Türkiye'den İran'a sert doğalgaz cevabı

RUSYA, İran ve Azerbaycan’dan doğalgaz alan Türkiye, en pahalı gazı İran’dan almaya devam ediyor. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ay başında gerçekleştirdiği İran ziyaretinde pahalı fiyatı nedeniyle tahkimlik olan doğalgazla ilgili “Ucuzlatın daha çok alalım” mesajı vermişti. İran Petrol Bakanı Bijen Namdar Zengene ise 14 Nisan’da gazetecilere yaptığı açıklamada, Ankara’ya doğalgaz fiyatında indirim yapmak için doğalgaz ihracatını iki kat artırmayı teklif ettiklerini ancak Ankara’nın bu teklifi kabul etmediğini söyledi. Türkiye İran’dan yıllık 10 milyar metreküp gaz alıyor. Enerji Bakanlığı kaynakları, İran’ın “İlk 10 milyar metreküp doğalgazın fiyatını değiştirmeyelim. Size ikinci 10 milyar metreküp doğalgaz verelim, onun fiyatını da tedricen düşürelim” şeklinde bir teklifte bulunduğunu, bu teklifin de kabul edilemez olduğunu söylüyor.

İRAN’DAN GAZ TEKLİFİ

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ile Tahran’da bir araya gelen Cumhurbaşkanı Erdoğan, uluslararası tahkim davasına konu gaz fiyatlarıyla ilgili mesaj vererek, Türkiye’nin şu anda en pahalı doğalgazı İran’dan aldığını vurgulamış ve “Fiyatı indirin daha çok gaz alalım” demişti. Türkiye en iyi ikinci tedarikçisi İran’dan yıllık 10 milyar metreküp civarında doğalgaz alıyor. Ve bir hesaplamaya göre İran’a yıllık ortalama 2 milyar dolardan fazla ödeme yapıyor. İran Petrol Bakanı Zengene, geçtiğimiz gün yaptığı açıklamada yüksek gaz fiyatı nedeniyle Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ne başvuran Türkiye’ye, doğalgaz indirimi yerine doğalgaz ihracatını ikiye çıkarmayı teklif ettiklerini ama Türkiye’nin bunu kabul etmediğini açıkladı. Natural Gas Europe’ta yer alan “Türkiye İran’ın gaz teklifini reddetti” başlıklı haberde, “İran Petrol Bakanı Bijen Namdar Zengene, Tahran’ın Ankara’ya doğalgaz fiyatında indirim yapmak için doğalgaz ihracatını ikiye katlamayı teklif ettiğini ancak Ankara’nın teklifi reddettiğini duyurdu” denildi.

ANLAŞMAYI KAPSAMIYOR

Enerji Bakanlığı yetkilileri ise İran’ın teklifinin Türkiye’nin 2026 yılına kadar devam edecek yıllık 10 milyar metreküplük mevcut gaz anlaşmasını kapsamadığına dikkat çekerek, “İran ilk 10 milyar metreküp doğalgazın fiyatını değiştirmeden, ikinci bir 10 milyar metreküp gaz vermeyi, onun fiyatını da tedricen düşürmeyi teklif etti. Bu teklif kötü bir teklif ve kabul edilemez” yorumunu yaptı. Resmi olmayan rakamlara göre BOTAŞ, her bin metreküp doğalgaz için İran’a yaklaşık 490 dolar öderken, Rusya’ya 425 ve Azerbaycan’a 335 dolar ödüyor. Türkiye’nin yıllık doğalgaz tüketimi yaklaşık 50 milyar metreküp düzeyinde bulunuyor. Türkiye, Rusya’dan yılda 27 milyar metreküp, Azerbaycan’dan da 6 milyar metreküp doğalgaz ithal ediyor. İran, gazının yaklaşık yüzde 95’ini Türkiye’ye, yüzde 5’ini Ermenistan’a satıyor. Türkiye ise doğalgaz ihtiyacının yüzde 20’sini İran’dan karşılıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, tahkim sürecinin mayıs ayına kadar sonuçlanmasının beklendiğini ifade ederek, İran’dan doğalgaz fiyatlarıyla ilgili yeni bir teklif gelebileceğini açıklamıştı.