Türkiye Cumhuriyeti bir holding olsaydı

Türkiye Cumhuriyeti'ni bir holdinge dönüştürmek mümkün olsaydı, bu holdingi kimler, nasıl yönetirdi? Kariyer Dergisi, Sakıp Sabancı başta olmak üzere iş dünyasından 21 kişiyle sanal bir ‘T.C. Holding’ kurdu. T.C. Holding, Sakıp Sabancı'nın yönetiminde yeniden yapılanıp, dünyadaki değişim dalgasına uydu.

Hürriyet Dergi Grubu bünyesinde yayınlanan Kariyer Dünyası, Ağustos sayısının kapağında ‘‘Eğer, Türkiye Cumhuriyeti bir holding olsaydı, yöneticileri kim olurdu?’’ sorusuna yanıt aradı. Kariyer Dergisi, sanal olarak hedeflediği ‘‘T.C. Holding’’ için 21 yöneticiyi de kendisi belirledi. Kariyer'in ‘‘T.C. Holding’’ Yönetim Kurulu Başkanlığı'na seçtiği Sakıp Sabancı, ortaklaşa saptanan diğer 20 yöneticiyle biraraya gelip, bu holdinge yeni stratejiler belirledi.

‘‘T.C. Holding’’ oluşturulurken, Cumhurbaşkanlığı makamı, yasama-yargı organı, Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı kapsam dışı bırakıldı. Yalnızca yürütme organı baz alındı. Her bir bakanlık bir şirket olarak değerlendirildi. Bu yapılırken, bazı bakanlıklar kaldırıldı, bazıları da koordinatörlük haline dönüştürüldü. T.C. Holding'in Yönetim Kurulu Üyeleri, hem Başkent'e bir mesaj yollamak amacıyla bir ‘‘Değişim Paketi’’ hazırladılar. Bu ‘‘alternatif hükümet’’, hazırlanan paketin Ankara'da yankı uyandırmasını ve bir tartışma yaratmasını istiyor.

ÖLÜNCEYE KADAR

T.C. Holding Yönetim Kurulu Başkanı Sabancı, bu sanal holdingin vizyonunu şöyle belirliyor: ‘‘Bu görevde başarıyı yakalayabilmek için takım çalışması yapacağım. Başta ben olmak üzere, bütün üyeler takım çalışmasını yüreğinde hissedecek. ‘Ben bilirim'i hep beraber sokağa atacak, hep beraber ‘Değişime varız, yeniliğe varız, öğrenmeye hazırız! Ölünceye kadar' diyeceğiz. Devamlılığı isterim. Üç ay sonra, altı ay sonra bu kişiler, fikirler değişirse olmaz. Yapamayacağım şeyleri vaad etmiyorum.’’

Sabancı, Türkiye'nin en büyük sorunlarından biri olan enflasyonu aşağı indirmek için verimliliği yükseltiyor. ‘‘Verimlilik 1 puan yukarı götürülürse enflasyon 10 puan düşer. Enflasyonun reçetesi arz-talep dengesidir’’ diyen Sabancı, hem iç, hem dış pazarda satabilecek mallar üreteceğini söylüyor. Eğitime öncelik veriyor. Fabrikalar kurmak, iş yaratmak, ihracat yapmak kadar önemli bir şey daha var Sabancı için: İnsan yetiştirmek. Teknoloji ve ARGE'ye ağırlık veriyor, Türkiye'nin teknoloji ihraç eden bir ülke olmasını hedefliyor.

TANITIM ATAĞI

Sabancı, tanıtım atağına ağırlık veriyor. Neler yapacağını ise şöyle özetliyor: ‘‘Dünyanın Türkiye'ye bakışında suçlu olan biziz. Karşı anlatımda verimli değiliz. Başbakanı ikide bir değiştirirsen, Dışişleri Bakanı'nı dokuz ayda bir değiştirirsen zirveden eteğe gelirsin. Ermeni meselesi, Kıbrıs meselesini pompalıyorlar. Komşularımızla aramız iyi değil. İnsan hakları ve demokrasiyi önceliklerin başına koyacağız, daha iyi eğitim, sağlık, tarımı arayacağız. Hiçbirinde tamam değilken, insan haklarında ekstrem bir şeyler benden beklenmesin. Benim karakolum kötü, ama benim otobüsüm de öyle. Herşeyde iyi olacağım.’’

Sabancı'nın Başkanlık istemine bakışı ise şöyle: ‘‘Başkanlık sistemine girelim mi, girmeyelim mi? Kimi istiyor, kimi istemiyor. Herkes farklı bir maksat arıyor. Yolu kısaltacak bir şey yapalım: Başkanlık sistemi bu ülkeye neler getirir, neler götürür? Bir arama konferansı yapalım. Dünyada bu işi bilenler gelsinler. Başkanlık erken, yarı başkanlık daha iyi, filan ülkelerde ödenen faturalar çıkarılsın. Kapsamlı bir çalışmanın sonucunda bir reçete ortaya çıkar, o zaman ‘yapacağız, yapmayacağız' diye karar veririz.’’

