Dünyayı yerinden oynattı, Türkiye'de hızla yayılıyor...

KRİPTO paralar ve özellikle Bitcoin son dönemdeki akılları yerinden oynatan yükselişiyle gündemde. Dün 17 bin 800 dolardan işlem gören Bitcoin’de bir

günlük artış yüzde 7’ye yaklaşırken, bir haftalık artış yüzde 10.4, bir aylık artış ise yüzde 157.1. Geçen yıl bu zamanlar Bitcoin 780.85 dolardı. Yazılımı gereği dünyada 21 milyon Bitcoin olacak. Şu anda 16.7 milyon civarı Bitcoin var. İşlem hacmi ise 299 milyar dolar seviyelerinde.

1 milyon adedi ise kurucusu olduğu ileri sürülen ama kimsenin görmediği Satoshi Nakamoto lakaplı bir kişi ya da bir grupta. Çılgınlık mı, yatırım aracı mı? Türkiye Sermaye Piyasaları Kurulu, sanal para birimlerine dayalı olarak spot ve türev işlemlerinin yapılmaması konusunda aracı kurumlara mektup gönderdi. Amerikan Sermaye Piyasası Kurulu SEC, yatırımcıların paralarını kripto para birimlerine koymalarının tehlikelerine vurgu yaptı ve gelişmekte olan varlık sınıfındaki ticaret ve halka arzın federal menkul kıymetler yasasını ihlal edebileceğini belirtti. Şimdiki finans sistemini düzenleyen kurumlar Bitcoin’e karşı endişeli, ancak Chicago Ticaret Borsası’nda vadeli işlemleri bu hafta başladı. 2018 içinde de Nasdaq’ın da aralarında olduğu bir çok borsada Bitcoin’in vadeli işlemlere açılması bekleniyor. Peki, bu Bitcoin nasıl bir şey, gerçekten gelecek para birimi olacak mı? Nasıl alınır, riski nedir? Türkiye’nin ilk lisanslı Bitcoin dahil kripto paraların alım satım platformu BTCTurk’un Genel Müdürü Alphan Göğüş ile görüştük. Göğüş, riskleri kabul etse de geleceğin kripto paralarda olduğunu düşünüyor.

KELİMELİ HARFLİ İKİ ŞİFRE
Göğüş’e öncelikle elimize altın, dolar, hisse senedi almaya alışık olduğumuz için Bitcoin’i nasıl alabileceğimizi ve saklayabileceğimizi sorduk. Göğüş, Bitcoin’in rakamlar, numaralardan oluşan iki şifreden oluştuğunu belirtti. Bunlardan ilki ‘public key’ olarak adlandırılan genel anahtar. Bunu, banka hesap numaralarınızın IBAN’ı gibi düşünebileceğinizi söyleyen Göğüş, diğerinin ise ‘private key’ yani özel anahtar olduğunu kaydetti. Göğüş, ilkinin sizin Bitcoin sahibi olduğunuzu, işlem yaptığınızı ve birine Bitcoin aktarmak veya birinden Bitcoin almak için bu numaranın ilk işlem numarası olduğunu dile getirdi. Bu arada 1 adet ya da 10 adet almak zorunda değilsiniz, Bitcoin’in çeyreğini, yarısını, binde birini, yüzde birini de alabiliyorsunuz.

ŞİFREYİ KAYBEDEN YANDI
Göğüş şöyle konuştu: “Alım satım yapmak istediğiniz platforma öncelikle kayıt olmalısınız. Bu platform sizden kimlik numarası, fotoğraf, e-mail adresi, ev adresi gibi bilgiler isteyebilir. Ardından isten Türk Lirası ister başka para birimi açtığınız hesabınıza para yatırıyorsunuz. 15 dakikanın ardından bu para ile Bitcoin alım satımı yapabiliyorsunuz. Bitcoin aldınız ama satmak istemiyorsunuz. O zaman işte bu iki anahtar sizin için çok kıymetli. Bu iki şifreyi kağıda yazıp saklayan da olduğu gibi internete bağlı olmayan hacklenemeyen bilgisayarlara da yükleyebilirsiniz. Ayrıca kripto para cüzdanı yani saklama bankası gibi hizmet veren oluşumlar da var. Aman dikkat özel şifrenizi yazdığınız kağıdı kaybederseniz artık Bitcoin sahibi değilsiniz. Para gibi düşünün, cebinizden parayı düşürürseniz geri getiremezsiniz. Hackerların çaldığı da bu özel şifreniz. Bunu oldukça iyi muhafaza etmelisiniz. İşlem yaparken de önce genel şifrenizi ardından özel şifrenizi giriyorsunuz.”

