Türk'ün hızı şaşırttı

DÜNYANIN en büyük gayrimenkul yatırım buluşması olan Cannes’daki MIPIM Fuarı’ndaki gerçek gündemi küresel mega projeler oluşturdu. Son 5 yılda fuarda tanıtılan bu projelerden, Marmaray, Osmangazi Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Tüneli gibi her biri birkaç milyar dolarlık yatırım gerektiren projelerin her birinin hiçbir finansman sorunu yaşanmadan tamamlanması ve İstanbul Yeni Havalimanının ilk etabının da en geç 1.5 yıl içinde açılacak olması Avrupa’nın en gözde şehirlerini kıskandırdı. Dünya genelinde yaklaşık 1 trilyon dolarlık yatırım gücünü temsil eden fonların temsilcileri ise son 15 gündür Almanya ve Hollanda’nın başka nedenlerle ağır tahriklerine maruz kalan Türkiye’de, 16 Nisan’daki Anayasa referandumunda ‘evet’ çıkması halinde yeni sistemin yatırımcı dostu olup olmayacağını sorguladı. Bu sorunun cevabı ‘siyasi ve ekonomik istikrar daha kalıcı olur, yürütme bürokrasiye karşı daha güçlü reformlar yapabilir’ şeklinde verildi. 

ÇANAKKALE VE KANAL İSTANBUL

MIPIM’de küresel gelişmeleri yakından izleyen yatırımcıları şaşırtan en önemli Türkiye gerçeklerinden biri de son 5 yıldır ülkemizde yılda yaklaşık 600 bin yeni konutun üretiliyor olmasıydı. Çünkü Avrupa ve Körfez ülkelerinde bu kadar konut üretebilen ülke kalmamış durumda. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı İbrahim Çağlar, fuarda, Londra ve Paris çadırları arasında kurulan İstanbul Çadırı’nda, fuarın ikinci gününde yabancı yatırımcılara İstanbul’u anlatırken bir taraftan şehrin güzelliklerini romantik cümlelerle anlatmaya özen gösterirken, bir taraftan da son 5 yıl içinde Cannes’da tanıttıkları İstanbul projelerinin ne kadar hızlı tamamlandığını vurguladı. Çağlar, İstanbul’da devam eden ve tüm etapları tamamlandığında dünyanın en büyük havalimanı olacak yeni havalimanı ile İstanbul Uluslararası Finans Merkezi’nin İstanbul’a ve Türkiye ekonomisine ekleyeceği, tüm sektörleri kapsayan büyük katma değeri de vurguladı. Çağlar, MIPIM’de uluslararası yatırımcıların İstanbul’a ilgisinin memnuniyet verici seviyede olduğunu söylerken Trkeye yarın yine bir mega proje olan Çanakkale 1915 Köprüsü’nün temelini atacak. Ayrıca Kanal İstanbul’un da ihalesine yakında çıkacak.

İSTANBUL’U İZLİYORLAR

Öyle ki, yaklaşık 150 yatırım fonu CEO’sunun katıldığı önceki günkü toplantının ana konuşmacısı Nassım Nicholas Talleb, İstanbul Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Murat Kalsın’ın ‘İstanbul hakkında ne düşünüyorsunuz’ diye sorması üzerine, “İstanbul’a birçok dünya insanı gibi ben de aşığım. Çok büyük projelerin hayata geçtiğini biliyorum ve en yakın zamanda İstanbul’a geleceğim” dedi. Talleb, şu anda tüm yatırımcıların başucu kitabı olarak okuduğu ‘Connectography’ adlı kitabın da yazarı. Toplantıya katılan fon temsilcilerinden özellikle, ABD, İtalya, İspanya, Fransa ve Rusya’dan gelmiş olanların tamamının İstanbul ve Türkiye’yi mercek altına almış olduğu görüldü. MIPIM’in Türkiye temsilcisi Alkaş Yönetim Kurulu Başkanı ve JLL Türkiye ülke Başkanı Avi Alkaş, 1.800 metrekarelik alanda Türkiye’den 250 firmanın fuara katıldığını belirterek, “Böyle bir dönemde MIPIM’de her zamankinden daha etkin varlık gösteriyoruz. Firma sayımız azalmadı, katılımcı profesyonel sayımızda azalma var ama bu da sağlıklı bir gelişme. Çünkü, MIPIM’in sıcak satış yeri olmadığı, büyük fonlarla buluşma yeri olduğu anlaşıldıkça nitelikli yatırımcı arayışında olan büyük projeler ve şehirlerimizin katılımı ile artık küresel çapta iş yapabilen mimarlık firmalarımızın katılımı kalıcı hale geliyor. Bu durumdan çok memnunuz” dedi.