Sünepe gidişe ‘dur' denilecek

T.C. Holding'in Yönetim Kurulu Başkanı Sakıp Sabancı, 21.Yüzyıl'da ayakta kalabilmek, dünyadaki değişime ayak uydurabilmek, kaliteli ürün sunarak müşteri memnuniyeti sağlayabilmek için nasıl bir strateji izleyeceğini Kariyer Dünyası'na anlattı: ‘‘Eğitime öncelik vereceğim. Daha vasıflı okullar yelpazesi kuracağım. Onun yanında sağlık var. İnsanlarımız neden ABD'de ameliyat olsun? Sağlık işini ülkede daha iyi bir yere getirmem gerekir. Güneydoğu'yu yıllardan beri konuşuyoruz, lakırdıyı aşan aksiyonlar lazım. Biz uygulama yapacağız. İç ve dış borç felaket! Sadece dış borçları hangi kriterlerle yaptığını masaya koy, bir iki komşu ülkenin hangi koşullarda borçlandığını karşılaştır. Bütün dünya para vermek için hazır, yeter ki, iyi projelerin olsun. Bu sünepe bir gidiş. İç kaynaklarımı iyi kullanacağım. Evvela kendime güveneceğim. Vergiye sahip olacağım. Vergiyi tabana yayacağım.’’

Bütçe sistemi yenilenecek. İki- üç yıllık süreler için bütçe hazırlanacak.

Merkez Bankası özerkleşecek. Sadece parasal bir otorite olarak görev yapmak üzere yeniden örgütlenecek.

Her bölgenin ihtiyaçlarına göre sanayii yatırımı yapılacak.

Nükleer santraller kurulacak.

Tüm üniversitelere para muslukları açılarak akademisyenlerin maaşların üst düzeye getirilecek.

Yerli ya da yabancı AR-GE merkezlerine teşvik verilecek.

Devlet Demiryolları limanları ile Türkiye Denizcilik İşletmeleri özelleştirilecek.

Türk Hava Yolları'nın (THY) hisselerinin yüzde 70-80'i satışa çıkarılacak.

SSK'nın özkaynaklarının içerisinde yer alan ticari nitelikteki hastaneler, oteller gibi işletmeler ayrı anonim şirketlere dönüştürülecek. Sosyal Güvenlik A.Ş., sermayesinin yüzde 51'ine sahip olduğu, dolayısıyla yönetim kontrolünü elinde bulundurduğu, kâr amaçlı serbest piyasa kurumları haline getirilecek.

Devlet hastanelerinde serbest piyasa ekonomisi koşullarında özelleştirme başlatılacak.

Yoksul, ama başarılı öğrencilerin burs ya da kredi sistemiyle eğitim görmeleri sağlanacak.

Milli Eğitim Bakanlığı, büyük ölçüde performans değerlendiren bir kuruma dönüşecek. MEB içinde insan kaynakları birimi kurulacak. Talim Terbiye lağvedilecek.

En önemli harcama kalemlerinden birini oluşturan personel sistemi bütünüyle yenilenecek. Ücret sistemi ve yapısı yeniden kurulacak. İş güvencesi sistemi zayıflatılacak.

T.C. Holding Yönetim Kurulu

Yönetim Kurulu Başkanı: Sakıp Sabancı (Sabancı Holding Yönetim Kurulu Başkanı)

Finans Koordinatörü: Ali İhsan Karacan (Çukurova Holding Yönetim Kurulu Üyesi)

Dışilişkiler Koordinatörü: İshak Alaton (Alarko Yönetim Kurulu Başkanı)

Sanayi Yatırımları Koordinatörü: Sema Küçüksöz (Sema Giyim Yönetim Kurulu Başkanı)

İnsan Kaynakları Koordinatörü: Saide Kuzeyli (Garanti Bankası İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı)

Tanıtım Koordinatörü: Necla Zarakol (Zarakol Halkla İlişkiler)

Vakıflar Koordinatörü: Evren Artam (Koç Topluluğu Vakıflar Koordinatörü)

Avrupa Birliği Koordinatörü: Ali Tigrel (DPT eski müsteşarı)

Eğitim Şirketi Genel Müdürü: Tosun Terzioğlu (Sabancı Üniversitesi Rektörü)

Sağlık Şirketi Genel Müdürü: Said Haifawi (International Hospital Yönetim Kurulu Başkanı)

Teknoloji ve ARGE Şirketi Genel Müdürü: Sait Gözüm (Netaş Genel Müdürü)

Sosyal Güvenlik Şirketi Genel Müdürü: Hasan Eskil (Anadolu Hayat Genel Müdürü)

Bayındırlık Şirketi Genel Müdürü: Üzeyir Garih (Alarko Şirketler Topluluğu Başkanı)

Ulaştırma Şirketi Genel Müdürü: Birkan Erdal (Doğan Grubu Başkan Vekili)

Kentleşme ve Konut Şirketi Genel Müdürü: Hamdi Akın (TÜGİAD Genel Başkanı)

Bilişim ve Haberleşme Şirketi Genel Müdürü: Tanju Argun (Ereğli Demir Çelik Genel Müdürü)

Enerji ve Maden Şirketi Genel Müdürü: Tuluğ Akal (Birlik Maden Yönetim Kurulu Başkan Vekili)

Kültür Şirketi Genel Müdürü: Gencay Gürün (Demokrat Türkiye Partisi İstanbul Milletvekili)

Turizm Şirketi Genel Müdürü: Besim Tibuk (NET Holding Yönetim Kurulu Başkanı)

Tarım ve Orman Şirketi Genel Müdürü: Mustafa Güçlü (Yaşar Holding Finans ve Planlama Grup Başkanı)

Çevre Şirketi Genel Müdürü: Hayrettin Karaca (TEMA Vakfı Başkanı)