Türkiye karbonda 15'inci
Güncelleme Tarihi:
Dünyada karbon salınımı giderek artarken iklim değişikliğinin etkileri de gün geçtikçe daha fazla hissediliyor. Küresel Karbon Bütçesi 2019 Raporuna göre küresel ısınmayı tetikleyen karbon salınımında dünyada 15’inci sırada olan Türkiye, 2018’de 430 milyon ton karbon salınımı gerçekleştirdi. Türkiye’de kişi başına karbon salınımı ise 5.2 ton oldu. Rapora göre tüm dünyada atmosferi kirleten karbon salınımlarının hızla düşmesi gerekiyor.
HIZLA artan kentleşme ve büyüyen sanayi yaşam alanlarındaki hava kalitesini de ciddi oranda etkiliyor. Bu kapsamda iklim değişikliğine etki eden başta karbon salınımı olmak üzere çok sayıda unsur da büyük bir tehlike oluşturuyor. Küresel emisyonları inceleyen en detaylı bilimsel çalışmalardan biri olan Küresel Karbon Bütçesi 2019 Raporu’na göre Türkiye, dünyada en çok karbon emisyonuna sahip 15’inci ülke konumunda bulunuyor. Türkiye’de 2018’de kişi başına düşen emisyon 5.2 ton oldu. Bu Hindistan’da 2 ton, Avrupa Birliği’nde (AB) 6.7 ton, Çin’de 7 ton, ABD’de 16.6 ton olarak gerçekleşti. Türkiye, 2018’de 430 milyon ton karbon salınımı yaparken Çin 10.1 milyar ton, ABD 5.4 milar ton, AB 3.4 milyar ton, Hindistan 2.7 tonluk karbon salınımında bulundu.
Rapora göre küresel sera gazı emisyonlarının 2018’de olduğu gibi 2019 yılında artmaya devam etti. Kömür kullanımında dünya genelinde bir düşüş olmasına rağmen özellikle petrol kullanımına bağlı olarak emisyonlar 2019’da yüzde 0.6 artış gösterdi. Çalışmada 2019’da emisyonların artış hızının 2018’e göre azaldığı belirtilse de, bu yavaşlamanın yeterli olmadığını ve Paris Anlaşması ile belirlenen 1.5 derecelik sıcaklık artışı sınırı için daha hızlı bir biçimde emisyon azaltımı yapılması gerektiği ifade ediliyor. Emisyon artışı geçen 10 yılda, önceki 10 yıla göre daha yavaş oldu. Bunda büyümesi azalan kömür kullanımı etkili oldu. 2000-2009 döneminde yüzde 3 olan karbon emisyonu artışı; 2010-2018’de yüzde 0.9 olarak ölçüldü. 2019 projeksiyonlarına göre büyüme oranının yüzde 0.6’ya gerilemesi bekleniyor. 2019’da emisyon artışına doğalgazın yüzde 2.6, petrolün yüzde 0.9 katkı vermesi bekleniyor.
ABD birinciliği bırakmayacak
PARİS Anlaşması’nın sıcaklık artışını 1.5 derecede turma hedefi için emisyon artışının yüzyılın ortalarında hızla sıfıra düşürülmesi gerekiyor. 2000’lerden itibaren emisyon artışına katkısı keskin şekilde artan Çin 2.5 gigatonu aşan salınımıyla bugün diğer tüm ülkelerden daha fazla sorumlu. Çin’deki sera gazı salınımındaki artışın en büyük nedeni olarak eski tip santralların kullanına devam edilmesi ve yaygın kömür kullanımı gösteriliyor. 2020’de Hindistan’ın da yarım milyar gigatonu geçerek AB ülkelerinin toplamına yaklaşması beklenirken ABD 1.5 gigaton civarında yataya yakın seyrini sürdürecek. Öte yandan kişi başına düşen emisyon miktarına bakıldığında ABD birinciliği kaptıracak gibi değil.
24 BELEDİYEDEN İKLİM ADIMI
ALTISI Büyükşehir Belediyesi olmak üzere 24 belediye dün Boğaziçi Üniversitesi’ndeki İklim İçin Kentler Çalıştayı’nda bir araya gelerek ‘İklim İçin Biz Varız’ deklarasyonunu imzaladıklarını açıkladı. Madrid’de devam eden iklim zirvesi sırasında yapılan açıklamada belediyeler Paris İklim Anlaşması’nın küresel ısınmayı 1.5 derece sınırında tutma hedefine yönelik çalışmalarda bulunacaklarını taahhüt etti. Ankara, İzmir, Adana,Bursa ve Aydın Büyükşehir Belediyelerinin imza attığı deklerasyona göre bu kentlerde yenilenebilir enerji ve ekolojik tarım uygulamalarına ağırlık verilecek. İklim krizine neden olan unsurların ortadan kaldırılması için gerekli adımlar atılacak.