Türkiye-Rusya ilişkilerinde yeni sayfa

Türkiye-Rusya ilişkileri, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in dün yaptığı görüşmenin ardından enerji alanında atılacak adımlar ve ekonomi alanındaki kısıtlamaların kaldırılacağına yönelik açıklamalarla "tarihi öneme sahip" yeni bir sayfaya taşındı.

İki lider başta olmak üzere Türk ve Rus hükümet yetkilileri, dün başlayan ve Anadolu Ajansının (AA) global iletişim ortağı olduğu 23. Dünya Enerji Kongresi kapsamında İstanbul'da çok sayıda ikili görüşme gerçekleştirdi. Erdoğan ve Putin, iki ayda 3'üncü kez bir araya gelirken, uzmanlar, görüşmenin Türkiye-Rusya ilişkilerinin normalleşmesiyle başlayan süreçte "yeni dönem için bir yol haritası" niteliğinde olduğunu belirtiyor. 
Lider ve bakanların yaptığı görüşmelerin ana gündem maddesi ise ekonomik ilişkiler oldu. Görüşmelerde enerjiden savunma sanayine, uzay teknolojisinden tarıma, turizmden kültüre birçok konu ele alınırken, ikili ilişkilerde tam olarak normalleşme sürecinin tamamlanması için ilave çaba gösterilmesi konusunda da mutabık kalındı. 
Enerji alanında atılacak adımlar ve ekonomi alanındaki kısıtlamaların kaldırılacağına yönelik açıklamalarla iki ülke arasındaki ticaret hacminin gelecek dönemde hız kazanması bekleniyor. 

TÜRK AKIMI'NDA İMZALAR ATILDI 

Rusya doğal gazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak olan "Türk Akımı Doğalgaz Boru Hattı Projesi" için hükümetler arası anlaşma, Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak ve Rus Enerji Bakanı Aleksander Novak tarafından
imzalandı. 
İki hattan oluşacak proje, toplam 31,5 milyar metreküp kapasiteye sahip olacak. Hatlardan biri Türkiye'ye uzanacak ve Türkiye'nin ihtiyaçları için kullanılacak. Diğer hattın ise Rus gazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıması planlanıyor. 
Anlaşma çerçevesinde, bu alanda iş birliğinin geliştirilmesi kapsamında Türkiye'ye doğal gaz indirimi sağlanması konusunda mutabık kalınmıştı. 
Türk Akımı Doğalgaz Boru Hattı Projesi, ilk kez Aralık 2014'te Rusya Devlet Başkanı Putin tarafından duyurulmuştu. 

AKKUYU NÜKLEER ENERJİ SANTRALİ'NDE ÇALIŞMALARA DEVAM EDİLECEK 

Erdoğan-Putin görüşmesinde, Türkiye'nin ilk nükleer güç santrali olma
özelliği taşıyacak Akkuyu Nükleer Santrali Projesi'ndeki çalışmalara devam
edilmesi konusunda da görüş birliğine varıldı. 
Türkiye açısından sadece yeni nükleer güç anlamına gelmeyen proje ile aynı zamanda, yeni sanayi branşı da ortaya çıkacak. Proje, personel yetiştirme ve teknolojiyi de kapsıyor. Rusya'da halihazırda 200'ü aşkın Türk öğrenci eğitim alırken, gelecek günlerde nükleer güç uzmanı olacak gençler ilgili kurumlarda eğitim de görecek. 
Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi'nin gerçekleştirilmesi için 2010 yılında Rusya Federasyonu ile hükümetlerarası anlaşma imzalanmıştı. 
Bu arada, Türkiye'nin gelecek yıllarda elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 10'unu nükleer enerjiden karşılaması hedefleniyor. 

TÜRK NARENCİYESİ RUS PAZARINA GERİ DÖNECEK 

Rus hükümeti, Türkiye'den ihraç edilen ve kısıtlama olan bazı kalemlerin tekrar Rusya'ya ithalatının da önünü açtı. Özellikle narenciye, diğer yaş meyve-sebze ve tarım ürünleri Rus piyasasına girecek. Söz konusu ürünlerin 2015'teki ihracat hacmi 500 milyon dolar civarındaydı. 
Uzay, gemi ve diğer alanlarda iki ülke arasındaki iş birliğinin geliştirilmesi konularında çeşitli görüşmeler gerçekleştirilirken, Rus Uzay Ajansı'nın (Roscosmos) Türk füzelerinin tasarımı ve uzaya fırlatılması ihalesine katılmaya hazır olduğu da açıklandı. 
Liderlerin görüşmesinde, Türkiye ile Rusya arasında karşılıklı kültür ve turizm yılları yapma teklifi getirildiği, bu önerinin desteklendiği ve ilgili bakanların bu konuda çalışma yapacağı da belirtildi. 
Bu arada, Türkiye ve Rusya arasında başlayan normalleşme süreci kapsamında bir süre önce başlayan charter seferlerinin, zor bir yıl geçiren turizm sektörüne gelecek dönemde hareketlilik getirmesi bekleniyor. 

TÜRKİYE-RUSYA ORTAK YATIRIM FONU KURULUYOR 

İstanbul'daki görüşmeler kapsamında Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ile Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanı Aleksey Ulyukayev arasında bir ortak bildiri de imzalandı. Ortak bildiri, Türk ve Rus teknik heyetlerinin çalışmalarıyla oluşturulan ve Türkiye'ye yönelik ticari ve ekonomik yaptırımlar başta olmak üzere iki ülke ticaretinin önündeki engellerin tespiti ve ortadan kaldırılması, ortak yatırım fonu oluşturulması ve ulusal paralarla ticaretin artırılması gibi önemli konuları kapsıyor. 
Bildiride, 5-8 Ekim'de iki ülke teknik heyetleri arasında 3'üncü tur müzakereleri gerçekleştirilen hizmet ticareti ve yatırımlar anlaşması da yer aldı. Anlaşma müzakerelerinin 2017 sonuna kadar sonuçlandırılması hedefleniyor. 
Bu arada, Bakan Zeybekci'nin yarın İstanbul'da, Rus Enerji Bakanı Aleksander Novak ile Karma Ekonomik Komisyon (KEK) 14. Dönem Toplantısı'nı gerçekleştirmesi bekleniyor. 
Verilen bilgiye göre, Rusya'ya yönelik ihracat 2015'te 3,59 milyar dolar iken, bu yılın 8 ayında 979 milyon dolar oldu. Söz konusu ülkeden ithalat ise 2015'te 20,4 milyar dolar, bu yılın ocak-ağustos döneminde de 10,2 milyar dolar olarak gerçekleşti.