Demet CENGİZ BİLGİN
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 17, 2009 00:00
Dünyanın en eski çikolata üreticilerinden İngiliz Cadbury’nin Türkiye CEO’su Ahmad Ahjaz Khan, Kent ve Falım’ı alarak girdikleri Türkiye’ye çikolatalarını getirmeyeceklerini söyledi. Khan, “Lider Ülker çok büyük. Onu izleyenlerin payları da yüzde 10’larda. Bu dağılımda Cadbury çikolatayı getirmenin anlamı yok” dedi.
MERKEZİ İngiltere’de bulunan dünyanın en büyük çikolata üreticilerinden, 200 yıllık Cadbury, 2002 yılında satın aldığı Kent’in ardından, 2007 yılı sonlarına doğru Falım ve First gibi sakız markalarının sahibi Intergum’ı 450 milyon dolara bünyesine katarak Türkiye’deki varlığını güçlendirmişti. Türkiye’de iddialı oyuncular arasına giren Cadbury’nin kendi ismini taşıyan çikolatalarını Türkiye’ye getirmesi bekleniyordu ancak Cadbury Türkiye CEO’su Ahmad Ahjaz Khan, şimdilik bu beklentiye cevap veremeyeceklerini açıkladı. İngiltere, Kuzey Amerika, İspanya dahil farklı Avrupa ülkelerinde çalıştıktan sonra 2002’de Türkiye’ye gelen Ahjaz Khan, İstanbul’da çalışmayı ‘müthiş bir ayrıcalık’ olarak değerlendiriyor. Kendisi gibi Pakistan asıllı eşi ve 3 çocuğuyla Türkiye’de harika bir yaşam sürdüğünü anlatıyor. Falım’ın, TEMA Vakfı ile İzmir Alaçatı’da yürüttüğü Türkiye’de yok olmaya yüz tutmuş sakız ağaçlarını canlandırmayı amaçlayan ‘Sakız Ağaçlarına Sevgi Aşılıyoruz’ projesinin toplantısında Ahmad Ahjaz Khan, çok az sayıda kalan ve Falım reklamlarında kullanılan sakız ağaçlarının önünde poz verdi, sorularımızı yanıtladı.
Üç alanda liderizÖnce Kent’i daha sonra Intergum’ı alıp, Türkiye’de faaliyet gösterdiğiniz alanları artırdınız.- Şekerleme, sakız ve ikram kategorilerinde varız. Bu 3 kategoride lideriz. Türkiye’deki faaliyetlerimiz 1950’lerin sonuna kadar gidiyor aslında.
Cadbury, varlığını bu kadar güçlendirmişken, Türkiye’ye kendi ismini taşıyan çikolataları getirecek mi?- Çikolatada dünyada en büyük oyuncuyuz. Cadbury markasını Türkiye’de tanıtmak için şu an erken. Türkiye’ye baktığınızda bir numara Ülker. Lideri izleyen dünya devi Nestle, Kraft ve Türk üretici Eti’nin pazar payları yüzde 10’lar civarında. Böyle bir pazara girmek de kolay değil.
Şekerleme ve sakızda iş var
Pazardan küçük pay almak istemiyorsunuz.
- Faaliyette bulunduğumuz ülkelerde hep büyük oyuncuyuz. Türkiye’de liderin ardından ikinci, üçüncü ve dördüncü oyuncunun pazar paylarına bakınca... Bu dağılımda Cadbury çikolatalarını getirmenin anlamı yok. Gelecekte ne olur bilemem tabii ki. Biz şu anda kazanabileceğimiz, lider olabileceğimiz alanlara odaklanıyoruz. Hâlâ şekerleme ve sakızda yapacak çok iş var. Gidilecek önemli mesafeler var.
