Türkiye’de aşırı alkol tüketimi yok, kısıtlamayı anlayamıyorum

PERNOD Ricard, bünyesinde Absolut Vodka, Chivas ve Ballantine’s Scotch, Beefeater Gin ve Jameson Irish Whiskey gibi içkileri barındıran bir şirket. Fransız şirketin cirosu 7 milyar Euro’yu aşıyor. Pernod Ricard, dünyanın ikinci büyük şarap ve alkollü içki üreticisi iken, İsveç’teki özelleştirme ihalesini 5.6 milyar Euro’ya kazanarak 2008 baharında Absolut’u satın almıştı. Şu anda Jameson Irish Whiskey’nin üreticisi Irish Distillers’ın CEO’su olan Alexandre Ricard’ın, bütün bu imparatorluğun başına geçmesi beklenen kişi. Mütevazı tavırlarıyla
dikkat çeken Alexandre Ricard ile Türkiye’deki alkollü içki pazarı, tüketim alışkanlıkları ve dünyadaki viski kültürü üzerine konuştuk.
* İki yıldır bulunduğunuz Türkiye’de halinizden memnun musunuz?
-  Türkiye, yüzde 100 iştirakli distribütörlere sahip olduğumuz 70 pazardan biri. Şüphesiz çok önemli bir pazar. Daha önce birkaç günlüğüne gelmiştim, şimdi ise ülkeyi dolaşıyorum ve Pernod Ricard’daki pek çok iş arkadaşımın bana anlattığı gibi Türkiye’nin hem olağanüstü bir ülke olduğunu görüyorum, hem de bizim için olağanüstü bir fırsatı temsil ettiğini gözlemliyorum.
* Türk viski tüketicisini nasıl buldunuz?
-  Tüketicilerin marka bilinci taşıdıkları ve lüks markalara önem verdikleri aşikar. Bu Avrupa, Amerika ve Asya’da da böyle. Global trend olarak gördüğümüz; tüketicilerin, sunacağı benzersiz bir şeyler olan, orijinalitesi bulunan ve belli mirasa sahip markaları tercih ettikleri. Türk tüketiciler ise otantik olan özü arıyorlar.
Türkiye krizde büyüdü
* Ekonomik krizi hangi ülkede nasıl hissediyorsunuz?
-  Geçen yılın ilk yarısında güçlü artışı takiben, satış büyümesi ikinci yarıda yavaşladı. Tüketimdeki genel düşüşle beraber esasen, üçüncü çeyrekte toptancı ve distribütörlerin stok eritmesinden kaynaklandı. Dördüncü çeyrekte satış trendi artış gösterdi. Çin, Hindistan gibi gelişen pazarlarda güçlüce büyümeye devam etti. Diğer pazarların performansı, Fransa, Avustralya, İsveç ile Kanada gibi büyüme rapor eden ülkeler ve İrlanda, İtalya, Güney Kore ile Japonya gibi zor durumlarla karşılaşmaya devam eden diğer ülkelerle birlikte çelişkili kaldı. Jameson ise markanın oturduğu ABD ve Fransa gibi pazarlarda da, Güney Afrika, Rusya, Türkiye ve Doğu Avrupa gibi gelişen ülkelerde de büyümeyi sürdürdü. ABD’de en hızlı büyüyen içki markalarından biri oldu.
Kafamda soru işareti var
* Türkiye’de içki reklamlarına getirilen kısıtlamalar ve bazı yasaklamalar hakkında ne düşünüyorsunuz? İnternetten satışa hapis cezası bile gündeme gelmişti.
- İlk izlenimimize göre yeni tebliğin bazı bölümleri çok açık değil ve bu anlamda uygulamada ciddi zorluklar yaşayacağımızı düşünüyorum. Benim gördüğüm kadarıyla Türkiye’deki alkol tüketimi Avrupa standartlarının çok altında ve şu anda Türkiye’de aşırı alkol tüketimi problemi yok ve kısa vadede de olmayacak. Bu anlamda mevcut ve yeni getirilen kısıtlamaların gerekliliği ve düzeyi konusunda kafamda soru
işaretleri var.

