Türk yatırımcının gözdesi Kuzey Irak

Türkiye'nin Irak ile 2003 yılında 940 milyon dolar olan dış ticaret hacmi, 2009 yılında 6 milyar dolar seviyesini aşarken, bu performans Irak'ın, Türkiye'nin en fazla ihracat yaptığı ülkeler arasında ilk sıralara yükselmesini sağladı.

Yabancı şirketlerin büyük çoğunluğu Irak pazarına daha güvenli olduğu için kuzeydeki Erbil kentinde açtıkları temsilcilikler üzerinden ulaşırken, Irak'ın kuzeyindeki 2 bini aşkın yabancı şirketin yarısından fazlasını Türk şirketleri oluşturuyor.

Burada başta inşaat olmak üzere bin 500'ü aşkın Türk firması faaliyet gösterirken, Irak'ın kuzeyine giderek iş yeri açan veya bu şirketlerde çalışan Türklerin sayısının 20 bine ulaştığı belirtildi. Nakliyat yapan kamyoncular ile bu sayının 30 bine yükseldiği kaydedildi.

Türk firmalarının şube sayısındaki artışın yanı sıra yörede satışa sunulan ürünlerin yaklaşık yüzde 75'ini Türk malları oluşturuyor.

Mendilden, diş macununa kadar binlerce Türk ürünü kuzey Irak'taki iş yerlerinde satışa sunulurken, ürünlerin kalitesinin yüksekliği nedeniyle Iraklılar bu ürünlere büyük ilgi gösteriyor. Türk ürünlerini kaliteli olarak nitelendiren Iraklılar, zorunlu kalmadıkça Türk ürünleri dışında başka markaları satın almıyor.

İŞ ADAMLARI AKIN EDİYOR

Erbil Uluslararası Havalimanının hizmete girmesinin ardından önce Atlas Jet firması hergün İstanbul-Erbil ve İstanbul-Süleymaniye uçak seferleri düzenlemeye başladı.

Daha sonra Irak Hava Yolları da haftada 4 gün Erbil-İstanbul seferi düzenledi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da resmi açılışını yaptığı havaalanına THY'nin de Bağdat'ın ardından sefer düzenlemesiyle Irak'ın kuzeyine ulaşım daha kolay hale geldi. Bu sayede çeşitli iş dernekleri ve heyetleri Irak'ın kuzeyine giderek, özellikle Dohuk, Erbil ve Süleymaniye'de iş adamları ve yetkililerle görüşmelerde bulunup, buradaki yatırım imkanlarını yerinde görüyor.

Ayrıca, binlerce Türk girişimci de özel araçları veya Diyarbakır, Cizre ve Silopi'den otobüs firmaları ile Irak'ın kuzeyine gelip çeşitli inceleme ve temaslarda bulunuyor.

3 BANKA ŞUBE AÇTI

Diyarbakır ve Gaziantep'te her yıl düzenlenen sektörel fuarlara Irak'ın kuzeyinden yüzlerce kişi katılırken, Erbil ve Süleymaniye'de düzenlenen fuarlara da Türkiye'den onlarca firma katılıyor.

Türkiye'nin, büyük ticari potansiyel ve yoğun talep dolayısıyla kısa bir süre önce Basra ve Musul'un yanı sıra Irak'taki üçüncü başkonsolosluğu açtığı Erbil'de hergün yüzlerce Irak vatandaşına ücretsiz vize veriliyor.

Ziraat, İş ve Vakıfbank'ın da şube açtığı Erbil'de bu banka şubelerinin iki ülke arasındaki ticaret yapan firma ve girişimcilere büyük kolaylık sağladığı kaydedildi.

Çok sayıda Türk müteahhidi, Erbil, Süleymaniye ve Duhok başta olmak üzere bölgede binlerce konut yapıyor. Başta İbrahim Tatlıses olmak üzere Türkiye'den birçok sanatçının resmine Duhok, Erbil, Süleymaniye ve Zaho'nun en yoğun caddelerinde rastlamak mümkün.
Türk dizilerini izleyen bölgedeki Iraklılar, Türkiye'nin bölgesel yönetim ve Irak Hükümeti ile olan ilişkilerinin olumlu sürmesini istiyor.

Yaklaşık 20 yıldan bu yana Irak'ın kuzeyinde faaliyet gösteren Işık Okulları'nın anaokuldan üniversiteye kadar 20 ayrı şubesi bulunurken, bu okullarda yaklaşık 7 bin öğrenci Kürtçe, İngilizce ve Türkçe eğitim alıyor.

Öte yandan, İhsan Doğramacı Vakfı tarafından geçen yıl açılan Bilkent Koleji'nde de eğitim sürüyor.

TÜRKİYE VE TÜRKLER MODEL

Erbil'deki alışveriş merkezlerinde Türkiye'nin çeşitli illerinden gelen onlarca kişi istihdam edilirken, yöredeki Kürtlerin Türkiye ve Türkiyelilere büyük sempati duyması dikkati çekiyor.

Alışveriş merkezlerinde Türkiye'deki birçok ilde bile bulunmayan giysi markalarının ürünlerinin satıldığı gözlenirken, bazı Kürtlerin de Türk televizyon kanallarında yayınlanan dizileri izleyerek Türkçe öğrendiği görülüyor. Irak'ın kuzeyinde Türkiye ve Türkleri model olarak görenlerin sayısı bir hayli çok.

Türk işletmecilerince açılan otel ve restoranlarda çağ kebabından, İskender kebaba kadar Türkiye'ye özgü damak tatları bölge insanına da sunuluyor.

LÜKS ARABALAR

Irak'ın kuzeyinde yaşayanlar artan gelirleri ile evlerini Türkiye'den getirdikleri özel taş ve mermerler ile inşa ederken, iç dizaynını da el işçiliği, süs eşyaları ve lüks mobilyalarla donatıyor.

Her geçen gün lüks binek araç sayısının arttığı bölgede, Türkiye'de 100 ile 300 bin TL'ye satılan lüks arazi araçları yaklaşık 30-60 bin dolara satışa sunuluyor.

Savaş öncesi 30 binin altında olan araç sayısı bugün 500 bini geçerken, araç trafiğinin giderek yoğunlaştığı kentte, kurallara uymayanlara ağır cezalar uygulanıyor.

Yöresel giysilere özgü kumaş satan işyerleri, terziler, marangozlar, çerezciler, dönerciler, meyve suyu sıkan büfelerin bulunduğu çarşılarda alışverişten yorulanların dinlenmesi için yapılan görkemli parklar ilgi çekiyor.