Türkiye kuraklığa karşı teyakkuzda

Afrika ile Güney Amerika ülkelerine, Irak, Suriye, Lübnan ve Ürdün’e yapılacak ihracat için öncelikle ithalat şartı getirilirken; ihraç ürünün bünyesinde azami yüzde 30 olan adi buğday kullanma oranı yüzde 100’e çıkarıldı. Ancak ihraç edilen ürünün ambalajında bu oranların belirtilmesi yükümlülüğü konuldu. Bakanlık ikinci adımı ise dün attı. Resmi Gazete’de yayımlanan İhracı Kayda Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ’de yapılan değişiklikle makarna, şehriye, kuskus, mantı, erişte ve hazır noodle gibi tüm ürünler ile bulgur ve buğday irmiğinin ihracı izne bağlandı. Bu üç adımı Hürriyet’e değerlendiren uzmanlar, kuraklık nedeniyle Türkiye’nin gıda enflasyonunu önlemek üzere hareket ettiğini belirtirken, “Birincisi ihracat yapmak isteyen hammaddesini yani buğdayını ithal edecek. İkincisi makarna ihraç edenlere makarna üretiminin tamamını ekmeklik buğdaydan yapabilirsin, denildi. Üçüncüsü de ihracat izne bağlandı” diye özetlediler. Kuraklık nedeniyle rekolte kaybının yüzde 40’a varabileceğini iddia eden uzmanlar, şunları söyledi:

BUĞDAYA YÖNELDİLER

“Türkiye’nin son yıllarda makarnalık buğdayda yeterlilik oranı yüzde 150 idi. Üretim fazlasını ihraç amaçlı makarna üretmek için kullanıyorduk. Kuraklık olunca Ticaret Bakanlığı, ihracat yapacak olanlara hammaddeni ithal et, dedi. Çünkü 1 milyon 470 bin ton makarna ihracatı için 2 milyon tonun üzerinde buğday gerekir. Arpada kuraklık nedeniyle kayıp yüzde 60-70 seviyesinde. Mısırın tonu 2 bin 500 lira. Yem sanayi için arpa yok. Onlar da buğday kullanmaya başladı. Tonu 2 bin 500 lira olan buğdayın iki ay içinde 3 bin lirayı bulacağı tahmin ediliyor. Bu da un, makarna, bulgur fiyatlarında yüzde 20-30 artış demek. TMO’nun tek başına 2 milyon ton buğday ithal etmesi fiziken zor. Gıda enflasyonunu durdurmak talebi karşılamak üzere hububatta gümrük vergilerinin kısa sürede sıfırlanacağı beklentisi var.”