Türkiye'nin petrol rezervi:852.1 milyon ton

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Petrol Ä°ÅŸleri Genel Müdürlüğü (PÄ°GM) verilerine göre, 2000 yılı sonu itibariyle Türkiye'de 852.1 milyon ton ham petrol, 14.9 milyar metreküp de doÄŸalgaz rezervi var.Ham petrol rezervlerinin yaklaşık deÄŸeri 127 milyar, doÄŸalgaz rezervlerinin yaklaşık deÄŸeri ise 1.5 milyar doları buluyor. PÄ°GM verilerine göre, 2000 yılı sonu itibariyle Türkiye'de 852 milyon 145 bin 509 ton (5 milyar 771 milyon 996 bin 919 varil) ispatlanmış, muhtemel ve mümkün ham petrol rezervi (kümülatif üretim düştükten sonra kalan rezerv) var. Buna karşın, büyük bölümü çok derinde olan Türkiye'deki kalan petrol yataklarının sadece 41 milyon 6bin 509 tonu üretilebilir durumda.     Bu yatarın büyük bölümü (yüzde 72.06) doÄŸrudan Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO), yüzde 1.29'u ise TPAO'nun ortak olduÄŸu iki ÅŸirkete, yüzde 17.93'ü N.V. Turkse Perenco'ya, yüzde 7.58'i Petrom E.M.I.-Dorchester ÅŸirketlerine ait bulunuyor.       SON BULUNAN PETROL     Bu arada, en son Diyarbakır'ın Ergani Ä°lçesi Gökiçi köyünde bulunan petrolün gravitesinin 34 olduÄŸu, Arap Light (Hafif Arap petrolü) türündeki petrolün oldukça kaliteli olduÄŸu belirtiliyor. 2550 metrede petrole rastlanan bu kuyuda üretime baÅŸlanırken, yetkililer, 4 kilometre ileride bir kuyu daha açılacağını bildirdiler. Sonuçlar olumlu çıkarsa bölge, TPAO'nun Diyarbakır'daki 7., Türkiye genelindeki 46. petrol sahası olacak.      Buna karşın Türkiye'de 1000 ile 3541 metre arasında yüzlerce kuyuda petrol üretimi yapılıyor. 2000 yılı sonu itibariyle Türkiye'de 101 petrol sahası var. Bunlardan 24'ünde üretim yapılmıyor. Bu sahalardan 19'unda gravite (petrolün kalitesi gösteren ölçü birimi) 10-20 arasında, 28'inde 20-30 arasında, 53'ünde 30-40 arasında, halen üretime kapalı olan Gelindere Sahası'nda ise 45 düzeyinde bulunuyor. Bulunan son petrol 25. sıraya denk kalitede.      MUHTEMEL VE MÃœMKÃœN REZERVLER 16 YILLIK Ä°HTÄ°YACI KARÅžILIYOR Buna göre, hiçbir yeni petrol kaynağı bulunmasa bile, yıllık tüketimi 31.3 milyon ton olan Türkiye'nin, mevcut rezervleri üretilebilse, mevcut tüketim miktarıyla 27 yıl, Enerji Bakanlığı'nın tüketim artış hızı hesabıyla 16 yıl yetebilecek durumda.  Enerji Bakanlığı, halen 31.3 milyon ton olan petrol tüketiminin 2010 yılında 49.3 milyon tona, 2020 yılında 69.1 milyon tona yükseleceÄŸini öngörüyor. Buna göre, bakanlık 2002-2010 döneminde yıllık ortalama yüzde 5.2, 2011-2020 döneminde yıllık ortalama yüzde 3.4 artış olacağını hesaplıyor. 2000 yılında 2 milyon 749 bin 105 ton ham petrol üretimi gerçekleÅŸtirildi. Sadece kalan üretilebilir petrol rezervleri dikkate alındığında bile üretim miktarı en az 4 milyon tona çıkarılabilir. Mevcut üretimle üretilebilir rezervler 15 yıl yetiyor. Buna karşın, ABD'nin mevcut üretimi ile rezervleri 10 yılda bitecek.   