Tahtaya vur, çok iyiyiz
Türkiye’de işler planlandığı gibi mi gidiyor? - Türkiye’deki büyüme oranımız oldukça iyi. Türkiye’de son 12 ayda sakızda pazar payımızı artırdık; şu anda yüzde 60 civarında bir paya sahibiz. Daha rekabetçi olan şekerlemede ise payımız yüzde 50. Bayram şekeri, çikolatası gibi ikram kategorisinde ise -tahtaya vur- çok iyiyiz. Önümüzdeki bayramlar sezonunu düşünürsek gelecek aylarda çok daha iyi olacak.
Gebze üretimi ilk 5’te
Türkiye’de kapasite artırmaya yönelik ya da sıfırdan yatırım planınız var mı? - Gebze’deki üretim tesisimiz tüm dünyada yer alan 40 fabrikamız arasında ilk beşe giriyor. Intergum’u Eylül 2007’de satın almıştık aynı dönemde Japonya ve Romanya’da satın almalar yaptık. Ondan sonra satın alma işlemi yapmadık. Intergum çok önemli bir yatırımdı. Şu anda Türkiye’de kapasite artırmaya yönelik çok acil bir yatırım planımız yok.
Türk sakız kültürü eşsiz
Türkiye’de sakız çiğneme alışkanlığı, diğer ülkelerle kıyaslandığında biraz farklı mı?- Türkiye’deki sakız çiğneme kültürü diğer ülkelerden en az 20 yıl daha ileride. Türkiye’de insanlar çiğnemenin keyfini biliyor; sakız çiğneme tek başına bir aktivite. Ağız dolusu sakız istiyor, çiğniyor stres atıyor. Türkiye’nin dışında aromalı sakız aranır. Cadbury’de Türkiye’deki bu sakız çiğneme kültürü çok konuşuldu.
Ağız dolusu isteyene ihanet yok
Falım’ın içinden küçük fallar çıkan konseptini başka ülkelere taşımayı düşünür müsünüz?- Falım inanılmaz bir fenomen. Beş on yılda dünyada Falım’ın başarısı anlaşılacak. İçinden küçük fallar çıkan konsept müthiş bir şey. Bu konsepti şu anda ihraç edemeyiz. Bunu anlayabilecek bir kültür yok dışarıda.
Falım’ın boyutunu küçülecek misiniz?- Ağzı dolduruyor diye övenlere ihanet etmeyiz ama yüzde 50 küçüğü de olacak.
Kriz geçirmez değiliz, evde çikolata in, sakız out
Krizi en çok hangi ülkelerde ve ürün grubunda hissediyorsunuz? - Hindistan, Güney Amerika, Ortadoğu, Afrika ve Türkiye çok yüksek büyüme rakamlarına sahip olduğumuz ülkeler. Kuzey Amerika ve Avrupa’da daha zor zamanlar yaşanıyor. Avrupa’da sakız işi kriz yüzünden inanılmaz geriledi. Ekonomik kriz insanları evlerine kapattı. İnsanlar evlerinde oturdukları için çikolata tüketimi arttı. Ama nedendir bilinmez sakız çiğnemiyorlar. Evde çikolata in, sakız out. Kriz geçirmez değiliz ama az etkilenen sektörüz.
30 milyon dolarlık ihracat
İhracat faaliyetleriniz nasıl gidiyor?- Aynı zamanda çok güçlü bir ihracatçıyız da. Türkiye’den 30 milyon
dolar civarında ihracat yapıyoruz. Çok sayıda ülkeye Türkiye’den şekerleme, sakız ve ikram ürünleri gönderiyoruz. Bu da artarak devam ediyor.
Tüketim Avrupa’nın 10’da biri
Türkiye’yi, ekonomiyi nasıl görüyorsunuz?- Türkiye çok güçlü bir pazar; dinamik bir ülke. Global krize kadar muazzam büyüme rakamları yakaladı. Genç ülke; inanılmaz büyüme potansiyeli var. Kişi başı şekerleme ve çikolata tüketimi Avrupa’nın onda biri kadar.