Türkiye yüzde 3.7 büyüdü

Devlet Ä°statistik Enstitüsü, Nisan, Mayıs, Haziran aylarını kapsayan bu yılın II. üç aylık döneminde, Türkiye'nin Gayri Safi Milli Hasılası'nın (GSMH), geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 3.7, Gayri Safi Yurtiçi Hasılası'nın da (GSYÄ°H) yüzde 3.9 oranında büyüdüğünü açıkladı.DÄ°E, 2003 yılının II. dönemine iliÅŸkin GSMH ile harcama yöntemiyle hesaplanan GSYÄ°H geçici sonuçlarını açıkladı. Buna göre bu yılın Nisan-Haziran döneminde, GSMH, cari fiyatlarla 81 katrilyon 189 trilyon 840 milyar lira, 1987 yılı sabit fiyatlarıyla 28 trilyon 291 milyar lira oldu.       Bu yılın ikinci çeyreÄŸinde, 2002 yılının aynı dönemine oranla büyüme hızı cari fiyatlarla yüzde 36.5, sabit fiyatlarla yüzde 3.7 olarak hesaplandı.     2002 yılının tamamında, Türkiye ekonomisi yüzde 7.8 oranında, bu yılın ilk 3 ayında ise yüzde 7.4 büyümüştü. Bu dönemde, ticaret sektörü yüzde 6, ulaÅŸtırma ve haberleÅŸme sektörü yüzde 5.8, sanayi sektörü yüzde 4.4, serbest meslek ve hizmetler sektörü yüzde 3.6 büyürken, konut sahipliÄŸindeki büyüme yüzde 1.3, devlet hizmetlerindeki büyüme ise yüzde 0.6'da kaldı.     Yılın ikinci üç aylık döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre, inÅŸaat sektörü yüzde 14.5, mali kuruluÅŸlar sektörü yüzde 8.5, tarım sektörü yüzde 2.8, kar amacı olmayan kuruluÅŸlar sektörü de yüzde 1.9 küçüldü. 6 AYLIK ARTIÅžLAR  DÄ°E'nin verilerine göre, bu yılın Ocak-Haziran döneminde, sabit fiyatlarla GSMH'daki büyüme yüzde 5.4, GSYÄ°H'daki büyüme ise yüzde 5.8 oldu.       Sabit fiyatlarla, yılın ilk yarısında ithalat vergilerinde yüzde 20.2 artış olurken, ulaÅŸtırma ve haberleÅŸme sektörü yüzde 9.6, ticaret sektörü yüzde 8.1, sanayi sektörü yüzde 6, serbest meslekler ve hizmetler sektörü yüzde 5.6 büyüdü. Bu dönemde, tarımdaki büyüme yüzde 0.6, konut sahipliÄŸindeki büyüme yüzde 1.3, devlet hizmetlerindeki büyüme de yüzde 0.3'te kaldı.      Ä°nÅŸaat sektörü bu dönemde yüzde 15.6, mali kuruluÅŸlar sektörü yüzde 8.3, kar amacı olmayan kuruluÅŸlar da yüzde 1.7 küçüldü.  Cari fiyatlarla ise Türkiye'nin GSMH'sı yılın ikinci çeyreÄŸinde yüzde 36.5, 6 aylık döneminde yüzde 35.6, GSYÄ°H ise ikinci çeyrekte yüzde 36.7, 6 aylık dönemde yüzde 36 arttı.         HARCAMA GRUPLARINA GÖRE GELÄ°ÅžME HIZLARI  Harcama gruplarına göre geliÅŸme hızlarına bakıldığında, sabit fiyatlarla özel nihai tüketim harcamalarında, geçen yılın aynı dönemine göre yılın ikinci çeyreÄŸinde yüzde 2.5, yılın ilk yarısında ise yüzde 4.5 artış kaydedildi.  Devletin nihai tüketim harcamaları ise, yılın ikinci çeyreÄŸinde ve 6 aylık döneminde yüzde 2.9 azaldı.  Gayri safi sabit sermaye oluÅŸumunda, II. üç aylık dönemde yüzde 5.5, 6 aylık dönemde yüzde 7.1 artış oldu.  Mal ve hizmet ihracatı, ikinci çeyrekte yüzde 12.5, 6 aylık dönemde yüzde 13.4, mal ve hizmet ithalatı ise ikinci çeyrekte yüzde 20.2, 6 aylık dönemde yüzde 21.9 arttı.  2003 yılının I. ve II. üç aylık dönemi ile yılın ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemlerine göre sabit fiyatlarla sektörel büyüme hızları şöyle:       .                          