Ayrıca Türkiye'nin topraklarının önemli bir bölümünde araÅŸtırma yapılmamış durumunda. Karadeniz, DoÄŸu Akdeniz ve Ege Denizi dibinde önemli miktarlarda ham petrol ve doÄŸalgaz yatakları olduÄŸu öne sürülüyor. Karadeniz dibinde büyük uranyum yatakları bulunduÄŸu iddiaları da var.      DOÄžALGAZDA ZENGÄ°N YATAKLAR YOKEn son Avustralya petrol ve doÄŸalgaz arama ÅŸirketi Amity Oil Ä°nternational Pty. Ltd. ile TPAO'nun birlikte kurduÄŸu Avustralya-Türk Ortak GiriÅŸimi tarafından keÅŸfedilen ve ticari doÄŸalgaz üretimine hazır hale getirilen TekirdaÄŸ-Göçerler DoÄŸalgaz Sahası'na karşın Türkiye'de henüz saptanmış zengin doÄŸalgaz yatakları bulunmuyor. Ä°spatlanmış, muhtemel ve mümkün doÄŸalgaz rezervleri 14 milyar 937 milyon 841 bin 669 metreküp (kümülatif üretim düştükten sonra kalan rezerv) düzeyinde belirlendi. Bu rezervlerin yüzde 77.68'i TPAO'ya ait bulunuyor. Kalan üretilebilir doÄŸalgaz miktarı ise 8 milyar 593 milyon 972 bin 669 metreküp düzeyinde bulunuyor. Bu da Türkiye'nin yıllık 14-15 milyar metreküplük üretiminin yarısından biraz daha fazla bir rakama tekabül ediyor. Türkiye'nin doÄŸalgaz tüketiminin 2010 yılında 57.7, 2020 yılında ise 87.9 milyar metreküpe ulaÅŸacağı bekleniyor.      MADEN REZERVLERÄ° 2.2 TRÄ°LYON DOLARA ULAÅžIYOR Türkiye'nin ham petrol ve doÄŸalgaz dışında 2.2 trilyon dolarlık maden zenginliÄŸi bulunuyor. Bu miktara ham petrol ve doÄŸalgaz dahil edildiÄŸinde 2.3 trilyon dolara ulaşıyor. Bu zenginliÄŸin dörtte üçü bor, kireç taşı, mermer, linyit, yapı taÅŸları, dolomit ve zeolitten oluÅŸan 7 madene ait durumda.      10 milyar dolardan fazla potansiyele sahip 18 madeni bulunan Türkiye'de en zengin potansiyel 356 milyar dolarla bor, 300 milyar dolarla kireç taşı, 250 milyar dolarla mermerde görülüyor. Türkiye'nin çok zengin linyit kömürü yatakları (234.4 milyar dolarlık) da bulunuyor.        DÃœNYADA PETROL VE DOÄžALGAZ YATAKLARIDünyada 1999 yılı rakamlarıyla ham petrol rezervleri 140.4 milyar ton düzeyinde. Suudi Arabistan'ın rezervleri 36 milyar tonu, Irak'ınki 15.1 milyar tonu, Kuveyt'inki 13.3 milyar tonu buluyor. Dünya doÄŸalgaz rezervleri ise 146.4 trilyon metreküp düzeyinde. Rusya'nın doÄŸalgaz rezervleri 48.4 trilyon metreküpü, Ä°ran'nınki ise 23 trilyon metreküpü buluyor.  Buna göre, dünya ham petrol rezervlerinin dörtte biri Suudi Arabistan'a, dünya doÄŸalgaz yataklarının ise üçte biri Rusya'ya ait durumda. Suudi Arabistan'ın 5.4, Irak'ın 2.3, Kuveyt'in 2, BirleÅŸik Arap Emirlikleri'nin 1.9, Ä°ran'ın 1.8, Venezüella'nın 1.6, Rusya'nın 1 trilyon dolarlık ham petrol rezervi, Rusya'nın 3.4, Ä°ran'ın 6 trilyon dolarlık doÄŸalgaz rezervi bulunuyor.                                                   Â