Türkiye'nin en zengin il Kocaeli

28 AÄŸustos 2002 tarihli Bakanlar Kurulu kararıyla 81 ilin her biri, istatistiki bölge birimi olarak ''Düzey 1'', sayıları 1-6 arasında deÄŸiÅŸen iller 26 grup oluÅŸturacak ÅŸekilde ''Düzey 2'', gruplardan oluÅŸan 12 bölge ise ''Düzey 3'' olarak sınıflandırılmıştı.Â

Sadece İstanbul, tek ilden oluşan İstanbul Bölgesinden yer alırken, Ankara Batı Anadolu Bölgesi içinde, İzmir ise Ege Bölgesi içinde grup oldular. İstanbul ve Doğu Karadeniz bölgeleri dışında bölgeler birden fazla gruplardan meydana geldiler.

Karar, bölgesel istatistiklerin toplanması, geliştirilmesi, bölgelerin sosyo-ekonomik analizlerinin yapılması, bölgesel politikaların çerçevesinin belirlenmesi ve Avrupa Birliği Bölgesel İstatistik Sistemi'ne uygun karşılaştırılabilir istatistiki veri tabanı oluşturulması amacıyla alındı. 

Bakanlar Kurulu kararına göre, tüm kamu kurum ve kuruluÅŸlarınca; bölgesel istatistiklerin toplanması, geliÅŸtirilmesi, bölgelerin  sosyo-ekonomik analizlerinin yapılması ve bölgesel politikaların  çerçevesinin belirlenmesi gibi çalışmalarda, bu kararla belirlenenÂ
istatistiki bölge birimleri sınıflandırılması esas alınacak.Â

EN ZENGİN BÖLGE İSTANBUL

Bu bilgiler ışığında, İçişleri Bakanlığı, Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) ve 2003 Yılı Programı verilerinden yapılan hesaplamalara göre, en zengin bölge sadece İstanbul ilinden oluşan  İstanbul Bölgesi. 

Ä°stanbul Bölgesi'nin 2000 yılı verileriyle nüfusu 9 milyon 934 bin kiÅŸi iken, gayri safi milli hasılası (GSMH) 43.9 milyar dolar, kiÅŸi  başına geliri (KBMG) ise 4 bin 416 dolar. Bölgenin 2000 yılı satın  gücü paritesi dolar kuruyla GSMH'si (S-GSMH) 91.1 milyar doları, kiÅŸi  başına milli geliri de (S-KBMG) 9 bin 174 doları buluyor.Â

En fakir bölgeler Kuzeydoğu Anadolu ile Ortadoğu Anadolu bölgeleri. Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi'nin S-KBMG 2 bin 582, Ortadoğu Anadolu Bölgesi'nin ki ise 2 bin 929 dolar. Bu bölgelerin KBMG ise sırayla 1243 ve 1410 dolar.

GRUPLAR AÇISINDAN VERİLER...

Türkiye'nin 26 gruba ayrıldığı deÄŸerlendirmeye bakıldığında ise DoÄŸu Marmara Bölgesi Kocaeli Grubu'nun S-KBMG'si 10 bin 853 doları bulurken, OrtadoÄŸu Anadolu Bölgesi Van Grubu'nda 2 bin 36 dolarda, KuzeydoÄŸu Anadolu Bölgesi AÄŸrı Grubu'nda ise 2 bin 55 dolarda kaldı. AÄŸrı ve Van gruplarının cari KBMG ise 1000 doların altında kalırkenÂ
(Van'da 980, Ağrı'da 989), Kocaeli Grubu'nda 5 bin 225 doları buldu.

Bölgeler içinde en büyük nüfusa, yüzölçümü en küçük bölge olan İstanbul sahip durumda. Nüfusu 9 milyon 934 bin olan İstanbul'u, 8 milyon 908 bin nüfusla Ege, 8 milyon 666 bin nüfusla Akdeniz bölgeleri izlerken, en az nüfuslu bölge 2 milyon 509 binle Kuzeydoğu Anadolu oldu.

Yüzölçümünde ilk sırayı 90 bin 868 kilometrekare (Belçika'nın 3 katı) ile Orta Anadolu alırken, bu bölgeyi 90 bin 456 kilometrekare (km2) ile Ege, 89 bin 851 km2 ile Akdeniz takip etti. Bölgeler içinde İstanbul 5 bin 220 km2 ile son sırada yer aldı.