Büyüme Hızları (yüzde) Sektörler               I. çeyrek  II. çeyrek  6 aylık ---------               ---------  ----------  -------    Tarım                      7.0       -2.8        0.6 Sanayi                     7.8        4.4        6.0 Ä°nÅŸaat                   -17.4      -14.5      -15.6 Ticaret                   10.8        6.0        8.1   UlaÅŸtırma ve HaberleÅŸme   13.7        5.8        9.6  Mali KuruluÅŸlar           -8.1       -8.5       -8.3  Konut SahipliÄŸi            1.3        1.3        1.3 Serbest Meslek ve Hiz.     7.9        3.6        5.6 Devlet Hizmetleri          0.0        0.6        0.3 Kar Amacı Olmayan Kur.    -1.4       -1.9       -1.7  Ä°thalat Vergisi           19.8       20.5       20.2 -------------------------------------------------------  Gayri Safi Yurtiçi Hasıla  8.1        3.9        5.8 Gayri Safi Milli Hasıla    7.4        3.7        5.4DÄ°E'nin 2003 yılının ikinci üç aylık dönemine iliÅŸkin açıkladığı rakamlara göre, özel sektör imalat sanayinde yüzde 7.5 büyüme olurken, kamu sektöründe yüzde 1.5 küçülme kaydedildi.      Kamu kesimi imalat sanayiinde, gıda, tütün, dokuma, giyim eÅŸyası, ayakkabı, kağıt ve kağıt ürünleri, basım, yayın, ana kimya, plastik ürünleri, çimento, metal eÅŸya, makine ve elektrik makinaları sanayiinde yüzde 10'un üzerinde üretim düşüşü görülürken, diÄŸer kimyasal ürünler, petrol ve kömür türevleri, demir-çelik ve otomotiv sanayiinde yüzde 10'un üzerinde artış oldu.  ÖZEL KESÄ°M  Özel sektör imalat sanayiinde ise en yüksek üretim artışı yüzde 42.8 ile taşıt araçları sektöründe kaydedildi. Yılın ikinci çeyreÄŸinde, özel sektör imalat sanayiinde, deri benzeri maddeler ve kürk eÅŸya üretiminde yüzde 25.5, lastik ürünlerinde yüzde 23.1, demir-çelik dışında ana metal sanayii üretiminde yüzde 18 üretim artışı oldu.   Özel sektörün tütün sanayii, ayakkabı sanayii, petrol rafineleri üretiminde bu dönemde önemli üretim düşüşleri kaydedildi.  Bu yılın ikinci çeyreÄŸine iliÅŸkin toplam imalat sanayii üretim deÄŸeri içinde kamu kesiminin payı yüzde 22.7, özel kesimin payı ise yüzde 77.3 düzeyinde bulunuyor. DÄ°E verilerine göre, yılın ikinci çeyreÄŸinde GSMH geliÅŸme hızı cari fiyatlarla yüzde 36.5, sabit fiyatlarla yüzde 3.7 olurken, zımni fiyat deflatörü yüzde 31.7 olarak hesaplandı. Yılın ilk üç aylık döneminde zımni fiyat deflatörü yüzde 25.2 olmuÅŸtu. GSMH; yılın ilk 6 ayında, cari fiyatlarla 147 katrilyon 337 trilyon 304 milyar lira, sabit fiyatlarla 52 trilyon 530 milyar lira olurken, geçen yılın aynı dönemine göre, cari fiyatlarla yüzde 35.6, sabit fiyatlarla yüzde 5.4 arttı. Söz konusu 6 aylık dönemde zımni fiyat deflatörü de yüzde 28.7 olarak hesaplandı.  Harcamalar yöntemiyle hesaplanan GSYÄ°H sonuçlarına göre, 2003 yılı ikinci üç aylık döneminde geçen yılın aynı dönemine göre özel nihai tüketim harcamalarında sabit fiyatlarla yüzde 2.5'lik bir artış görüldü. Bu dönemde kamu kesimi yatırımları yüzde 11.3 azalırken, özelkesim yatırımları ise yüzde 11.9 artış kaydetti.Â