl öncesine nazaran 3 kat değerlendiğini belirten Ersoy, "Bir çok yabancı firmadan, gerek ortaklık gerekse de satın alma yönünde teklifler alıyoruz. Çok yüksek tekliflerle kapımızı çalıyorlar. Ancak bizim böyle bir niyetimiz olmadığı için bu teklifleri geri çevirdik. Teklif edilen rakamı telaffuz bile etmek istemiyorum. 3 yıl önce hayal bile edemeyeceğimiz rakamlar bunlar” dedi.