Türkiye, dijital kıyamet için ‘uluslararası karne’ alacak
Güncelleme Tarihi:
Türkiye'nin 2000 yılında bilgisayar sistemlerinde yaşanacak dijital kıyamet hazırlığı uluslararası bağımsız denetime açılıyor. Merkez Bankası, 2000 sorunu konusunda dünyanın en büyük kuruluşlarından biri olan Global 2000'den sertifika istedi.
2000 sorunu nedir?
2000 yılında bilgisayar sistemlerinde yaşanacak sorunun temelinde, tarih formatlarının iki haneli olarak kullanılması yatıyor. ‘‘1998’’ yılını ‘‘98’’ olarak kullanan tüm bilgisayar sistemleri, 2000 yılını ‘‘00’’ olarak algılayacaklar. Bu nedenle dünyada kurulu bilgisayar sistemlerinin yüzde 60 kadarının, 1 Ocak 2000 tarihinde bu sorun ile karşı karşıya kalacağı tahmin ediliyor. 1997 ve öncesinde üretilen bilgisayar sistemlerinin ise yüzde 90'ının sorundan etkileneceği belirtiliyor. İki haneli tarih formatının 2000 yılında yaratacağı karışıklık, bankacılık sistemlerinden sağlığa, ulaştırmadan savunmaya, asansörlerden dijital saatlere kadar teknolojinin günlük hayatımıza girdiği her alanda kendini hissettirecek.
TÜRKİYE'nin bilgisayarlarda yaşanması beklenen 2000 yılı sorunu konusundaki hazırlıkları, 2000 yılı sorunu konusunda tarafsız bir kuruluş olarak faaliyet gösteren Global 2000 Coordinating Group'un değerlendirmesine açılıyor.
Merkez Bankası yetkilileri, ülkelerin ve sektörlerin 2000 yılı uyum çalışmalarını kendine özgü çizelgeler halinde hazırlayıp üretsiz olarak yayınlayan Global 2000 Coordinating Group'un bu alandaki rapor ve bilgilerinin dünya kamuoyunda genel olarak itibar gördüğünü ve bir anlamda prestij göstergesi niteliği taşıdığını ifade ettiler.
Sözkonusu kuruluşla, Türkiye'nin özellikle finans sektörü ve ödeme sistemlerinde yapılan 2000 yılı sorununun aşılmasıyla ilgili hazırlıkları değerlendirmesi amacıyla temasa geçildiği bildirildi.
RAHATLATACAK
Türkiye, 2000 sorunu konusunda hazırlık durumunu gösteren uluslararası bir sertifika aldığında, dış ilişkilerde önemli bir rahatlama sağlayacak. Çünkü, bir süredir Dünya Bankası ve IMF gibi organizasyonlar ve uluslararası finans kuruluşları, ilişki içinde oldukları ülkelerden 2000 yılı sertifikası istiyor.
Merkez Bankası, DPT ve Türkiye Bankalar Birliği'nin, Global 2000 Coordinating Group’un hazırlayacağı rapor ve çizelgelerde ülkenin durumunun gerçekte olduğu gibi yansıtılması yönünde çaba harcadığı belirtildi.
Global 2000 Coordinating Group, 2000 yılı hazırlıkları konusunda dünyanın en yetkili organizasyonlarından biri olarak kabul ediliyor. Kuruluş, çok sayıda şirketin yanısıra halen 34 ülkeyi Türkiye’nin istediği sertifika için inceliyor.
BEKLENMEDİK DURUM
Bu arada Merkez Bankası 2000 sorunuyla ilgili olarak yaşanabilecek her türlü olumsuzluklara karşı, öncelikle çok kritik bazı işlemler başta olmak üzere, kendi faaliyet alanları arasında yer alan yedi ayrı konuda beklenmedik durum planları hazırlamaya başladı. Banka'nın 'dış ödemeler', 'vezne işlemleri', 'Türk Lirası ödeme sistemleri', 'mevduat hesapları işlemleri', 'piyasa işlemleri', 'kredi mektuplu döviz tevdiat hesabı işlemleri' ve 'istatistik üretimi ve dağıtımı' konularında hazırlamaya başladığı beklenmedik durum planlarının ilgili birimlerce ayrıntılandırılarak yazılmakta olduğu kaydedildi. Standart bir döküman kullanılarak yazıldığı belirtilen planlarda, birimlerarası işbirliği, sorumlu personel, hangi tarihlerde hangi davranışların gösterileceği gibi konuların yer aldığı bildirildi.
Merkez Bankası'nın 1999 yılından 2000 yılına geçişte ve 2000 yılının ilk günlerinde kargaşa yaşanmasını önlemek için de bir önlemler paketi hazırladığı açıklandı. Paketin yürütülmesinde ve kritik tarihlerde çıkabilecek sorunların çözümünde görev almak üzere bir de kriz masasının oluşturulduğu belirtiliyor.
KIYAMET PARASI
Öte yandan Merkez Bankası 2000 sorununa karşı aldığı bir dizi önlemi daha bir süre önce kamuoyuna açıklamıştı. Bu önlemlerin başında 2000 sorunu nedeniyle yaşanabilecek nakit para talebinin karşılanabilmesi için Merkez Bankası'nın yedek banknot stokları oluşturması geliyordu.
Merkez Bankası , hem merkez hem de Türkiye'nin çeşitli yerlerinde bulunan şubelerinin kasalarını büyük kupürlü yedek banknotlarla doldurmaya başladı.
Banka, yurt dışından doğabilecek aşırı döviz talebinin karşılanabilmesi amacıyla da önümüzdeki günlerden itibaren yurt dışı muhabirleri nezdindeki döviz hesaplarında yeterli bakiye bulundurmayı planlıyor.
Havaalanları kıyamete hazır
TÜRKİYE genelinde bilgisayar sistemlerini etkilemesi beklenen dijital kıyametin havacılığı etkilemeyeceği, bu konuda Devlet Planlama Teşkilatı'nın (DPT) yürürlüğe koyduğu Ulusal Eylem Planı ve uluslararası kuruluşların tavsiyeleri doğrultusunda gerekli çalışmaların tamamlandığı bildirildi.
Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürlüğü'nde, 14 mühendisin katılımıyla oluşturulan Teknik Test Komisyonu, Türkiye genelinde bütün havaalanlarının radar sistemlerini kontrol etti. Kontroller sonucunda, sistemlerin 2000 yılına uyumlu olduğu belirlendi.