Viski sadece sek mi içilir

* Bazıları viskinin kokteyllerde kullanılmasını sert şekilde eleştiriyor. Türkiye’de de kolayla içmek yaygın. Bazı üreticiler ‘Nasıl zevk alıyorlarsa öyle içsinler’ yaklaşımında, bazıları ise kokteyllerde heba edildiğini düşünüyor. Sizce nasıl içilmeli?
-  Lüks alkollü içki tüketicileri yumuşak tadı fazlasıyla cazip buluyor. Jameson, tek damıtımevinde üç kez damıtılarak üretiliyor. Bu nedenle, kadehte örnekleme ve tadım bizim için önemli. Bu özellikle sek veya buzlu olarak alkollü içkiyi içmeye alışkın pazarlarda geçerli. Viski sek, buzlu, karışım ve kokteyl gibi çeşitli şekillerde tüketilebilir. Önemli olan viskiyle ilgili birçok gizemin ortadan kaldırılması; tüketicinin daha erişilebilir bir çözüm olarak görmesini sağlamak.

Kriz en çok gümrüksüz harcamada hissediliyor

* Almanya’da bira tüketimi ilk kez kriz etkisiyle azaldı. Şarapta ise ABD başta hemen her ülkede ucuza kayış var. Kriz viski tüketimi ile diğer alkollü içkilerin tüketimini farklı mı etkiliyor?
-  Faaliyet alanımızda krizin etkisi açısından gördüğümüz temel yaklaşım şu: Tüketiciler dışarıda geçirdikleri gece sayısını ve bu gecelerde içki harcamalarını azalttı. Böylece bar, restoran ve gece kulüplerinde tüketim, pek çok ülkede baskı altına girdi. Perakende ve süpermarket kanalında tüketim de baskı altındayken, Jameson’ın perakende satışları, mevcut krize rağmen halen kuvvetli. Etki en çok, seyahatlerde yapılan alışverişte yolcuların daha az harcama yapmalarının, perakendecilerin ise stok azaltmalarının görüldüğü gümrüksüz seyahat perakendeciliğinde hissediliyor.

Yerli içkiler viskiye karşı hâlâ vergi avantajına sahip

* Viski lobisinin yoğun çalışmaları sonucu Türkiye’de viskiye uygulanan vergide düzenleme yapıldı. Bu durumdan memnun musunuz?
-  Söz konusu vergi değişikliği tamamen Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne (AB) daha önce vermiş olduğu taahhütler çerçevesinde gerçekleşti. Türkiye’nin AB’ye uyum çabaları doğrultusunda gerçekleşen bu değişiklik viskiye bir avantaj sağlamaktan ziyade, yerli içkiler ile viski arasındaki mevcut farkın azaltılmasına yönelikti. Dolayısı ile yerli içkilerin viskiye karşı vergi avantajı azalsa da hâlâ önemli ölçüde devam ediyor.

2009’da yüzde 9 büyüme bekliyor

* 2009 yılı için beklentiniz nedir?
-  Pernod Ricard, 2007-2008 mali yılında 6.5 milyar Euro konsolide satışla dünya çapında alkollü içki ve şarap pazarının ikincisi. Pernod Ricard, dünya çapında 19 binin üzerinde kişi çalıştırıyor. 2009’da ise yüzde 9 büyüme bekliyoruz.

İrlandalı kökümüz bizim avantajımız

* Viski dünyası bile Scotch ismiyle anılırken, İrlandalı bir marka olarak pazarda, pazarlamada herhangi bir dezavantaj yaşıyor musunuz?
-  Tam tersine. Benzersiz özellikleri olan, otantik ve bir mirasa sahip markalara yönelen müşteri trendleri bizlere yardımcı oluyor. Jameson, John Jameson tarafından 1780 yılında Dublin’de kuruldu ve 19’uncu yüzyılın başlarında büyüdü dünyanın lider viski markalarından biri oldu.
* Jameson, 21 yıldır PR çatısı altında. Bu süreçte neler değişti?
-  O zamanlar 466 bin kasa satıyordu. Bugün 2.7 milyon kasaya ulaştı. Genç, şehirli erkekler, yeni nesil lüks alkollü içki tüketicileri tercih ediyor. Yeniden doğuşun keyfini çıkardığı ABD pazarında, en dikkat çekici markalardan biri haline geldi.