Türkiye ilk oldu... Vadeli Doğal Gaz Piyasası canlı işlemlere açıldı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) bünyesinde bugün işleme açılan vadeli doğal gaz piyasasında güçlü bir gösterge fiyatın oluşacağına inandıklarını belirterek, "Bölgemizin en büyük doğal gaz tüketicisi ülkesiyiz ve çevre ülkelerle de farklı boru hatları bağlantılarımız olduğu için oluşacak bu piyasa bizi bölgesel ticaret merkezi olma hedefimize bir adım daha yaklaştıracak." ifadesini kullandı. Dönmez, piyasa açılış törenine gönderdiği video mesajda, EPİAŞ'ın 6 yıl önce Türkiye Elektrik İletim AŞ'den gün öncesi piyasasının işletimini devraldığını ve Türkiye'nin ilk enerji borsası olarak faaliyete başladığını anımsattı.

Spot doğal gaz piyasasında oluşan günlük referans fiyatın sektör tarafından takip edilen önemli bir gösterge olduğuna işaret eden Dönmez, EPİAŞ'ta gün öncesi ve gün içi piyasaları, dengeleme güç piyasası, vadeli elektrik piyasası, organize toptan doğal gaz piyasası ve YEK-G gibi enstrümanlarla elektrik ve doğal gazda ürün ve sürelerin artırıldığını, böylece önemli bir piyasa hacmi ve derinlik oluşturulduğunu vurguladı. Dönmez, vadeli gaz piyasasında katılımcıların aylık, çeyreklik ve yıllık işlem yapabileceğini belirterek şunları kaydetti:

"Katılımcılar işlem yaptıkları kontratlar sayesinde teslimat dönemi geldiğinde fiziki olarak bu gazı teslim alıp, teslim edebilecek. Kontratların el değiştirmesiyle piyasada likidite ve dinamizm de artacak. İhtiyaç halinde arbitraj imkanı da sağlanmış olacak. Bölgemizin en büyük doğal gaz tüketicisi ülkesiyiz ve çevre ülkelerle de farklı boru hatları bağlantılarımız olduğu için oluşacak bu piyasa bizi bölgesel ticaret merkezi olma hedefimize bir adım daha yaklaştıracak. Vadeli kontratlar piyasada öngörülebilirliği artıran ürünlerdir. Vadeli piyasalar, fiyat dalgalanmalarına karşı doğal gaz üreticileri ve tüketicilerine enerji maliyetlerini sabitleme avantajı sunarak, fiyat dengesizliklerinin oluşturacağı risklerden korur. Özellikle küresel piyasalarda ciddi bir enerji darboğazının yaşandığı bugünlerde vadeli gaz piyasasının devreye girmesi bu açıdan büyük önem taşıyor."

İLK KONTRATLARLA 300 BİN LİRALIK İŞLEM HACMİ OLUŞTU

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan Yardımcısı ve EPİAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Abdullah Tancan da Türkiye'nin kaynak açısından dengeli bir arz çeşitliliğine sahip olduğunu dile getirerek, "Sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) yatırımları, yüzer LNG gemileri, alternatif boru hatları yatırımları ve yer altı depolama kapasitesinin artırılmasına yönelik yatırımlar sayesinde arz güvenliğinde önemli mesafeler kat edildi. 2023 sonuna kadar yer altı doğal gaz depolama kapasitemizin yıllık tüketim miktarımızın yaklaşık yüzde 20'sini karşılayacak şekilde 11 milyar metreküp kapasiteye yükseltilmesini hedefliyoruz." dedi.
Vadeli gaz piyasasının işleme açılmasıyla katılımcıların gaz maliyetlerini ileriye dönük olarak sabitleyebileceğini belirten Tancan, "Vadeli elektrik ve gaz piyasalarının açılmasıyla EPİAŞ, piyasa katılımcılarına sunduğu ürün ve hizmetlerde ürün çeşitliliği anlamında Avrupa piyasalarıyla aynı seviyeyi yakalıyor. Bu noktadan itibaren Türkiye'nin enerji ticaret merkezi olabilmesi için uluslararası piyasa katılımcılarının piyasamızda daha çok işlem yapmasına yönelik çalışmalarımıza ağırlık vereceğiz." diye konuştu. Tancan, konuşmasının ardından ikisi kasım, biri ocak vadeli ilk kontratlarla piyasa hacminin 300 bin liraya ulaştığını bildirdi.