Ayşegül AKYARLI GÜVEN
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 24, 2008 00:00
Danimarkalı Carlsberg, bugüne kadar 220 milyon dolar yatırım yaptığı Türk Tuborg’u İsrailli Central Bottling Company’e 80 milyon dolara satıp pazardan çıktı.
Carlsberg İletişim Direktörü Jens Bekke, "Sorun sadece yüksek vergi değildi. Farklı alım plarımız var. Türkiye’ye eğilecek CBC’ye bırakma kararı aldık" dedi.
DANİMARKALI Carlsberg, bugüne kadar 220 milyon dolara yakın yatırım yaptığı Türk Tuborg’u İsrailli Central Bottling Company (CBC)’ye 80 milyon dolara sattı. Carlsberg’in 2001 yılından bu yana sürekli zarar eden Tuborg ile Türkiye pazarında umduğunu bulamadığını dile getiren Carlsberg İletişim Direktörü Jens Bekke, "Sorun sadece yüksek vergi değildi. Bizim gerçekleştirmeyi planladığımız farklı alımlar var. Bu nedenle işi Türkiye pazarına daha çok eğilecek CBC’ye bırakma kararı aldık" dedi.
İsrail’den de çıktıTuborg’daki 95.6 hissesini İsrail ve Romanya’daki ortağı CBC Group’a satan Carlsberg, bu satışın ardından CBC ile ortaklık ilişkisini de bitirdi. Carlsberg CBC ile birlikte sahip olduğu Israel Beer Breweries’deki yüzde 20 hissesini 30 milyon dolara ortağına sattı. Bu satışla birlikte Carlsberg’in Türkiye pazarı ile olan ticari ilişkisi tamamen bitmiş oldu. Ancak, şirket lisansı aracılığıyla Carlsberg ürünlerini üretmeyi sürdürecek. Carlsberg de bu yolla dünyadaki varlığından birşey kaybetmemiş olacak. Farklı ülkelere yoğunlaşma kararı alan Carlsberg ile Heineken İngiliz rakiplerini 7.8 milyar dolara almak için güç birliği yapma yoluna gitmişti.
2 milyar YTL’ye yakın satışın yapıldığı Türkiye bira pazarında 50’ye yakın firma faaliyet gösteriyor. Pazarın yüzde 83’ünü elinde bulunduran Efes lider konumda yer alırken, Tuborg da yüzde 5’lik payıyla pazarda ikinciliği elinde bulunduruyor. Carlsberg’i Türkiye dışına iten en büyük etken olarak da ÖTV’de 2 yılda yüzde 250 oranında artış gösteriliyor. 2 milyar YTL’lik satış yapılan pazarda biracıların ödediği vergi 1 milyar YTL’yi buluyor. Türkiye kişi başı milli gelir göz önüne alındığında alkollü içkiye en yüksek vergiyi ödeyen ülke konumunda oluyor. Tüm bu zorluklar nedeniyle daha önce dünyada en çok satan bira olan ve 170 ülkede faaliyet gösteren Heineken da Türkiye’den vazgeçmişti.
500 milyon dolar ciroTürk Tuborg’un yeni sahibi İsrailli Central Bottling Company yıllık 500 milyon doların üzerinde ciroya sahip bir şirket. Türkiye CBC’nin bira konusunda faaliyet gösterdiği 4’üncü ülke konumunda bulunuyor. Grup, Türkiye’nin yanısıra Cezayir, İsrail ve Romanya’da da Carlsberg markası ile yer alıyor. Türk Tuborg’a sahip olmak için Alkol Kurumu ile Rekabet Kurumu’nun onayını bekleyen şirketin İsrail’de temsil ettiği diğer markalar ise şöyle: "Carlsberg, Coca Cola, Tara, Müller, Moshkar Plus, Johnie Walker, Store Next, Neviot, Prigat."
CBC: Pazarı iyi inceledik
SATIŞ için müzakerelere başladıkları Mart ayından bu yana Türkiye pazarını büyük dikkatle incelediklerini ifade eden CBC Kurumsal İletişim Müdürü Paul Solomon şunları söyledi: "Türkiye’den hiç korkmuyoruz. Aksine çok fazla potansiyel taşıyan bir ekonomi olduğunu düşünüyoruz. Türk Tuborg’a da inancımız büyük. Şu an alımın onayını bekleme sürecindeyiz. Bu sürecin ardından Türk Tuborg yetkilileri ile masaya oturup planlarımızı yapacağız. Şirketin ismini değiştirmeyeceğiz. İlk etapta Türkiye’de bira dışında bir pazar da düşünmüyoruz."
CBC’nin sahibi Ofer’in ortağı
CBC’nin sahibi Muzi Wertheim sadece içecek sektöründe faaliyet göstermiyor. Wertheim’ın United Mizrachi Bank’de Galataport ihalesi ile gündeme oturan Ofer ailesi ile de ortaklığı bulunuyor. Ülkenin dördüncü büyük bankası olan Mizrahi Bank yönetiminin yüzde 51’i Yuli Ofer’in kontrolü altında bulunuyor. Wertheinm ve Ofer kardeşler bankanın yüzde 26’ı için 110 milyon
dolar ödemişti. İki grubun alımının ardından bankanın yönetici direktörü Micheal Bloomberg görevini hemen bırakmıştı.
1967’de kuruldu 3 kez el değiştirdiTürk Tuborg Yaşar Holding ve Tuborg’un işbirliği ile 1967’de kuruldu.
1999’da ünlü spekülatör George Soros, Türk Tuborg’dan şirketten yüzde 20
hisse aldı.
Soros 10 milyon dolara aldığı hisseleri 25 milyon dolara satıp 2 yılda yüzde 150 kazandı.
Şirket 2001 krizinin ardından Yaşar Holding tarafından Carlsberg’e devredildi.
Carlsberg’in Türk Tuborg’daki hisse payı yüzde 95.65’e çıktı.