Türkiye'nin oyuncak ithalatında Çin ilk sırada
Güncelleme Tarihi:
ANKA
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 28, 2008 08:46
Çin malı oyuncakların kansere neden olduğuna ilişkin tartışmalar sürerken, Türkiye’nin oyuncak ithalinde Çin’in ilk sırada olduğu bildirildi. Devlet Bakanı Kürşat Tüzmen, oyuncak ithalinde 211 milyon 132 bin 989 dolarla ilk sırayı Çin Halk Cumhuriyeti’nin aldığını açıkladı.
Çin’den ithal edilen oyuncakların aşırı dozda kurşun içermesinin kansere yol açtığı tartışmaları sıcaklığını korurken, Türkiye’nin bu ülkeden ithal ettiği oyuncak miktarı da her geçen yıl katlandı. Dış Ticaret’ten sorumlu Devlet Bakanı Kürşat Tüzmen Türkiye’nin, 2004-2007 yılları arasında 754 milyon 70 bin 748 dolar değerinde oyuncak ithal ettiğini açıkladı. CHP Bursa Milletvekili Kemal Demirel’in, soru önergesini yanıtlayan Bakan Tüzmen, oyuncak ithalinde 211 milyon 132 bin 989 dolarla ilk sırayı Çin Halk Cumhuriyeti’nin aldığını bildirdi. Bakan Tüzmen’in verdiği bilgiye göre, Çin’den 2004 yılında 100 milyon 111 bin 478 dolar olan ithalat oranı, 2007 Ocak-Eylül döneminde 170 milyon 422 bin 897 oolara ulaştı. 2004-2007 yılları arasında toplamda ise bu rakam, 211 milyon 132 bin 989 dolara çıktı. Türkiye Çin’in yanı sıra, Almanya, İtalya, İngiltere, Güney Kore, ABD, Hong Kong, İspanya, Tayvan, Endonezya, Tayland ve diğer ülkelerden oyuncak ithal etti.
DENETİM TARTIŞMALARI
Devlet Bakanı Tüzmen, CHP Bursa Milletvekili Kemal Demirel’in, oyuncakların denetimine ilişkin sorularını da yanıtladı. Tüzmen, 3’ncü ülkelerden ithal edilmek istenen oyuncakların, Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından denetlendiğini bildirdi. Tüzmen, AB üyesi ülkelerden ithal edilen veya AB üyesi ülkelerde serbest dolaşıma girdikten sonra ithal edilen oyuncakların ise Türkiye AB arasındaki Gümrük Birliği Antlaşmasına uygun olarak ithalat aşamasında herhangi bir denetime tabi tutulmadığını kaydetti. Tüzmen, bu oyuncakların sadece iç piyasada Sağlık Bakanlığı tarafından denetlendiğini ifade etti.
OYUNCAKLARDA KURŞUN İDDİASI
Çin yapımı oyuncaklarda “aşırı dozda kurşun çıktığı” yönündeki iddiaları hatırlatan Bakan Tüzmen, bu tür iddialar üzerine oyuncaklarda denetimi yürüten birimlerin uyarıldığını belirtti. Denetimin sıklaştırılmasını istediklerini anlatan Tüzmen, oyuncakların piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu bulunan Sağlık Bakanlığı ile koordinasyon içerisinde söz konusu gelişmelerin dikkatle izlendiğini ve bütün oyuncakların denetimlerinin sıklaştırıldığını kaydetti. Bakan Tüzmen, şunları söyledi:
“Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yürütülen ithalat denetimleri internet tabanlı ‘ürün güvenliği sistemi’ üzerinde kayda alınmakta Sağlık Bakanlığı’na da anılan sistem üzerinden ülkemize ithal edilen ürünler ve ithalatçı firmalar hakkında bilgi sağlanmaktadır. Dış Ticaret Müsteşarlığı, Sağlık Bakanlığı ve Gümrük Müsteşarlığı arasında oyuncak güvenliği konusunda sıkı bir işbirliği ve koordinasyon söz konusudur. Dış Ticaret Müsteşarlığınca yapılan inceleme neticesinde yüksek miktarda kurşun içerdiği belirlenen söz konusu oyuncakların ülkemize AB üzerinden (Çek Cumhuriyeti) ithal edilmiş olduğu tespit edilmiş, söz konusu oyuncaklar AB ve ABD ile aynı zamanda ülkemiz piyasasında da toplanmıştır. Yapılan denetimler sonucunda teknik mevzuatına aykırılığı tespit edilen ürünlerin ithalatına izin verilmemektedir. Buna ilave olarak AB üyesi ülkeleriyle yapılan piyasa gözetimi ve denetimi sonucunda güvensizliği tespit edilerek, AB’nin acil uyarı sistemi olan RAPEX raporunda yer alan ve haftalık olarak temin edilen ürünler ithalat denetimlerinde dikkate alınmakta ve bu ürünlerin ithalatına müsaade edilmemektedir.”
