Türkiye-AB Ä°liÅŸkileri Kronolojisi

1959

Yunanistan'ın 15 Temmuz 1959 tarihli resmen başvurusunun arkasından AET dışında kalma durumunda Batıdaki konumunu yitirme olasılığı Türkiye'yi 31 Temmuz 1959 tarihindeki başvurusuyla neticelendi.
11 Eylül tarihinde AET Bakanlar Konseyi, Ankara ve Atina'nın ortaklık başvurularını kabul etti.
28-30 Eylül tarihlerinde Avrupa toplulukları Komisyonu ile Türkiye arasındaki ilk hazırlık görüşmesi yapıldı.

1963

4 yıllık bir görüşme sürecinin sonucu Ankara Antlaşmasıdır. Yürürlülük tarihi 1 Aralık 1964'tür. Bu anlaşma Türkiye ile AET'yi Gümrük Birliğine götürecek ve tam üyeliği sağlayacak olan ortaklık anlaşmasıdır.

Arkasından 12 Eylül tarihinde I. Mali Protokol imzalandı.

1 Ocak 1973 tarihli Katma Protokol ile Geçiş Dönemi başladı. Amaç Gümrük birliğidir. Üzerinde anlaşmaya varılan model, zayıf ekonominin giderek uyumunu sağlamayı hedefler. 22 yıllık bir takvim çerçevesinde Gümrük Birliğini gerçekleştirme ve ekonomik açıdan AB'ye hazırlanması yükümlülüğü getirildi.

Özetle, müzakere edildiği tarihte Ankara Anlaşması ile onun ayrılmaz parçası olan Katma Protokol, Türkiye'ye tam üyelik hedefini sarsıntısız gerçekleştirebileceği ayrıcalıklı ve öncelikli bir model olma anlayışı üzerine bina edilmiş ve buna uygun bir programa oturtulmuştur.

1966

16-17 Mayıs tarihlerinde Birinci Türkiye-AET Karma Parlamento Komisyonu Brüksel'de toplandı.

1968

9 Aralıkta Katma Protokol Görüşmeleri başladı.

1970

26 Ekimde ilk Gümrük İşbirliği Komitesi toplantısı yapıldı. Kasım ayında Katma Protokol metinleri kabul edilmiş, 23 Kasımda Katma Protokol Brüksel'de imzalandı.

Katma Protokol kabul edildi.

Türkiye AET müzakereleri başladı.

1973

1 Ocak: Katma Protokol yürürlüğe girdi. Birinci gümrük indirimi ve konsolide liberasyon listesi uyumu yapıldı.
21 Mayıs: Türkiye - AET genişleme görüşmeleri mutabakat ile sonuçlandı.
30 Haziran: I. Genişleme Anlaşması (Tamamlayacı Protokol) Ankara'da imzalandı.

1974

1 Ocak: Tamamlayıcı protokol ile ilgili geçici anlaşma yürürlüğe konuldu.

1976

1 Ocak: Türkiye Katma Protokolden kaynaklanan yükümlüğünü yerine getirerek , ikinci gümrük indirimi ve konsolide liberasyon listesi uyumunu gerçekleştirdi.

1977

12 Mayıs: III. Mali Protokol Brüksel'de imzalandı.
1 Temmuz: Topluluk tarafından Türkiye'ye tanınan yeni tarım tavizleri yürürlüğe konuldu.

1978

4-11 Ekim: Türkiye , dördüncü beş yıllık plan süresince yükümlülüklerinin dondurulması ve aynı dönem için yaklaşık 8 milyar dolarlık yardım yapılması talebinde bulundu.
30 Ekim: III. Mali Protokolün onay işlemleri tamamlandı.

1980

30 Haziran: Ortaklık Konseyi tarım ürünlerinin tamamına yakın bir kısmında Türkiye'ye uygulanan gümrük vergilerinin 1987 yılına kadar sıfıra indirilmesini kararlaştırdı. (1-80 sayılı karar)

1982

22 Ocak: Avrupa Topluluğu, Türkiye ile ilişkilerini dondurma kararı aldı.

1986

16 Eylül: Türkiye-AET Ortaklık Konseyi toplandı. Böylece 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren dondurulmuş bulunan Türkiye-AET ilişkilerinin canlandırılması süreci başladı.

1987

14 Nisan: Türkiye-AT'ye, Roma Antlaşması'nın 237., AKÇT Antlaşması'nın 98'nci ve EURATOM Antlaşması'nın 205'nci maddelerine istinaden tam üye olmak üzere müracaat etti.
27 Nisan: Türkiye'nin tam üyelik talebi Topluluk Bakanlar Konseyi tarafından incelenmek üzere Komisyona havale edildi.

1988

7 Kasım: Türkiye-AET arasındaki ticari ve iktisadi sorunların ele alınması amacıyla oluşturulan Ad-Hoc Komite, birinci toplantısını gerçekleştirdi.
20-21 Aralık: Ad-Hoc Komite ikinci kez toplandı ve Türkiye, 1978 yılında askıya aldığı yükümlülüklerini yerine getirmek üzere, hazırlandırılmış bir takvim Topluluğa verdi ve bu takvime işlerlik kazandırdı.