Takibi, denetimi mümkün mü?

GENEL şifreler ne kadar Bitcoin sahibi olduğuna ilişkin bilgi veriyor ama bu genel şifreler gerçek kişilerle eşleştirilemiyor. Bu Bitcoin’in özelliği olduğu kadar kripto para piyasasının hiç bir denetimi, sorumluluğu ve düzenleyici kurumu olmamasından da kaynaklı. Göğüş, “Özel şifrelerle kişileri eşleştirebilirsiniz. Takip edilemez değil elbette, hesap bilgileri alım satım platformlarında bulunuyor. Dünyada bizim gibi olan platformlarda. Ama piyasa regüle edilirse, borsalar bunlarla işlem yapmaya başlar ve kurallar getirilirse gerçek kişiyi özel şifresiyle eşleştirebilirsiniz. Biz kamu kurumları ile görüşürken hep buna dikkat çekiyoruz. Takip edilemez diye bir derdiniz varsa kural getirebilirsiniz ve takibe başlayabilirsiniz. Tıpkı şu anki bankacılık sistemi gibi” diye konuştu. Platformların, Kurumlar Vergisi ve KDV ödediğini belirten Göğüş, ancak hizmet verdikleri müşterilerini sadece kazançlarını bildirmeleri konusunda

uyarabildiklerini vurguladı.

42.6 bin kişi  alıyor satıyor

TÜRKİYE’de de Bitcoin sahipliğinin son 7 ayda büyük bir hızla arttığını ve işlemlere de bunun yansıdığını kaydeden Göğüş, mayısta 9 bin 110 olan işlem yapan kişi sayısının kasımda 42 bin 600’e çıktığını günlük ortalama işlem hacminin de 59 Bitcoin’den 700 Bitcoin’e yükseldiğini belirtti. Türkiye’de ise dün itibariyle Bitcoin 68 bin 998 liradan işlem görüyordu. Bir günlük artış yüzde 3.30 olurken, ortalama işlem hacmi ise 490 adet idi. Göğüş, kayıtlı son üç ayda işlem yapmamış ama daha önce Bitcoin almış ya da satmış olabilecek 300 bin üyeleri bulunduğunu söyledi.

Hızlı yükseliş köpük mü?

ALPHAN Göğüş, 2016 başında kripto para piyasasına geçmiş. Daha önce şirket denetçisiymiş. Kripto para piyasası ile otomotiv yan sanayi arasında tercih yaptığını söyleyen Göğüş, şöyle konuştu: “2016 yılında küçüktü sektör ama gelecek vaat ediyordu. Bence şu son günlerde yaşananlar da vaat edilen geleceğin gelmeye başladığının işareti. Çok hızlı büyüme içindeyiz, hem fiyat, hem kullanıcı sayısı hem de toplum ilgisi katlanarak büyüyor. Yeni gelenler almaya başladıkça spekülatörlerin elindeki Bitcoin azalıyor. Bence bu tabana yayılma fiyatı da düzelmeye başlayacak. Şu anda yatırım aracı ama tabana yayıldığında gerçekten para birimi haline de gelecek.

Türkiye’de kara para aklayamaz

BITCOIN’in düzenleyici kurumu olmadığı için diğer yatırım araçlarındaki gibi yasaklar, koruyucu önlemler yok. Özellikle dünyada kara para aklama aracı olmakla da suçlanıyor kripto paralar. Göğüş’e riskleri sorduk: “Bir takım kişiler Bitcoin alım satım noktası olduğunu ifade edip, para toplayıp kaçtı. Ne tür bir kurumla çalışacağınız önemli. Adli vakalarla karşılaşılabiliyor. Şöyle ki, insanlar korkutulup veya kandırılıp paraları alınıyor, işte o paralar da Bitcoin alınıp kaçırılabiliyor. Alım satım kurumları olarak devletin siber suçlarla ilgili birimiyle yakın işbirliğimiz var. Bizden bilgi taleplerini karşılıyoruz. Ama her işlemi yakalamak zor. Türkiye’de Bitcoin’de işlem hacmi oldukça düşük olduğu için kara para aklamaya müsait değil. Geleneksel yollarla devam edeceklerdir.”

SON 24 SAATTE NE OLDU?