CHP’Lİ DEMİREL’DEN “YERLİ MALI KULLANIN” ÇAĞRISI
CHP Bursa Milletvekili Kemal Demirel, Türkiye’ye giren oyuncakların denetiminin daha önce Türk Standartları Enstitüsü tarafından yapıldığını hatırlattı ve oyuncakların CE belgeli olarak gelmeye başlamasıyla beraber TSE’nin devre dışı kaldığını söyledi. Demirel, ANKA’ya yaptığı açıklamada, oyuncaklar konusunda yerli üretim ve tüketim anlayışının özendirilmesi gerektiğini söylerken, oyuncak ithali için harcanan paraya dikkat çekti. Oyuncakların yanı sıra Türkiye’nin ithal ettiği diğer mallar yerine de yerli malı kullanımın yaygınlaştırılması için Hükümete çağrı yapan Demirel, “Başta Hükümet olmak üzere devlet kurumları, vatandaşları yerli malı kullanımı konusunda bilinçlendirmeli. Bugün sadece oyuncak ithaline verilen para 1 Milyar Dolar’a yakın. Bu para iç piyasada kullanılırsa Türk ekonomisi için daha yararlı olur” dedi. Türkiye’nin IMF’den kredi almak için bin takla attığını belirten Demirel, yerli malı kullanımının yaygınlaştırılmasıyla birlikte Türkiye’nin dışa bağımlılığının da azalacağını savundu.
İthal oyuncakların yıllara ve ülkelere göre dağılımı:
Değer ($) 2004 2005 2006 2007*
Çin 100.111.478 126.523.380 190.602.934 170.422.897
Almanya 7.238.312 9.768.988 11.512.596 9.531.452
İtalya 3.200.255 5.224.428 7.672.472 6.669.066
İngiltere 1.804.553 3.776.984 3.834.110 4.078.224
Güney Kore 2.329.447 2.196.569 2.824.544 2.423.571
ABD 1.781.389 2.135.966 3.327.124 2.215.560
Hongkong 1.207.935 3.103.574 3.671.233 1.927.048
İspanya 948.250 1.804.395 2.504.236 1.850.876
Tayvan 4.139.678 2.383.322 2.041.728 1.684.311
Endonezya 252.138 570.007 999.466 1.158.135
Tayland 881.313 824.031 1.280.378 1.146.519
Diğer 8.725.167 11.123.086 10.621.293 8.025.330
Toplam 132.619.915 169.434.730 240.883.114 211.132.989
DENETİM TARTIŞMALARI
Devlet Bakanı Tüzmen, CHP Bursa Milletvekili Kemal Demirel’in, oyuncakların denetimine ilişkin sorularını da yanıtladı. Tüzmen, 3’ncü ülkelerden ithal edilmek istenen oyuncakların, Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Sağlık Bakanlığı tarafından denetlendiğini bildirdi. Tüzmen, AB üyesi ülkelerden ithal edilen veya AB üyesi ülkelerde serbest dolaşıma girdikten sonra ithal edilen oyuncakların ise Türkiye AB arasındaki Gümrük Birliği Antlaşmasına uygun olarak ithalat aşamasında herhangi bir denetime tabi tutulmadığını kaydetti. Tüzmen, bu oyuncakların sadece iç piyasada Sağlık Bakanlığı tarafından denetlendiğini ifade etti.
