Türkiye’nin AVM haritası açıklandı

EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık A.Ş. ve Akademetre Araştırma ve Stratejik Planlama tarafından alışveriş merkezleri (AVM) sektörünü irdelemek, gerçek birikim ve potansiyeli ortaya koymak, Türkiye’deki potansiyel yatırım bölgelerini tespit etmek ve ihtiyaç duyulan tip ve büyüklükleri açıklamak amacı ile yapılan çalışma sonucunda hazırlanan AVM Potansiyel İhtiyaç Analizi Raporu açıklandı.

Türkiye’nin AVM Haritası’nın belirlendiği çalışmada; 81 ilde bulunan alışveriş merkezleri ile 2013 sonuna kadar açılması planlanan inşaat  / proje halindeki 116 alışveriş merkezi incelendi.

Her yıl ortalama yüzde 25 büyüyor

Türkiye AVM’ler ile 1988 yılında açılan Galleria sayesinde tanışırken o günden bu yana da AVM’ler hızla çoğalmaya başladı. Özellikle 2005 yılında sektörde büyük bir sıçrama yaşandı.

2005 yılında AVM sayısı 106 iken 2010 yılında bu rakam 263’e, 2011 yılında ise 279’a ulaşırken, AVM sektörü her yıl ortalama yüzde 20-25 büyüyor. 2013’te ise bu sayının 400’e ulaşması bekleniyor. İllere göre bakıldığında ise İstanbul’ un 109 aktif alışveriş merkezi ile lider olduğu, Ankara’nın 37, İzmir’in 17 alışveriş merkezi ile İstanbul’u takip ettiği görülüyor.

2010 yılı itibariyle AVM’lerin aylık ortalama ziyaretçi sayısı 83 milyon 111 bin 035. Türkiye’deki alışveriş merkezlerinin kiralanabilir alanları toplamı ise yaklaşık 6 milyon 773 bin 793 metrekare. Ancak çalışma sonucunda ortaya çıkan sonuçlara göre 2011 yılı itibari ile farklı lokasyonlarda ve farklı konseptlerde hala 3 milyon 541 bin 140 metrekare kiralanabilir alana ihtiyaç var.

İstanbul’da hala AVM’ye ihtiyaç var

AVM Potansiyel İhtiyaç Analizi Raporu’na göre 2011 itibariyle Türkiye‘de 1.000 kişi başına düşen kiralanabilir alan ortalama 90,46 metrekaredir.
Türkiye’de kiralanabilir alan ortalamasının üstünde olan illerin başında İstanbul geliyor. Bunun en büyük nedeni ise İstanbul’daki nüfus yoğunluğu olarak görülüyor. İstanbul’u Ankara, Kocaeli, Eskişehir, Malatya, Denizli, Tekirdağ, Adana ve Bursa takip ediyor.

Bununla birlikte 1.000 kişi başına düşen kiralanabilir alan ortalamasının altında kalan iller de var. Ortalamanın üzerinde olan illerin arasında ise Antalya, Gaziantep, İzmir, Mersin ve Sakarya göze çarpıyor.

AVM’ler giderek küçülüyor

Hazırlanan raporda ortaya çıkan bir başka sonuç da artık daha küçük metrekareli AVM’lere ihtiyaç duyuluyor olması. Önümüzdeki dönemde 15-25 bin metrekare arasında kiralanabilir alana sahip, kolayca ulaşılabilen, tercihen yürüme mesafesinden müşteri alabilecek AVM‘lerin sayısı daha da artacak.

Türkiye Avrupa’nın gerisinde

Sektördeki bu yükselen ivmeye rağmen Türkiye, 1.000 kişi başına ortalama 90 m²’lik kiralanabilir alan ihtiyacı ile birçok Avrupa ülkesinin gerisinde yer alıyor. Fransa’da bu sayı her 1.000 kişiye yaklaşık 252,9 metrekare iken İngiltere’de 258 metrekare, Almanya’da ise 153,6 metrekaredir.

2013 yılında 137 metrekare

AVM Potansiyel İhtiyaç Analizi Raporu’na göre 2013 yılına kadar ilave olarak yaklaşık 3 milyon 829 bin 515 metrekare AVM‘nin hizmete girmesi bekleniyor. Bu durumda Türkiye’de önümüzdeki 3 yıl içinde, yeni yapılacak alışveriş merkezleriyle birlikte mevcut kiralanabilir alanın 10,5 - 11 milyon metrekareye çıkması öngörülüyor ve kişi başına düşen kiralanabilir alanın 137 metrekare olacağı düşünülüyor.

2013’te AVM yatırım potansiyeli taşıyan illerin arasında Kilis, Sinop, Kars, Iğdır, Kahramanmaraş ve Afyon yer alırken; Mersin, Sakarya, Nevşehir, Gaziantep ve Van doygunluğu devam edecek iller arasında gözüküyor.