Türkiye’nin ilk şarap üstadı

BOĞAZİÇİ Üniversitesi Matematik Bölümü mezunu olan Dilek Caner, New York Üniversitesi’nde ekonomi doktorası yapmaya gitti. Doktorasını bitirmeye iki yıl kala amatör bir hevesle başladığı şarap işinde peş peşe pek çok kursa, tadıma gitti. Şarap alanında en prestijli okullardan WSET’ten diploma alan ilk Türk oldu.

Doktorasını tamamladığında, ekonomi alanına yönelmesi beklenirken, bir yandan şarap kurslarına devam etti, diğer yandan da bir restoranda asistan sommelier (kabaca şarap garsonu denen ancak şarabın satın alınmasından tadılmasına, mönüye girmesinden saklanmasına, sunulmasına ve yemeklerle eşleştirilmesine kadar kritik kararları veren kişi) olarak çalıştı. Ardından dünyanın en önemli restoranlarından biri olan Alain Ducasse’de çalışırken bir yandan da Wine and Spirits dergisinde tadım editörü olarak yazılar yazdı. 2005’ten bu yana Tasting World isimli kendi kurduğu okulda hem amatörlere hem de profesyonellere eğitim veriyor. Dallas’ta Dallas Wine Education Center’ın sahibi olan Dilek Caner’in ilk Türk Master of Wine unvanını aldığını tesadüfen New York’ta duyunca kendisine ulaştık.

SADECE 8 KİŞİ DUBLE ÜSTAT

Tüm dünyada Master of Wine unvanına sahip sadece 312 kişi var. Master of Sommelier unvanına sahip olanların sayısı ise 200. Uzaya giden insan sayısı bile çok daha yüksek. Tüm dünyada her iki unvana da sahip kişi sayısı ise sadece 7. Dilek Caner, her iki unvan için de çalıştığını Master of Wine unvanını aldığını belirterek “Master of Sommelier için hâlâ uğraşıyorum. O unvanı da alırsam, dünyadaki 8’inci kişi olacağım” dedi.

Her şey bir koleksiyonerin evindeki yemekte başladı

DİLEK Caner, şaraba ilgisini şöyle anlatıyor: “Her şey New York’lu bir kolleksiyoncu arkadaşın evindeki toplu bir akşam yemeğinde başladı. Masada dönen uzun bir Bordeaux ve Burgundy karşılaştırmasından sonra, şarapla ilgili daha çok şey öğrenmek istedim. Önce internette araştırdım, bir hafta sonra WSET’nin Advanced kursuna kaydoldum. O zaman bu kadar çok tadım yoktu New York’ta ve pahalıydı. Ben de daha ucuza geliyor diye bulduğum bütün kurslara kaydoldum.”

Şarap üstatları kim ve nasıl olunur

BUGÜNE kadar uzaya 517 kişi gitti. Master of Wine (şarap üstadı) unvanına 24 ülkede sadece 312 kişi sahip. Bu, dünyanın en kıymetli ve yüksek şarap uzmanlık unvanı. Bu unvan, uzmanın şarap yapımı, şarap değerlendirmesi ve şarap ticareti alanlarında hem teorik, hem de pratik olarak en üst seviyede bilgi ve donanıma sahip olduğuna işaret ediyor. Geçilen zorlu sınavlar, uzmanın sadece bu bilgiye sahip olduğunu değil, bilgiyi sektöre ve nihai tüketiciye de etkin biçimde aktarma becerisini gösteriyor.

Sadece Wine and Spirit Education Trust (WSET) diplomasına sahip olan şarap uzmanlarının katılmasına izin verilen Master of Wine sınavında başarı oranı yüzde 13. Bu yıllara yayılan bir ön hazırlık, yoğun bir eğitim, zorlu (4 gün teorik, 3 gün tadım) bir sınav ve şarap yapımına dair uzun bir tez süreci gerektiriyor.
The Institute of Masters of Wine, 1953’de düzenlenen ve 21 adayın katıldığı ilk Master of Wine sınavını başarı ile geçen 6 kişi tarafından 1955 yılında Londra’da kuruldu. Sınavı başarı ile geçen ilk kadın 1970 yılında Sarah Morphew Stephen oldu. 1984 yılında sınav sektör dışından katılımcılara da açılınca, bu kategoride ilk Master of Wine unvanını şarap yazarı ve eleştirmeni Jancis Robinson kazandı. Birleşik Krallık dışından sınavı ilk geçen 1988’de Avustralyalı Michael Hill Smith’tir.

Son düzenlemeler Türk şarapçının işini zorlaştırdı

DİLEK Caner, son yıllarda Türk şaraplarının gurur verici seviyede iyileştiğini; Narince, Kalecik Karası, Öküzgözü gibi üzümlerde büyük potansiyel gördüğünü söylüyor. Türk üreticilerle temas kurmayı arzuladığını belirten Caner, alkolle ilgili son düzenlemeyi de şöyle değerlendirdi: “Maalesef şu anda Türkiye’deki yasaklar hem üreticilerimizin hem de tüketicilerimizin faaliyetlerini ciddi şekilde baltalayacak biçimde düzenlenmiş. Bu yurt içinde büyük bir dezavantaj. O yüzden de uluslararası pazardaki büyük rekabete katılarak aslında çok daha zor bir işi başarmamız gerekiyor.”

Sınav 4 gün sürüyor

MASTER of Wine olma sürecinin meşakatli ve uzun olduğunu anlatan Dilek Caner “Şarap dünyasında belli bir yere gelmiş olmak gerekiyor. Sonra programın kendisi minimum 2 yıl ve çok daha uzun seminerlerine katılmak gerekiyor. Dört gün süren bir sınava giriyorsunuz. Geçerseniz orijinal bir araştırma yapıp tez yazıyorsunuz. Tez kabul edilirse süreç tamamlanıyor” diye konuşuyor.