OYUNCAKLARDA KURŞUN İDDİASI
Çin yapımı oyuncaklarda “aşırı dozda kurşun çıktığı” yönündeki iddiaları hatırlatan Bakan Tüzmen, bu tür iddialar üzerine oyuncaklarda denetimi yürüten birimlerin uyarıldığını belirtti. Denetimin sıklaştırılmasını istediklerini anlatan Tüzmen, oyuncakların piyasa gözetimi ve denetiminden sorumlu bulunan Sağlık Bakanlığı ile koordinasyon içerisinde söz konusu gelişmelerin dikkatle izlendiğini ve bütün oyuncakların denetimlerinin sıklaştırıldığını kaydetti. Bakan Tüzmen, şunları söyledi:
“Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yürütülen ithalat denetimleri internet tabanlı ‘ürün güvenliği sistemi’ üzerinde kayda alınmakta Sağlık Bakanlığı’na da anılan sistem üzerinden ülkemize ithal edilen ürünler ve ithalatçı firmalar hakkında bilgi sağlanmaktadır. Dış Ticaret Müsteşarlığı, Sağlık Bakanlığı ve Gümrük Müsteşarlığı arasında oyuncak güvenliği konusunda sıkı bir işbirliği ve koordinasyon söz konusudur. Dış Ticaret Müsteşarlığınca yapılan inceleme neticesinde yüksek miktarda kurşun içerdiği belirlenen söz konusu oyuncakların ülkemize AB üzerinden (Çek Cumhuriyeti) ithal edilmiş olduğu tespit edilmiş, söz konusu oyuncaklar AB ve ABD ile aynı zamanda ülkemiz piyasasında da toplanmıştır. Yapılan denetimler sonucunda teknik mevzuatına aykırılığı tespit edilen ürünlerin ithalatına izin verilmemektedir. Buna ilave olarak AB üyesi ülkeleriyle yapılan piyasa gözetimi ve denetimi sonucunda güvensizliği tespit edilerek, AB’nin acil uyarı sistemi olan RAPEX raporunda yer alan ve haftalık olarak temin edilen ürünler ithalat denetimlerinde dikkate alınmakta ve bu ürünlerin ithalatına müsaade edilmemektedir.”
CHP’Lİ DEMİREL’DEN “YERLİ MALI KULLANIN” ÇAĞRISI
CHP Bursa Milletvekili Kemal Demirel, Türkiye’ye giren oyuncakların denetiminin daha önce Türk Standartları Enstitüsü tarafından yapıldığını hatırlattı ve oyuncakların CE belgeli olarak gelmeye başlamasıyla beraber TSE’nin devre dışı kaldığını söyledi. Demirel, ANKA’ya yaptığı açıklamada, oyuncaklar konusunda yerli üretim ve tüketim anlayışının özendirilmesi gerektiğini söylerken, oyuncak ithali için harcanan paraya dikkat çekti. Oyuncakların yanı sıra Türkiye’nin ithal ettiği diğer mallar yerine de yerli malı kullanımın yaygınlaştırılması için Hükümete çağrı yapan Demirel, “Başta Hükümet olmak üzere devlet kurumları, vatandaşları yerli malı kullanımı konusunda bilinçlendirmeli. Bugün sadece oyuncak ithaline verilen para 1 Milyar Dolar’a yakın. Bu para iç piyasada kullanılırsa Türk ekonomisi için daha yararlı olur” dedi. Türkiye’nin IMF’den kredi almak için bin takla attığını belirten Demirel, yerli malı kullanımının yaygınlaştırılmasıyla birlikte Türkiye’nin dışa bağımlılığının da azalacağını savundu.
İthal oyuncakların yıllara ve ülkelere göre dağılımı:
Değer ($) 2004 2005 2006 2007*
Çin 100.111.478 126.523.380 190.602.934 170.422.897
Almanya 7.238.312 9.768.988 11.512.596 9.531.452
İtalya 3.200.255 5.224.428 7.672.472 6.669.066
İngiltere 1.804.553 3.776.984 3.834.110 4.078.224
Güney Kore 2.329.447 2.196.569 2.824.544 2.423.571
ABD 1.781.389 2.135.966 3.327.124 2.215.560
Hongkong 1.207.935 3.103.574 3.671.233 1.927.048
İspanya 948.250 1.804.395 2.504.236 1.850.876
Tayvan 4.139.678 2.383.322 2.041.728 1.684.311
Endonezya 252.138 570.007 999.466 1.158.135
Tayland 881.313 824.031 1.280.378 1.146.519
Diğer 8.725.167 11.123.086 10.621.293 8.025.330
Toplam 132.619.915 169.434.730 240.883.114 211.132.989