ŞEHİRLERİMİZ FON AVINDA

MIPIM’de Antalya, her biri yaklaşık 1’er milyar dolarlık Kepez-Santral mahalleleri kentsel dönüşüm, Kruvaziyer Limanı ve Konyaaltı sahil yenileme projelerini sergiledi. Kocaeli ulaşım projeleri, konut ve ticari ünitelerini yabancılara anlattı. Balıkesir Belediyesi altyapı ve kentsel dönüşüm projeleriyle dikkat çekerken, Eskişehir ve Hatay ise tarihi ve kültürel mirasını ön plana çıkararak yabancı fonların markajına girdi. Beyoğlu ise 35 büyük yatırımcının 47 proje ile fuarın yıldızı olmayı başardı. Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan, “MIPIM’e Beyoğlu Yatırımcılar Grubu (BIG) olarak katılıyoruz. Gururla söyleyebilirim ki yabancı fonlar projelerimizle yakından ilgileniyor. Bazı projelerimizin içindeki otel ve ticari üniteler için kurumsal yatırım talepleri geldi. Burada temsil ettiğimiz projelerin 10 milyar dolarlık büyüklüğü var. Sadece Galataport 4.5 milyar TL’lik bir projedir ve tamamlandığında yıllık yabancı ziyaretçi hedefi 7 milyon kişidir. Piyalepaşa İstanbul ise 82 dönüm arazi üzerinde inşa ediliyor. 800 milyon dolarlık bu proje; konut, rezidans, ofis, otel ve alışveriş sokağından oluşuyor” dedi.

MERMERCİLERİMİZ DİJİTAL ŞOV YAPTI

Bu seneyi “Dünya Türk Doğal Taşları Yılı” ilan eden İstanbul Maden İhracatçıları Birliği de MIPIM’e mermerlerimizle katıldı. Birlik, Çağla Cabaoğlu’nun artistik direktörlüğünü yaptığı, sanatçı Ozan Türkkan’ın tasarladığı özel bir stant ile MIPIM’de dünyaca ünlü Türk mermerlerini dijital bir şov ile tanıttı. Mermerlerin sergilendiği standı ziyaret edenler üç boyutlu görüntü sağlayan gözlükleri takarak mermer ocaklarını ‘kuş uçuşu’ gezme imkanı buldu. İMİB Başkan Yardımcısı Rüstem Çetinkaya, “Dünyanın en büyük ve en önemli gayrimenkul platformu; farklı ülkelerden mimar, müteahhit ve sektör temsilcisini bir araya getiriyor. Fuarda Turkish Stones markasını ve 400’ü aşkın renk ve desendeki Türk doğal taşlarını potansiyel müşteri kitlesine tanıtıyoruz” dedi.

KÜRESEL YATIRIMCI NEYİ MERAK EDİYOR?

BAŞBAKANLIK Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı Başkanı Arda Ermut, yabancı yatırımcılara Türkiye’nin yatırım ortamını anlattığı toplantıdan sonra kendisine, 16 Nisan sonrası için ‘yatırımcı dostu yürütme erki’ ve ‘regormaların devamı’ ile ilgili sorular sorulduğunu söyledi. Ermut, “2015’de 16.5 milyar dolarlık doğrudan küresel yatırım aldık. 2016’da bu rakam 12.3 milyar dolara ulaştı ki Türkiye için ne kadar zor bir yıldı hepimiz biliyoruz. Bu rakamın da 4.1 milyar dolarlık kısmı gayrimenkule gelen yatırımlardır” dedi. 2017’de 16.5-17 milyar seviyesini yakalamak istediklerini belirten Ermut şunları söyledi: “Almanya, Avusturya ve Hollanda ile gerilim bu süreci nasıl etkiler diye de soruldu Önemli olan güvenlik algısı, siyasi gerilimler çok etkilemez. Güvenlik algısı iyiyse yatırım da turistler de gelmeye devam ediyor. Almanların Türkiye’de 20 milyar dolarlık yatırımı olduğunu tahmin ediyoruz. Almanya üzerinden gelen sorulara bakınca yatırım talebinde azalma görmüyoruz. Onlar 25-30 senelik perspektifle bakıyorlar. 16 Nisan’ı soranlar da var. Daha çok etkin yönetim açısından soruyorlar. Yani yürütme erkinin yatırımcı dostu olup olmayacağı önemli onlar için. Bürokrasi ve kamu reformu açısından ne getirir nasıl olur onu merak ediyorlar.”

YENİSAHRA’YI ‘RİSKLİ ALAN İLAN EDİN’ TALEBİ

CANNES’da İTO üyesi inşaatçılardan bir grup, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki ile özel görüşme de yaptı. Bakana, kentsel dönüşümün hızlanması için farklı önerilerde bulunan müteahhitler genellikle umdukları yanıtı alamadılar. Bakan Özhaseki, dönüşümü hızlandırmak adına Fikirtepe’deki gibi yüksek emsallere ve aşırı yoğunluğa geçit vermeyeceklerini net bir şekilde ifade etti. En somut öneri ise son dönemde gündemdeki en önemli dönüşüm alanı olan Ataşehir’e bağlı Yenisahra’daki dönüşümle ilgili oldu. Burada çok sayıda hak sahibi ile sözleşmesi olan İbrahim Dumankaya, Bakana, mahalledeki tüm yatırımcılar adına “Dönüşümü hızlandırmak için Yenisahra’yı riskli alan ilan edilmesini” öneren bir bilgi notu iletti.