Toplam S-GSMH'de ilk sırayı 91.1 milyar dolarla (Bulgaristan'ın  yaklaşık 2 katı) Ä°stanbul Bölgesi aldı. Bu bölgeyi 63 milyar dolarla  Ege, 50.7 milyar dolarla DoÄŸu Marmara, 49.7 milyar dolarla Akdeniz, 46 milyar dolarla Batı Anadolu izlerken, 2.5 milyon nüfuslu KuzeydoÄŸu Anadolu Bölgesi (Erzurum-AÄŸrı grupları) sadece 6.5 milyar dolarlıkÂ
S-GSMH üretebildi.

11 İL, HİNDİSTAN'DAN KÖTÜ

2000 yılı verilerine göre Türkiye'nin en zengin ili Kocaeli.  Kocaeli'nin satınalma gücü paritesiyle milli geliri 15 bin 692 doları buluyor. Bu ili 11 bin 793 dolarla Bolu, 9 bin 718 dolarla Yalova, 9  bin 174 dolarla İstanbul, 9 bin 76 dolarla Kırklareli takip ediyor.

Ankara'nın S-KBMG'si 8 bin 619, Ä°zmir'inki 8 bin 939 dolarken, en  fakir il MuÅŸ S-KBMG'de 1507 dolar, AÄŸrı'nınki 1711, Şırnak'ınki 1724,  Bitlis'inki 1833 dolarda kalıyor.Â

MuÅŸ'un cari KBMG'si 725, Şırnak'ınki 830, AÄŸrı 824, Bitlis'inki 882 doları ancak bulurken, Kocaeli'ninki 7 bin 554 dolara yükseliyor.Â

2000 yılı verilerine göre S-KBMG 2 bin 450 dolar olan Hindistan'ın milli gelirinin altında 11 il (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan, Bingöl,  Van, Muş, Bitlis, Hakkari, Mardin ve Şırnak) yaşıyor.       

BÖLGELER VE BAĞLI İLLER...

Bakanlar Kurulu kararına göre bu çalışmaya temel oluşturan Türkiye'nin istatistiki bölgeleri, bu bölgelere bağlı gruplar ve bu gruplara bağlı iller şöyle:

 İstanbul Bölgesi: İstanbul Grubu (İstanbul).
 Batı Marmara Bölgesi: Tekirdağ Grubu (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli), Balıkesir Grubu (Balıkesir, Çanakkale).
 Ege Bölgesi: İzmir Grubu (İzmir), Aydın Grubu (Aydın, Denizli,  Muğla), Manisa Grubu (Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak).
 Doğu Marmara Bölgesi: Bursa Grubu (Bursa, Eskişehir, Bilecik),  Kocaeli Grubu (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova).
 Batı Anadolu Bölgesi: Ankara Grubu (Ankara), Konya Grubu (Konya,  Karaman).
 Akdeniz Bölgesi: Antalya Grubu (Antalya, Isparta, Burdur), Adana  Grubu (Adana, Mersin), Hatay Grubu (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye).
 Orta Anadolu Bölgesi: Kırıkkale Grubu (Kırıkkale, Aksaray, Niğde,  Nevşehir, Kırşehir), Kayseri Grubu (Kayseri, Sivas, Yozgat).
 Batı Karadeniz Bölgesi: Zonguldak Grubu (Zonguldak, Karabük,  Bartın), Kastamonu Grubu (Kastamonu, Çankırı, Sinop), Samsun Grubu  (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya). Â
 Doğu Karadeniz Bölgesi: Trabzon Grubu (Trabzon, Ordu, Giresun,  Rize, Artvin, Gümüşhane).
 Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi: Erzurum Grubu (Erzurum, Erzincan, Bayburt), Ağrı Grubu (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan).
 Ortadoğu Anadolu Bölgesi: Malatya Grubu (Malatya, Elazığ, Bingöl,  Tunceli), Van Grubu (Van, Muş, Bitlis, Hakkari).
 Güneydoğu Anadolu Bölgesi: Gaziantep Grubu (Gaziantep, Adıyaman, Kilis), Şanlıurfa Grubu (Şanlıurfa, Diyarbakır), Mardin Grubu (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt).

Türkiye'nin istatistiki bölgeleri ve bu bölgelere bağlı gruplarının yüzölçümü, 2000 yılı verileriyle yılortası nüfusu, KBMG,  S-KBMG, GSMH ve S-GSMH rakamları ise şöyle: