Türkiye yurtdışında da kömür çıkartacak
Güncelleme Tarihi:
Soma ve Ermenek başta olmak üzere son yıllarda kömür madenlerinde birbiri ardına yaşanan 'ölümlü kazalar' büyük tepki çekerken hükümet bir yıl içinde kömürden elektrik üretimini yüzde 26 artırma kararı aldı. Linyit sahaları özel sektöre devredilecek; Trakya Ergene, Afşin-Elbistan ve Konya Karapınar’a linyite dayalı termik santral kurulacak. Türkiye, yurtdışında da hem kömür arayacak hem de kömür çıkaracak
Hükümet, enerjide dışa bağımlılığı azaltmak, cari açığı düşürmek için enerji alanında atacağı adımları belirledi. Dün Başbakan Davutoğlu tarafından açıklanan Dönüşüm Programının birinci paketinde Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretim Programı Eylem Planı da yer aldı.
Bu plana göre Türkiye bir yıl içinde kömürden elektrik üretimini yüzde 26, iki yıl içinde ise yüzde 33 artırarak 43 milyar kwh’ten 2015’te 54’e, 2016’da ise 57 milyar kwh’e çıkaracak.
Bu hedeflere ulaşmak için, kamu özel ortaklığına dayalı bir finansman modeli ile linyit sahalarında termik santraller kurulacak. Afşin Elbistan, Konya Karapınar ve Trakya Ergene gibi büyük linyit havzaları termik santral kurulmak üzere bir yıl içinde, 2015 sonuna kadar, ihaleye çıkarılacak.
Elektrik Üretim A.Ş’nin yapacağı ihale, özel sektörün ilgisini çekecek şekilde ‘talep garantisi-hasılat paylaşımı’ veya ‘belirli bir süre alım garantisinin’ sağlandığı Yap İşlet veya Yap-İşlet-Devret modeliyle yapılacak.
Enerji Bakanlığı, linyit sahalarının özel sektöre açılışını ve rödovans usulüyle yeni ihale edilecek sahaların izin süreçlerini ve denetimlerini hızlandırmak için koordinasyon birimi kuracak.
TEMİNAT YÜKSELECEK, İŞLETME SÜRESİ UZAYACAK
Bakanlık, kömür çıkarma işini özel sektöre verdiği rödovans ihalelerinde alınan ‘teminat miktarlarını’ yükseltirken, işletme süresini uzatacak.
OSB’LERE BEDAVA KÖMÜR SAHASI VERİLECEK
Ayrıca, daha düşük kapasiteli linyit havzalarında rödovans bedeli talep edilmeksizin ihtiyaçları olan elektriği üretmek üzere OSB'lere devredilmek üzere bir model geliştirilecek.
Maden Tetkik Arama, sadece arama sondajı yapmayacak. İşletme rezervlerinin de tespitine ilişkin çalışmalara katılacak ve kömür havzalarına yönelik işletmecilere hitap edecek şekilde haritalar hazırlayacak.
TPİC’E KARDEŞ GELECEK
Maden Tetkik Arama (MTA) da 1 yıl içinde, tıpkı Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı bünyesinde kurulan, daha sonra BOTAŞ’a devredildi, Turkish Petroleum International Company (TPIC) gibi bir şirket kurarak, yurtdışında kömür başta olmak üzere maden arayacak, üretecek ve ithalat yapacak.
YERLİ KÖMÜR ‘AR-GE’ İLE TEMİZLENECEK!
Yerli kömürün temiz kömür teknolojileri ile üretilmesi, gazlaştırılması, sıvılaştırılması gibi alanlarda ar-ge çalışmalarına ağırlık verilecek. 1 yıl içinde TÜBİTAK MAM Enerji Enstitüsü, Üniversiteler, Teknoparklar tarafından yürütülen her seviyedeki kömürün kalitesini yükseltecek ve kömürden daha yüksek verim elde edecek AR-GE çalışmaları yürütülecek, pilot tesisler kurulacak ve nihai uygulamalar yapılacak.
BEDAVA KÖMÜR TEŞVİĞİ ARTACAK!
Eylem planına göre Devlet Yardımları Kararnamesi kapsamında yer alan kömür üretimi ve termik santral kurulmasına yönelik teşvikler güncellenerek, daha cazip hale getirilecek.
ayalp@hurriyet.com.tr