Türkiye, ABD’de lobi için 3.3 milyon dolar harcadı

ABD Kongresi’nde 2010 yılı boyunca Türkiye’nin üzerinde Damokles’in kılıcı gibi sallanan Ermeni tasarının mali bilançosu ortaya çıktı. ABD Adalet Bakanlığı kayıtlarına göre, Türkiye, Washington Büyükelçiliği üzerinden geçen yıl lobi ve halkla ilişkiler işine 3.3 milyon dolar para harcadı. Türkiye, yıl boyunca bu konuda 4’ü lobi, 3’ü de halkla ilişkiler olmak üzere 7 ayrı şirketle çalıştı. New York’ta hizmet veren biri dışında şirketlerin 6’sının da Washington’da faaliyet gösterdiği belirlendi. Özellikle lobi şirketlerinin çalışma kayıtları incelediğinde, en çok toplantı, telefon ve e-posta trafiği, ABD Kongresi’nin geçen yasama döneminde kadük olan 252 numaralı Ermeni Tasarısı için yapıldı.

Eski Başkan adayı

Türkiye, lobi faaliyetleri için Demokrat Parti’nin güçlü isimlerinden, daha önce adı birçok kez başkan adaylığı için geçen, eski milletvekili Richard Gephardt ile çalıştı. Bunun için de masraflar dahil, şimdiye kadar kaydı yapılan ödemeler dikkate alındığında toplam yaklaşık 1.4 milyon dolar para verdi. Gephardt Group’un kayıtlarına göre, Richard Gephardt Türkiye için yürüttüğü temasların hemen hemen tamamını Ermeni Tasarısı’na ayırdı. Gephardt’ın konuşmaları ise tasarının Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi’nde ele alındığı mart ayı ve öncesi ile Genel Kurul gündemine alınmaya çalışıldığı aralık ayı ve öncesinde yoğunlaştı. Örneğin, Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin tasarıyı baskınla Genel Kurul gündemine getirmeye çalıştığı 17 Aralık’ta, Gephardt aynı gün hem Beyaz Saray Genel Sekreteri Pete Rouse hem Dışişleri Bakanı Hillary Clinton hem de Ulusal Güvenlik Danışmanı Tom Donilon ile ayrı ayrı telefon görüşmesi yaptı.

İki taşeron lobici

 Gephardt, Elçilikle yaptığı anlaşma üzerinden yıl boyunca iki farklı şirketi de taşeron olarak kullandı. Bunlar Dickstein Shapiro ve Caspian şirketleriydi. Dickstein Shapiro’nun beyanlarına göre, şirket Türkiye’den ekim ayına kadar her ay 45 bin dolar aldı. Ekimden sonra ufak bir azalma, sonra yine bir artış oldu ve kayıtlara göre ilk dönem için 270 bin dolar, ikinci dönem için de 265 bin 500 dolar olmak üzere Türkiye’den toplam 535 bin 500 dolar tahsil etti. Kayıtlarda şirket çalışanlarının yıl içinde sürekli Kongre temsilcileriyle temasta oldukları görüldü. Gephardt üzerinden çalışan diğer şirket Caspian da, aynı şekilde yıl boyunca Kongre temasları yürüttü ve ayda 14 bin dolar aldı. Bu üç şirketin dışında, stratejist David Mercer da temmuz ayında Büyükelçilikle 100 bin dolar karşılığında bir anlaşma yaptı. Meblağın 2010 dönemine denk gelen kısmı 50 bin dolardı.

Halkla ilişkiler için Fleishman Hillard önde

TÜRKİYE, halkla ilişkilerde ise 2007’den beri çalıştığı Fleishman-Hillard (FH) ile devam etti. Bunun için ise ayda 113 bin 683 dolar ödeme taahhüdünde bulundu. Ancak anlaşma aylık bir ödeme içerse de, resmi kayıtlara göre FH, 2010’da Türkiye’den sadece Ocak, Nisan, Mayıs, Haziran ve Temmuz için tahsilat yaptı. Bu durumda, yıllık 1 milyon 365 bin dolar yerine 590 bin 859 dolar aldı. Bunun dışında, FH üzerinden de 30 Point Strategies yıl boyu elçiliğe danışmanlık verdi. Bunun karşılığında ayda 15 bin dolar danışmanlık ücreti fatura etti. Ancak 30 Point Strategies’in kayıtlarına göre şirket Türk Büyükelçiliği’nden ayda 7 bin 500 dolar ayrıca bir danışmanlık ücreti daha aldı ve bu durumda şirketin tahsil ettiği bedel ayda 22 bin 500 dolara ulaştı. Halkla ilişkilerciler, basın toplantıları, medyayla ilişkileri yürüttü. New York Başkonsolosluğu da Silver Associates ile bir halkla ilişkiler anlaşması yaptı. Başkonsolosluğun turizm ofisiyle yaptığı anlaşma sonucu onlar da aylık 22 bin 500 dolar ücret aldı.

Türkiye ABD’de hangi şirkete ne ödedi (dolar)

Gephardt Group: 1.424.113
Dickstein Shapiro: 535.500
Caspian:
168.000
Mercer:
50.000
Fleishman-Hillard: 590.859
30 Point Strategies: 270.000
Silver Associates: 270.000