Türk tavuğu AB sınavını geçemedi

Geçtiğimiz yılın kasım ayında Türkiye'de kanatlı kesimhane ve çifliklerini denetleyen Avrupa Birliği (AB) Heyeti, tavuk eti üreticilerinin sabırsızlıkla beklediği denetim raporunu sonunda açıkladı: ‘‘Tesisler yeterli, ancak devlet kontroleri yetersiz.’’ Bu, Türkiye beyaz et üreticilerinin Avrupa Birliği ülkelerine ihracat yasağının devam etmesi anlamını taşıyor. Raporda kontrol mekanizmasının tam kurulması halinde Türkiye'den Avrupa ülkelerine tavuk eti ihracatının mümkün hale gelebileceği ifadesine yer verildi. AB'nin bu kararı Türkiye'nin yaklaşık 30 milyon dolarlık tavuk eti ihracatını engelliyor. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'nın AB'nin istediği teknik ve hijyenik şartları taşıdığı yolunda verdiği garanti doğrultusunda, 5 firmaya ait kanatlı kesimhanesini gezen AB Daimi Veterinerlik Komitesi Heyeti, denetimlerinde kesimhanelerde özellikle hijene yönelik denetimleri yetersiz bulduğunu açıkladı. Böylece, Türkiye'den AB'ye tavuk eti ihracatı olanağı ortadan kalktı. Bu imkanının tekrar elde edilebilmesi için Türkiye'nin AB'nin şartları sağlayıp, tekrar heyet davet etmesi, heyetin de bu düzenlemeleri yeterli bulması gerekiyor.

AB'heyeti tarafından hazırlanan rapor konusunda bilgi veren Beyaz Et Sanayicileri ve Damızlıkçılar Birliği (BESD-BİR) Başkan Kemal Akman AB'nin, Türk devletinden, üretim aşamasında ve kesimden sonra bazı kontrollerin yapıldığına dair garanti istediğini, ancak şimdiye kadar bu garantinin sağlanamadığını belirtti. Akman, delidana hastalığından sonra AB'de büyük oranda beyaz ete yönelme olduğunu hatırlatarak, uygun raporunun alınması halinde, Almanya, Fransa ve İngiltere'ye 20-30 bin ton ihracat yapabileceklerini vurguladı.

Rapor, Türkiye'nin AB'ye, tavuk göğsü gibi kaliteli parça tavuk eti yanında, tavuk döneri, şinitzel, tavuk hamburger gibi yarı pişmiş, ileri işlenmiş tavuk ürünlerinde de ihracatını da mümkün hale getirebilecek. Akman, bu alanda Türkiye'nini rekabet gücünün ise oldukça yüksek olduğunu söyledi.

İhracata destek geliyor

AVRUPA Birliği Heyeti'nin hazırladığı rapor, AB'a tavuk eti ihracatına yönelik yasağın devam etmesi anlamını taşırken, tavuk eti ihracatında ödenecek desteğin artırılmasına ilişkin kararnamenin, yenilenerek bakanların imzasına açıldığı öğrenildi. Sektör, halen 56 dolar olan beyaz et ihracatındaki desteğin, 400 dolar-tona yükseltilmesini istiyor. Ancak, hazırlanan kararnamede, sektörün isteğinin yarısı civarında bir destek sağlanması, ancak ödeme oranının, ihracat tutarına göre yüzde 30'dan yüzde 70'e çıkarılmasını öngördüğü öğrenildi. Beyaz et ihracatına sağlanan desteğin artırılması amacıyla, 6 ay önce de bir kararname imzaya açılmış, ancak sonuçlanmamıştı.