Türkiye, 12,9 milyar liralık 'hap' yuttu

İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS) verilerine göre, 2012 yılında Türkiye reçeteli ilaç pazarı kutu ölçeğinde yüzde 2,8 oranında büyüyerek 1,56 milyar kutuya ulaştı.

Tutar ölçeğinde ise pazar yüzde 5,9 oranında küçülerek 12,9 milyar liraya (yaklaşık 7,1 milyar dolar) geriledi.

Kutu ölçeğinde 2012 yılında eşdeğer ilacın pazar payı yüzde 52, referans ilacın pazar payı ise yüzde 48 oldu. Bu oran 2011 yılında da aynı düzeyde idi. Tutar ölçeğinde ise eşdeğer ilaç pazarın yüzde 37,7'sini, referans ilaç ise yüzde 62,3'ünü oluşturdu.

İlaca ödenen para azalıyor

Geçen yıl Türkiye'de kişi başı 20,62 kutu ilaç tüketildi, bu ilaçlara verilen tutar ise kişi başı 106 dolar olarak belirlendi. Kişi başı ilaç tüketimi 2011 yılında 121 dolar, 2010 yılında 133 dolar, 2009 yılında 132 dolar, 2008 yılında 136 dolar, 2007 yılında 126 dolar, 2006 yılında ise 99 dolar olmuştu.

İlaç pazarında dış ticaret verilerine bakıldığında, 2012 yılında Türkiye'nin ilaç ithalatı yüzde 14,9 gerileyerek 4 milyar dolarda kaldı. İlaç ihracatı ise yüzde 16,8 artışla 662 milyon dolara çıktı.

Böylece 2011 yılında yüzde 12,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, geçen yıl yüzde 16,6'ya yükseldi.

İthal-yerli dağılımı

Geçen yıl kutu ölçeğinde pazarın yüzde 77,8'ini yerli ilaç, yüzde 22,2'sini ithal ilaç oluştururken, tutar ölçeğinde pazarın yüzde 50,4'üne yerli, yüzde 49,6'sına ithal ilaç sahip oldu.

2012'de pazarda bulunan toplam 8 bin 200 ilacın 5 bin 544'ü reçetelendirilebilir ilaçtan oluştu.

Tedavi gruplarına göre ilaç tüketiminde ilk sırayı antibiyotikler alırken, bunu sırasıyla kardiyovasküler, antiromatizmal, sinir sistemi, onkoloji ve solunum sistemi rahatsızlıklarına ilişkin ilaçlar izledi.

İEİS Genel Sekreteri Tokgöz

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan İEİS Genel Sekreteri Turgut Tokgöz, 2009 yılı sonunda kamu otoritesinin ilaç harcamalarında tasarruf sağlanması amacıyla 2010-2012 yılları için global bütçe uygulamasına geçtiğini, bütçe hedeflerini tutturabilmek için ilaç fiyatlarını düşürdüğünü söyledi.

"İlaç endüstrisinde karlılıklar çok ciddi düştü" diyen Tokgöz, hatta zararların görüldüğünü, bir yandan da yatırımların ertelendiği ve istihdamın azaldığı bir ortamın ortaya çıktığını ifade etti.

Tokgöz, şöyle konuştu:
"Bu durum kamu ilaç bütçelerinin, hizmetin kalitesi ve yaygınlığı ile örtüşmediğini gösteriyor. Endüstrinin rekabet gücünün ve verimliliğinin artırılması için öngörülebilir ve sürdürülebilir istikrarlı bir ilaç politikası oluşturulmalı, ilaç bütçeleri endüstrinin sürdürülebilirliğini desteleyecek şekilde belirlenmelidir. Tasarrufa yönelik düzenlemelerde fiyat odaklı tedbirler terk edilmeli, endüstri, araştırma-geliştirmeye, yatırımlara ve ihracata yöneltilmelidir."
Endüstrinin küresel üretimden yüksek pay alması, ihracatın artırılması ve yurt içi talebin karşılanması için iç pazarda sürdürülebilirliğin ve öngörülebilirliğin sağlanmasının önem taşıdığını vurgulayan Tokgöz, "İlaç firmalarının üretim ve Ar-Ge yatırımları yaparak yeni ürünler ortaya koyması, küresel rekabetten geri kalmaması için öncelikle diğer sektörler gibi hak ettiği karlılığı elde etmesini sağlayacak fiyatlandırma ve geri ödeme politikaları oluşturulmalıdır" dedi.