Türkiye 9 yılda 211.4 milyar $ faiz ödedi

Türkiye'de, 1993-2002 döneminde, 2003 tahmini fiyatlarıyla özel sektör dahil 422.4 milyar dolarlık toplam yatırım yapılırken, 211.4 milyar dolarlık iç ve dış borç faiz ödemesinde bulunuldu. Devlet Planlama TeÅŸkilatı (DPT), Devlet Ä°statistik Enstitüsü (DÄ°E) ve iç ve dış borç faiz ödemeleri açısından Ankara Ticaret Odası (ATO) verilerinden yapılan hesaplamalara göre, Türkiye'nin, 2003 yılı tahmini fiyatlarıyla 1993-2002 döneminde 10 yıllık toplam gayri safi milli hasılası (GSMH), bir diÄŸer deyiÅŸiyle milli geliri 1 trilyon 817.7 milyar dolar, toplam yatırım (özel, kamu toplamı) miktarı ise 422.4 milyar dolar oldu. Türkiye, bu dönemde 211.4 milyar dolar iç ve dış borç faizi öderken, milli gelirini 1992 yılına göre sadece 41.1 milyar dolar artırdı.     1993 yılında toplam yatırımların dörtte biri (yüzde 24.1) kadar olan iç ve dış borç faiz ödemeleri, 2001 yılında toplam yatırımların yüzde 96.2'sine ulaÅŸtı. Bu rakamın 2002 yılında yüzde 81.1 oranında gerçekleÅŸeceÄŸi, 2003 yılında ise yüzde 91.2 oranında olacağı tahmin ediliyor.          BÄ°RÇOK YATIRIM TAMAMLANMIÅž OLACAKTI Oysa faize ayrılan 211.4 milyar dolar da yatırıma yöneltilebilseydi Türkiye'nin bir çok yatırım (GAP, Ankara-Ä°stanbul hızlı tren hattı, GAP demiryolu, Kars-Tiflis, Bilecik-Bursa-Bandırma, Ankara-Yozgat-Sivas demiryolları, Çanakkale BoÄŸaz köprüsü, Ä°stanbul BoÄŸazı tüp geçiÅŸ, Ä°stanbul BoÄŸazı 3. köprü, Ä°zmit Körfez geçiÅŸleri gibi) tamamlanmış, milli geliri de 75.5 milyar dolar artmış olacaktı. 2002 yılındaki sermaye/hasıla oranı (bu rakam 2.8 düzeyinde) dikkate alındığında, bu iç ve dış borç faiz ödemesi yatırıma yönlendirilseydi GSMH'de 75.5 milyar dolarlık artış saÄŸlanacaktı. Yani 2003 yılında 202.5 milyar dolar olarak öngörülen GSMH miktarı, 278 milyar dolar olacaktı. KiÅŸi başına milli gelir de 2003 yılında 2 bin 857 dolar yerine 3 bin 922 doları bulacaktı.   Türkiye'nin, 2003 yılı tahmini fiyatlarıyla ve yıllar itibarıyla GSMH, yatırım, GSMH artış, iç ve dış borç faiz ödemeleri şöyle:                            (MÄ°LYAR ABD DOLARI)                                       İç ve Dış                             GSMH   Borç Faiz Yıl        GSMH    Yatırım  Artışı   Ödemesi ----      -------  -------  ------  ---------   1992       151.7    1993       164.0    43.1     12.3     10.4 1994       154.0    37.7    -10.0     10.7 1995       166.3    39.9     12.3     12.1   1996       178.1    44.5     11.8     18.1   1997       192.9    50.7     14.8     14.5  1998       200.4    52.0      7.4     23.7 1999       188.2    41.6    -12.2     25.1    2000       200.0    45.2     11.9     36.7 2001       181.0    34.3    -19.0     33.0 2002 (x)   192.8    33.4     11.8     27.1 ----      ------  ------   -------  --------  1993-2002 Toplamı   1817.7   422.4     41.1    211.4  2003 (xx)  202.5    37.3      9.7     34.0      2002 yılı sermaye/hasıla oranı (xxx):  2.8              (x): Tahmin. (xx): Öngörü. (xxx): Belli bir dönemdeki (genelde 5 yıl alınır) toplam yatırımın, aynı dönemdeki toplam GSMH artışına bölünmesiyle bulunuyor. ÖrneÄŸin 2002 yılında 33.4 milyar dolarlık yatırım yapılmış, 11.8 milyar dolarlık GSMH artışı saÄŸlanmış. Buna göre sermaye/hasıla oranı:33.4/11.8: 2.8'dir.Â