1989

18 Aralık: AT Komisyonu, Türkiye'nin tam üyelik başvurusu konusundaki "Görüş" ünde (Avis), Topluluğun, kendi iç pazarını tamamlayabilme sürecinden önce (1992) yeni bir üyeyi kabul edemeyeceği ve Türkiye'nin katılmadan önce, ekonomik, sosyal ve siyasal alanda gelişmesine ihtiyaç duyulduğu hususlarına yer verdi.

1990

6 Haziran: Topluluklar Komisyonu, Türkiye ile her alanda işbirliğinin başlatılması ve hızlandırılması konusundaki önlemleri içeren bir "İşbirliği Paketi" hazırlayarak Konsey'in oluruna sundu.

1991

30 Eylül : Ortaklık Konseyi 1986 yılından sonra ilk kez toplandı.

1992

21 Ocak: Türkiye-AT arasında bir Teknik İşbirliği Programı imzalandı.
9 Kasım: Türkiye-AT Ortaklık Konseyi'nin 33 ncü dönem toplantısı yapıldı.
3 Aralık: Türkiye-AT ilişkilerinin yürütülmesinde ortaya çıkan ticaret ve gümrüklerle ilgili teknik sorunların çözümü için kurulmuş olan ve 12 Kasım 1982'den beri toplanamayan Gümrük İşbirliği Komitesi, 10. Dönem toplantısını gerçekleştirdi.

1993

24-25 Şubat: 9 Kasım 1992 tarihli Ortaklık Konseyi'nde, Ortaklık Komitesi gözetimi altında çalışması kararlaştırılan teknik komitelerden Gümrük Birliği Alt Komitesi toplantısı Brüksel'de yapıldı.
8 Kasım: Ortaklık Konseyi'nin 34. Dönem toplantısı yapıldı.

1994

19 Aralık : Ortaklık Konseyi'nin 35. Dönem toplantısı yapıldı.

1995

6 Mart: Türkiye ile AB arasında Gümrük Birliği'nin gerçekleştirilmesi ile ilgili ve Gümrük Birliği döneminde uygulanacak usul, esas ve süreleri belirleyen 1/95 ve 2/95 sayılı kararlar Ortaklık Konseyi'nin 36. Dönem toplantısında kabul edildi.
30 Ekim: Ortaklık Konseyi, 1/95 sayılı Gümrük Birliği Kararı çerçevesinde, Türkiye'nin Gümrük Birliği'nin iyi işlemesi için gerekli teknik koşulları yerine getirdiğini tespit eden 37. Toplantısını gerçekleştirdi.
13 Aralık: 1/95 Sayılı Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Kararı Avrupa Parlamentosu tarafından onaylandı (343 Kabul, 149 Red, 36 çekimser).
21 Aralık: AB ile Türkiye arasında, AKÇT ürünlerini kapsayan Serbest Ticaret Anlaşması parafe edildi.

1996

1 Ocak : Türkiye, AB ile entegrasyonunda 22 yıl süren "Geçiş Dönemi"ni 31 Aralık 1995 tarihinde tamamlayarak , 1.1.1996 tarihi itibariyle, tam üyelik sürecinde "Son Dönem"e, sanayi ürünlerinde ve işlenmiş tarım ürünlerinde sağlanan Gümrük Birliği ile girmiştir.
19 Şubat: Gümrük Birliği Ortak Komitesi 1. Dönem toplantısı yapıldı.
25 Temmuz: Türkiye-AB AKÇT Anlaşması Brüksel'de imzalandı.
1 Ağustos: Türkiye-AB AKÇT Anlaşması resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.

1997

20 Mart: Ortaklık Komitesi 106. Dönem toplantısı yapıldı.
14-16 Nisan: Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu 40. Dönem toplantısı yapıldı.
24 Nisan: Ortaklık Komitesi 107. Dönem toplantısı yapıldı.
29 Nisan: Ortaklık Konseyi'nin 39.dönem toplantısı yapıldı.
30 Mayıs: Gümrük İşbirliği Komitesi'nin 19.dönem toplantısı yapıldı.
23 Temmuz: Gümrük Birliği Ortak Komitesi 6.dönem toplantısı yapıldı.
12-13 Aralık: Avrupa Birliği'nin Lüksemburg'ta gerçekleştirdiği devlet ve hükümet başkanları zirvesi sonucunda Çek Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Slovenya, Romanya, Bulgaristan, Litvanya, Letonya, Estonya ve Kıbrıs Rum Yönetimi tam üyelik için aday ülkeler olarak belirlendi. Türkiye ise aday ülkeler arasında zikredilmedi, tam üyeliğe ehil olduğu teyid edildi.

1998

16 Şubat: Gümrük Birliği Ortak Komitesi 7. dönem toplantısı yapıldı.
25 Şubat: Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki tarım ürünleri ticaretinde geçerli olan tercihli rejime ilişkin anlaşma imzalandı. Anlaşma, 1 Ocak 1998 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.
7 Mayıs: Türkiye-AB AKÇT Temas Grubu ikinci kez toplandı.
28 Mayıs: Gümrük İşbirliği Komitesi 21. dönem toplantısı yapıldı.

1999

Helsinki zirvesi sonrası Türkiye adaylık statüsü kazandı ve yeni bir dönem başlamış oldu.

2000

8 Kasım Türkiye'nin Avrupa BirliÄŸi üyeliÄŸi açısından kaderini çizecek Katılım Ortaklığı Belgesi açıklandı.Â
 
 Â