Güncelleme Tarihi:
1998 yılında Rusya Federasyonu'nda yaşanan ekonomik kriz sonrasında Türkiye ile bu ülke arasındaki dış ticaret hacmi önemli ölçüde daraldı, iki ülke arasındaki ticaret 2000 yılından itibaren ise yeniden ivme kazandı.
Türkiye'nin Rusya Federasyonu ile ticaretindeki açık 1997 yılından itibaren artarak devam etti. Açığının en önemli nedenini olarak Türkiye'nin 2000'li yıllarda enerji ihtiyacının önemli bir bölümünü Rusya Federasyonu'ndan sağlama konusunda tercih yapmasına rağmen, 18 Eylül 1984'de SSCB ile imzalanan Doğal Gaz Anlaşması çerçevesinde, doğal gaz karşılığında mal ihracı uygulamasının devam ettirilememesi olarak gösteriliyor.
İki ülke arasında 2008 yılı itibarı ile dış ticaret hacmi 37,8 milyar dolara ulaşırken, aynı yıl Türkiye'nin dış ticaret açığı 24,9 milyar dolar oldu. Rusya Federasyonu'na ihracatın artırılabilmesi için potansiyel Türk ihraç ürünlerinin bu ülkede etkin tanıtım ve tutundurma faaliyetlerinde bulunulmasının önem taşıdığı belirtiliyor.
Türkiye'nin Rusya Federasyonu ile dış ticaret hacmi küresel mali kriz nedeni ile 2009 yılında yüzde 39 oranında gerilerken, 2009 yılında hem ihracatta hem de ithalatta gerileme yaşandı. Bu dönemde Türkiye'nin Rusya Federasyonu'na ihracatı yüzde 51, ithalatı ise yüzde 37 oranında düşüşüş gösterdi. Türkiye'nin Rusya Federasyonu'na ihracatı 2010 yılı Ocak-Ekim döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre ise yüzde 44, ithalatta ise yüzde 11 artış yaşandı.
PAZARA İLGİ ARTIYOR
Türk firmaları, Rusya Federasyonu'nda çok sayıda doğrudan yatırımda bulunuyor. Enka, Koç, Zorlu Grubu (Vestel, Taç, Zorlu Enerji), Efes, Şişecam, Kale Grubu, Eczacıbaşı gibi büyük firmaların yanı sıra pazara ilgilerini artıran çok sayıda küçük ve orta ölçekli firma da bu ülkeye üretim tesisleri kuruyor. Türk firmaları tarafından Rusya Federasyonu'nda gerçekleştirilen yatırımların toplam tutarının 2008 yılı sonu itibarı ile yaklaşık 7 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor.
Türkiye'de Rus Federasyonu firmaları tarafından gerçekleştirilen doğrudan yatırımlar ise şöyle:
“Rus özel sektörünün son yıllarda Türkiye'deki özelleştirme ihalelerine olan ilgisi ve yatırım kararları Türkiye'nin Rusya için cazip bir yatırım üssü olduğunu gösteriyor. Turizm, hizmetler, petrol-gaz işleme ve depolama alanında yoğunlaşan Rus yatırım ilgisinin gelecek yıllarda artarak süreceği tahmin ediliyor. 2008 yılı sonu itibarı ile Türkiye'deki toplam Rus yatırımları 6 milyar doları aştı. 2008 yılında Türkiye'ye giriş yapan Rus doğrudan yatırımları 71 milyon dolar olarak gerçekleşti. 2009 yılında ise Türkiye'ye giriş yapan Rus sermayeli doğrudan yatırımlar 2 milyon dolar civarında oldu.”
İki ülke ticaretinde ise en önemli noktayı müteahhitlik hizmetleri oluşturuyor. Türk müteahhitlik şirketleri Rusya Federasyonu pazarına 1980'li yılların sonundan itibaren giriş yaptı. Türk firmaları söz konusu tarihten günümüze kadar Rusya Federasyonu'nda yaklaşık 29 milyar dolar tutarında bin 152 proje üstlendi.
Türk müteahhitlik firmalarının 1980'li yılların sonundan itibaren en fazla proje üstlendiği ülke konumundaki Rusya Federasyonu aynı zamanda müteahhitlik hizmetleri açısından en önemli pazarlar arasında yer alıyor.
BAŞARIDA ORTAK ÖZELLİKLER
Rusya Federasyonu pazarında başarı sağlayan firmaların ortak özelliklerinde ise ortak özellikler göze çarpıyor. Başarı için pazara uzun vadeli bir bakış açısı ile yaklaşmak, ülkede ofis, depo, mağaza kurmak suretiyle bir dağıtım ağı oluşturmak, ülke koşullarına hakim, vasıflı yerel personel istihdam etmek olarak gösteriliyor.
Türk firmalarının ülkeye yönelik ihracat planlarını hazırlarken bu faktörleri göz önünde bulundurmaları, sabırlı olmaları ve ürünlerine en uygun yaklaşımı belirlemek üzere pazarda araştırma yapmaları gerektiği vurgulanıyor.